25 Ocak 1935 yılında Çar 3. Boris radyo yayıncılığın devlet mülkiyetine geçtiğine dair talimat imzalar ve bundan birkaç ay sonra Sofya radyosunun yabancı dillerde yayın yapma fikri doğar. Böylece 16 Şubat 1936’da ilk defa yurtdışı yayınlar Bulgarca programlarla yayına başlar. Aynı zamanda Esperanto dilinde yayın hayata geçer. 1992 yılında yurtdışı yayınlar “Radio Bulgaria- Bulgaristan Radyosu” altında birleşti. Buna rağmen doğum tarihi olarak 1936 yılı kabul edildi.
Daha ilk başta Sirak Skitnik müdürlüğü altında mühendisler, teknisyenler, editörler radyoyu dünyadaki Bulgarları birleştirecek ve yabancılara Bulgaristanhakkında bilgi sunacak bir iletişim aracı olarak gördü.
Radyo Tarihi Müzesi küratörü Antoaneta Radoslavova- Doyçeva, yayınların tarihçesini anlatırken, mühendis Minko Topalov ve teknisyen Kosta Damov’un Sofya garı yakınındaki radyo telgraf vericisini kısa dalga yayınına uyarlayarak, teknik zemini oluşturduklarını söyledi.
“Bulgaristan’ın ünlü aydınlarından Petar Uvaliev verdiği bir söyleşide radyonun o zamanlar ufku açık ve yenilikçi bir müdürle yöneltildiğini ve saray ve diğer kurumlar için tercüme edilen haberlerin mikrofon karşısında da okunabileceğini düşündüğünü belirtti. Yayında yabancı dilde haberleri okuyacaklar arasında Fransızca dil uzmanı Jorj Milçev, annesi Alman olan İvan Dorev, İngilizce spiker Mihail Hacimişev ve İtalyanca masanın başına geçecek Petar Uvaliev ekibe seçilir. 1937 yılında her hafta yurtdışı yayınları hazırlayacak radyo ekibi oluşmuş olur”.
İlk başlarda ülkenin kültürel, iktisadi ve sosyal hayatı, turistik yerler, tarih, folklor, sporla ilgili haberler yayına geçer. Mütercim spikerler perde arkasından çıkar ve isimleri yayında anons edilir. İlginçtir ilk haberlerini onlar el yazısıyla yazar ve mikrofon başında iyi okuyabilmek için “iri ve güzel harflerle” yazar”.
9 Eylül 1944 komünist devrimi ardından yayınlar daha fazla sosyalist rejimin propagandası haline gelir. Yurtdışı yayınlar bölümü 15 ayrı dilde sosyalizmin propaganda aracı programlar hazırlar. 1949 yılında Yugoslavya’da “Tito’nun ihanet çetesinin faaliyetlerini aydınlatmak” üzere Makedonca yayınlar da hayata geçer.
Haberler dışında müzik de programda önemli yere sahip olur. İlk başlarda sanatçılar programlarda canlı yayında şarkılar söyler, müzik icra eder.
31 Ocak 2012’de Radio Bulgaria kısa dalga yayınlarına son verir ve çalışmaları İnternet ortamında siteye aktarılır.
Anoaneta Radoslavova “Yurtdışı yayınların elektronik ortamda da olsa, hayatını sürdürdüğü ve yurtdışındaki topluluklara bilgi sunmaya devam ettiği için mutluyum” dedi.
Çeviri: Sevda Dükkancı
Fotoğraflar: Bulgaristan Radyosu ve Bulgaristan Radyo Tarihi MüzesiYayınımızda önce günün öne çıkan gelişmelerini haber bülteninde sunacağız. Ardından Noel ve Yeni yıl ile ilgili bayram döngüsünün başlangıcına işaret eder, Bulgarların halk takviminde İgnajden olarak adlandırılan bu günde Meryem ananın doğum..
“Bulgaristan’da bugün” programında önce sunacağımız haberlerin ardından, “Razgrad İbrahim Paşa Cami restorasyonu tamamlandı” başlıklı konumuzu aktaracağız. “Günün şarkısı” bölümünde ise “Radyoçocuklar” Korosu ve BNR “Big Band” Orkestrası “Rüzgar kar..
Yayınımızda önce günün öne çıkan gelişmelerini haber bülteninde sunacağız. Ardından mikrofonu Ohio Eyalet Üniversitesi’nden Prof. Theodora Dragostinova ’ya uzatacağız ve Balkanlar’daki tarihi süreçler hakkında bilgi alacağız. “Günün şarkısı”..