Kırım yarımadası, Rusya ve Ukrayna arasındaki çatışma bölgelerinin hemen yakınında. Bulgaristan Radyosu Kırım Cumhuriyetinde "Paisiy Hilendarski" Bölgesel Bulgar Ulusal-Kültürel örgütü Başkanı İvan Abajer’ aradı. Oradaki Bulgarların günümüzde nasıl yaşadıklarını ve Ukrayna'da olup bitenlere bakışını sorduk.
İvan Abajer'e göre, 2014 resmi nüfus sayımına göre Kırım'da yaklaşık 2 bin 500 Bulgar aile yaşıyor ve bunların bir kısmı karışık aileler. Yarımadada değişik yerlerde, parçalanmış bir şekilde yaşıyorlar. Bulgarcanın hane düzeyinde korunması da çok zor. Gençler gerçekten ilgileniyor ve öğreniyor ve online medyaya erişim sayesinde bunu başarıyorlar. Bizim “Paisiy Hilendarski” örgütünün düzenlediği etkinlikler de bu yönde yardım ediyor. "Biz çok değiliz ama buradaki tüm Bulgarlar kökenlerini biliyorlar, Bulgar kültürünü, geleneklerini seviyorlar. Kuruluşumuz 25 yılı aşkın bir süredir varlığını sürdürmektedir.” diye ekliyor İvan Abajer.
Fakat Bulgar iş sektörü yarımadada faaliyet göstermiyor. İvan Abajer, temsil ettiği örgüt tarafından tekliflerde bulunulduğunu, Bulgaristan'dan Yalta'daki Uluslararası Ekonomik Forum'a heyetler geldiğini ancak bir sonuca varılmadığını izah ediyor.
Bir başka büyük sorun, Bulgaristan'ın çoğu ülke gibi Kırım'ı Rusya Federasyonu'nun bir parçası olarak tanımadığı için Kırım Bulgarlarına vize verilmemesi ve onların Bulgaristan’ı ziyaret etme imkanlarının olmamasıdır. Böylece Kırım Bulgarları Bulgaristan'ı ve Avrupa ülkelerini seyahat edemiyorlar ve izolasyondadır. İvan Abajer şu paradoksa parmak basıyor:
"Ben BM (Birleşmiş Milletler), AGİT (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği) örgütlerinin birçok uluslararası etkinliklerine katılıyorum. Ve Cenevre, Viyana, Varşova veya başka bir yerde bu uluslararası örgütlerin toplantısına geldiğim zaman, delege olduğum ve bu uluslararası kuruluşlara katılma hakkım olduğu için bana ayrı bir belge, ayrı bir vize veriliyor. Ve ne tuhaf ki, sınırı geçtiğimde gümrük memurları benim bu ülkeye giriş iznimle ne yapacağını bilmiyorlar. Kendimi küçük düşürülmüş hissediyorum, bu adaletsizliktir. Batılı ülkelerin, insan hakları, serbest dolaşım prensipleri bu mu?
Abajer, Ukrayna'daki olayları zor bir konu olarak tanımlıyor, çünkü Kırım'daki Bulgarlar bunu 2014'te yaşadı.
Abajer, "Aileniz, akrabalarınız, komşularınız fiziksel tehdidi altındayken neler yaşadığını biliyoruz. Aynı şey Mayıs 2014'te Odessa'da oldu.” dedi.
2014'ten sonra Kırım'daki Bulgarların ulusal kültürel özerklik statüsü aldığını söyledi. "Bu bize kültür, dil, gelenek ve göreneklerin gelişmesinde büyük imkanlar veriyor" diyen İvan Abajer, "Paisiy Hilendarski" örgütünün Bulgarlığı desteklemek için birçok etkinlik düzenlediğini söylüyor ve bir örnek veriyor:
"Bu yıl Paisiy Hilendarski'nin doğumunun 300. yıldönümünü kutlamak için hazırlanıyoruz. Bu kutlamayla Kırım'da yaşayan 130'dan fazla millet arasında Bulgarlığı tanıtacağımızı düşünüyorum.Kırım'da Bulgar teması üzerine yapılan her şey ecdadlarımızı unutmamak için yapılıyor.”
Fotoğraflar: özel arşiv
Türkçesi: Müjgan Baharova
“Bulgaristan’da Bugün” programında önce, bugün toplanan 51. Halk Meclisi'nden gelen haberlerin ağır bastığı haber bültenini sunacağız. Ardından gelen haber turumuzda önce sizi Bulgaristan’ın NATO üyeliğinin 20. yılı vesilesi ile yapılan renkli grafiti..
“Bulgaristan’da Bugün” programında önce günün öne çıkan gelişmelerini haber bülteninde sunacağız. Ardından farklı ülkelerden bilimadamları ile birlikte bilimsel araştırmalara devam etmek üzere Antarktika’ya yol alan “Aziz Kiril ile Aziz Metodiy”..
“Bulgaristan’da bugün” programında önce haberleri sunacağız. Kurulması üzerinden 160 yıl tamamlanan “Kabiyuk” Harasında otokon at ırkları yetiştiriliyor. At çiftliğinde kurulan At Müzesi Balkan yarımadasında en büyük olanıdır. Bu konuyu da programa..
Yayınımızda önce günün öne çıkan gelişmelerini haber bülteninde sunacağız. Ardından sizleri Trak Kralları Vadisine çok ilginç bir yolculuğa..
“Bulgaristan’da bugün” programında önce haberleri sunacağız, ardından “Hristiyan Ailesi Gününü” konuşacağız. “Günün şarkısı” bölümünde ise Margarita..