Sofya’nın bundan 143 yıl önce dünya haritasından silinmesi nasıl önlendi

Eklenme 04.01.2021 06:15

Ulusal Kurtuluş öncesi Sofya. Fotoğrafın ortasında ‘Aya Sofya’ kilisesi bulunur

Photo: arşiv

Bundan 143 yıl önce, Rus-Osmanlı savaşı (1877-1878) sırasında, 4 Ocak günü öncesinde Sofya’nın ateşe verilmesi, nüfusunun hepsinin öldürülmesi kıl payına önlendi.

Yılardan 1878 yılı. 3 Ocağı 4 Ocak tarihine bağlayan dondurucu gecede şehre uzaktan top sesleri geldi. Sofya korku içindeydi. Soğuk Ocak rüzgarı Osmanlıların şehrin içinde kurdukları darağaçlarını adeta sarsıyordu. General Gurko önderliğindeki kurtarıcı Rus erlerinin her an Sofya’ya girmesi bekleniyordu.

Bu feci anda Osmanlılar şehri acil olarak terketmezlerse kuşatılıp tutsak edileceklerini anladılar. Кumandan Osman Nuri Paşa Osmanlıların Pernik şehrine doğru çekilmesini, Sofya’nın ateşe verilmesi, bütün Bulgar nüfusunun öldürülmesini emretti. Sofya’nın kundaklanması ile ilgili olarak makamlar yabancı konsolosları malmülkleriyle beraber şehri derhal terketmeye uyardı. Ancak Avrupalı temsilciler tarafından gelen kesin direnişle karşılaştı.

Fransa ile İtalya konsolos yardımcıları Kont Leandre Francois Rene le Gay ve Vittorio Positano yerli halkla dayanışmasını ifade ederek şehri terketmeyeceklerini ilan ettiler.

Onlara Avusturya-Macaristan konsolos yardımcısı Josef Waldhart ve şehrin baş ravini Gabriel Almosnino da katıldılar. Onların Sofya’yı destekleyen protestoları ciddi diplomatik sorunlar yarattı. Diplomatların bu cesur hareketi kundaklama emrinin kaldırılmasına yol açınca Sofya kurtarıldı…

Оsmanlılar, çetin kışın Rus ordusunun şehri kurtarma denemelerini zorlaştıracağına inansa das her şey boşunaydı! 4 Ocak öncesinde Osmanlılar sayıca fazla olmalarına rağmen, panik içinde şehri terkettiler. Tam o sırada Rus birlikleri konak binasına karşı taarruza geçerek bunu ele geçirdi ve Osmanlı bayrağını gönderden indirdiler. Son çarpışmalar, Sofya’nın doğusundaki Dolni Bogrov köyü bölgesinde yürütülüyordu.

4 Ocak 1878 günü, saat 11:00 sularında General Gurko şimdiki Sofya’nın amblematik ‘Orlov Most’ ( Kartal Köprüsü) mevkiine ayak basınca büyük bir coşku ve gözyaşlarıyla karşılandı. Bulgaristan Prensliği’nin gelecekteki başkenti kurtarılmıştı.

General Gurko’nun 4 Ocak 1878’de Sofya’da karşılanması. Ressam Dimitar Gücenov’un eseri

Sofyalılar bugün Rus kurtarıcılarının yanısıra, kritik bir anda kararlılık ve insaniyet gösteren Avrupa konsoloslarına da minnettardır. Tarihçilere göre konsolosların bu protestosu, bugünkü birleşmiş Avrupa Birliği’nde ifadesini bulan Avrupa birlik ve beraberliği ile dayanışmasının ilk örneklerinden biridir.

Sofyalılar 4 Ocak’ta ‘Sveta Nedelya‘ kilisesinde düzenlenen şükran ayiniyle şehirlerinin kurtuluşunun 143. yıldönümünü kaydediyor, Bulgar gönüllüleri anıtına çelenk ve çiçekler koyuyorlar. Kilise çanları gösterilen kahramanlıkları ve insan dayanışmasını bize hatırlatmak üzere çınlıyorlar.

Çeviri: Neli Dimitrova

Foto: arşiv

Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!