28 Şubat 1870'te Osmanlı İmparatorluğu’nun Büyük Veziri Ali Paşa, Bulgarların Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesi'nden ayrı bir kiliseye sahip olma hakkını tanıdı. Onlarca yıl Bulgar Kilisesinin bağımsızlık mücadelesinin ardından Sultan Abdülaziz, Konstantinopolis Ekimenik Patrikhanesi çerçevesinde bağımsız bir Bulgar kilisesini kuran bir ferman çıkardı. Bulgar Ortodoks din adamları ve Hristiyanların umutlarını ifade eden bu ferman,
1 Mart’ta İstanbul’da “Az.Stefan” Kilisesinde Bulgar kolonisinin önünde gösterildi.
Milli Kütüphane müdürü Doç.Krasimira Aleksandrova BNR’ye şunları anlattı:
"Ferman, yaklaşık 500 yıllık devletin bulunmadığı şartlarda ve 40 yıllık ulusal mücadeleden sonra resmi olarak tanınan ilk Bulgar kurumunun oluşturulmasıyla bağlantılıdır. Bir sonraki 1871'de Konstantinopolis'te toplanan Kilise-Halk Konseyi tarafından tasarlanan Eksarhlık Tüzüğü ve Sultan’ın Fermanı gereğince Bulgar Eksarhlığı Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Bulgar milletin resmi temsilcisi olarak kabul edilir. ”
“Az.az. Kiril ve Metodiy” Milli Kütüphanesinde Bulgar Eksarhşığı’nın 150. Kuruluş yılı dolayısıyla sergilenen orijinal belgeler arasında Sultan Abdülaziz’in iki dilli fermanı merkezi bir konumdadır .
Kütüphane koleksiyonundaki zengin fotoğraf ve grafik materyaller arasında, sergide ayrıca Eksarh I. Antim'in atanmasıyla ilgili bir belge olan Abdülaziz'in Sultan beratı da yer alıyor.
"Belge 12 Nisan 1872 tarihini taşıyor. Harika kaligrafisi var. Büyüklüğü - 1.50 metre ve 75 santimetre ile çok etkileyicidir.
Yıllar içinde son derece iyi muhafaza edilmiş ve korunmuştur. Ferman ve berat arasındaki fark, ferman Eksarhlık Kurmunun oluşturulması ve beratın Eksarhın tayinini belirtmektedir.
Bizim görevimiz, Konstantinopolis'teki kilise meselesinde, vatanseverlikle, cesaretle, kendi parasıyla , Eksarhlık Kurumunu inşa etmeye başlayan bu büyük Bulgar figürlerinin anısını saygıyla anmaktır."
Milli Kütüphane'de bu belgeleri çok iyi bir şekilde muhafaza etmekteyiz ve çeşitli vesilelerle kamuya sunmaya çalışıyoruz.
Bunu iyi başarılı bir şekilde yaparsak, ulusal özgüven ve gururumuz, tarih bilgimiz ile ilgili olumlu sonuçlar bekleyebiliriz.
Sergide, 19 Şubat 1870'ten itibaren Sultan Fermanı ile onaylanan Bulgaristan bölgelerinin sınırlarını belirten bir Bulgaristan haritası da yer alıyor.
Bulgar Eksarhlığı’nın kuruluşunun yıldönümü vesilesiyle düzenlenen sergi Mart ayı ortalarına kadar görülebilir.
Derleyen: Elena Karkalanoıva (BNR "Horizont" programının röportajı)
Redaktör: İvo İvanov
Türkçesi: Müjgan Baharova
Fotoğraflar: BGNES, BTA ve arşiv
Anıtlar, geçmişte yaşanan önemli olayların anısını canlı tutmaktadır. Çoğu, fedakarlığı, vatanı savunurken hayatını kaybeden kahramanların yattığı toprakları anlatır. Tarihçiler ise, bu tarih parçacıklarını bir araya getirerek zamanın genel tablosunu..
Romanya'daki fotoğrafçılığının kurucusu, ressam Carol Pop de Szathmary , Satmari Bulgar Uyanışı'nın akranıdır. Bulgaristan bağımsızlık mücadelesindeki ünlü şahsiyetleri ve olayları filme alma ve belgesel kayıtları gerçekleştirme fırsatı buldu...
Cuma öğleden sonra dini konulardaki sohbetimizde Vedat Ahmet ile birliktesiniz. Şaban ayını ve Beraat gecesini konuşacağız
Müslüman-Türk nüfusunun geçmişi bin yıl kadar öncesine giden Bulgaristan’da esas Müslüman topluluğunun oluşumu, Osmanlı döneminde Anadolu’dan yapılan..
Kilise'nin Mesih İsa’nın Kudüs’e Giriş Bayramı'nda hatırlattığı bu coşkulu haykırışlarla, İsa Mesih Kudüs'te iyilik ve dünyada sonsuz yaşam umuduyla..