Seçimlerin ardından Bulgaristan yine birçok bilinmeyenli denklemle karşı karşıya. Hükümet kurulacak mı? İstikrarlı olacak mı? Bulgaristan vatandaşlarının beklentilerini karşılaya bilecek mi?
Kesin olan bir şey var ki, mutlaka hükümet kurulmalı ve çalışır olmalı. Bu sefer de siyasi konuşmalar, kampanya vaatleri ve tehditlerden oluşan geniş bir yelpazeye tanık olduk. Ancak siyasetçiler bir kez daha seçmenlerle olan bağlantıyı atladılar ve gelecek yönetimden beklentilerinin ne olduğunu sormayı unuttular.
Önceki seçimlerde seçim barajını zar zor geçen partilerden birinin (“Vazrajdane”) şimdi dördüncü siyasi güç olarak ortaya çıkması şaşırtıcı değil. Neden mi? Çünkü otokrasiden, yolsuzluktan, Covid kısıtlamalarından ve yoksulluktan bıkmış olan Bulgaristan vatandaşlarının büyük bir bölümünün hislerine tercüman oldular. Tüm bunlara paralel olarak, birçok öfkeli kişi, bir kez daha cezalandırıcı oy kullanmayı seçti ve bu nedenle seçim sonuçları yine hayal kırıklığı yarattı.
BNR’ye konuşan filozof, kültür bilimci, sanat eleştirmeni, üniversite hocası ve eski Kültür Bakanı Prof. İvaylo Znepolski, “ Sorumluluk duyguya karışıyor ve ikisi arasında denge bulmak çok zor” dedi. Prof. Znepolski’ye göre Bulgaristan vatandaşları, ülkeyi siyasi bataklıktan çıkarmak için başka bir “mesih” beklemekten, siyasetçilere olan inancını kaybetti:
“Toplum siyasi kültürde değişiklik olmasını bekliyordu. Sokak ağızı konuşmalardan, hakaretlerden biraz daha medeni ilişkiler beklentisi vardı. Bu olmadı, çünkü kurular partilerin yarısı yakın gelecekte kuruldu ve asıl hedefleri kendine isim oluşturmak yönündeydi. Bunu da diğer partilerden kendilerini ayırarak ve onlara hakaretlerde bulunarak yapmayı seçiyorlar. Yeni kurulan partilerin bu davranışları yönetimde tecrübe sahibi ve aynı zamanda farklı yerlerde insanların günlük ve uzun vadeli beklentileri hakkında bilgi sahibi olmamalarından kaynaklı. İşte bu büyük bir engel. İsim, kimlik oluşturmaya çalışanlar çoğu zaman “iyi olanlar biziz”, “kötülüğü yenelim” gibi sloganların arkasında durmayı seçiyor. Kronolojik olarak baktığımızda benzer oluşumların dönem dönem ortaya çıktığını göreceğiz. İşte tam olarak bu yüzden gerçek bir siyasi ortam oluşamıyor.”
Ortaya çıkan asıl soru ise, siyasilerin bu seçimden sonra Bulgaristan vatandaşlarının isteğinin farkında olup olmadığı, çünkü Bulgaristan adına istikrarlı bir hükümet için birleşmek gerek. Özellikle şu anda, küresel ekonomik ve siyasi kriz koşullarında, bazı partilerin gündeme taşımaya çalıştığı önemsiz konular, siyasi tartışmalar ve “kırmızı çizgilerin” zamanı değil.
Hükümet kurulsa dahi, çoğu analistler tahminlerinde oldukça temkinli. Seçim sonrası bTV’ye konuşan Prof. Ognyan Gercikov, “Düzenli kabine kurulmasını bekliyorum, ancak tam bir dönem çıkarabileceğine dair söz veremem. Büyük olasılıkla, ne yazık ki, ilkbaharda bir sonraki seçimlere hazırlanmaya başlayabiliriz” dedi. Prof. Gercikov nedenini şöyle açıkladı:
"Ülkemizde parti bencilliği ön planda. O gerçek ulusal çıkarların üstünde tutulmakta ve bu nedenle “her partinin kendine doğru çekmek” niyeti koalisyonun sarsılmasına neden olacak. Seçmenler istikrarlı hükümet istiyor, ancak bu partiler kalıcı olarak birlikte zor çalışır. Bu noktada seçmenler ve seçilenler arasında kopukluk oluşuyor."
Prof. Gercikov, birinci siyasi güç olan GERB’in lideri Boyko Borisov’un “şaşırtıcı siyasi zeka” göstererek “İşte, hepimiz Bulgaristan için çalışacağız ve tarafsız bir Başbakan seçeceğiz” diyeceğini umduğunu belirtti. “Borisov’un bu tezi olacak ve bu iyi bir başlangıç olacak” ifadelerini kullandı Prof. Ognyan Gercikov.
Foto: pexels, BGNES, minaloto.bg
Çeviri: Bedriye Haliz
Üç yılda yedinci kez Bulgaristan vatandaşları milletvekili seçimini yaptıktan sonra, seçim neticeleri bazı kulis arkası oyunları da su yüzüne çıkardı. Kesin oy sayımında %4 olan barajı aşmak için %0.01 oyu yetmeyen “Veliçie” partisinin..
27 Ekim’de düzenlenen erken genel seçimlerinde oy kullanan seçmenler daha da renkli bir parlamentonun hatlarını çizdi. İlk tahminler 9 partili bir Halk Meclisi yönündeydi, ancak Merkez Seçim Komisyonu(MSK)’nun sandık kurulu protokollerinin yüzde 100’nün..
Sıradaki erken genel seçimler artık arkada kaldı. Geçen erken seçimlere kıyasla katılım oranın biraz daha yüksek olması dışında, siyasi tahminlerde ve politik yapılaşmaların ne olacağı ve nasıl bir kabine ortaklığı kurulacağı sorularına yanıt bulmak yine..