Doğu ve Batı Blokları arasında süren Soğuk Savaş yılları esnasında ekonomik, askeri, ideolokik ve en çok da teknoloji alanında kıyasıya bir rekabet sürüyor. Bu yıllarda Bulgristan’da da çok haretli bir bilimsel araştırmaların yapıldığı dönem yaşanıyor. Bu çalışmalarda komunist rejimin stabil desteğinden yararlanılıyor.
Yıllardan 1964 yılı. Elektrik sanayi araştırma enstitüsü’nde yetenekli Bulgar mühendis Hristo Bıçvarov taşınabilir el telefonu icat ediyor. Bu telefon aracılığı ile istediğin yerden istediğin kişiyi arayabilirsin!
Mühendis Bıçvarov, böyle bir telefonu ozamanın devlet başkanı Todor Jivkov’un aracına monte ediyor.Böylece ABD’de ilk mobil telefonun icadından 20 yıl önce, Bulgaristan’da ilk mobil telefon icat edilmişti. RATS-6 telefonu ile ilgili araştırmacı ve koleksiyoner, sandacite.bg sitesinin yazarı Anton Oruş şunları anlattı:
“GSM standartı ancak 1982’den sonra icat edildi, 20.yüzyılın 1991 yılından sonra panent aldı. Bizim mobil telefonumuzun sahaya çıktığı zamanlar yurtdışında icat edilenler radyo telefon veya basit taşınabilir telefonlar. Bunların kullanım alanı sınırlı ve sadece gelen çağrılar için kullanılabiliyor. Fakat Bulgar mühendisin icat ettiği RATS-6 telefonu her ev telefonundan aranabilir. Yani bu telefon hem giden hem de gelen çağrılar için kullanılabiliryor.”
Otomobil dışında, küçük fotoğraf makinesi çantasına da sığabilen bu telefon hakkında Anton Oruş sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu küçük bir kablosuz makine, minyatür bir radyo vericisi car, bu da şehir telefon santraline bağlı bir özel aparat aracılığı ile sinyal paylaşıyor. Bu telefon radyo sinyallerini alıyor, elektrik sinyallerine dönüştürüyo ve böyleci sizi telefon abonmanına bağlıyor.”
RATS – 6 telefonu uluslararası özel INFORGA-65 fuarları ve Sovyetler Birliği’nde düzenlenen İnterrortehnika -66 fuarında büyük heyecan yarattı.
Bu fuarlarda telefon inşaatta ve enerji sektörlerine çalışanlar arasında iletişim aracı olarak tanıtıldı. 20. yüzyılın 70’li yıllarında bu telefonun ulusal telefon ağları ile bağlanması için bir kompleks kuruldu. Ancak 1977 yılından sonra proje üzerinde çalışmalar aniden durdu. Neden acaba?
Anton Oruş şöyle konuştu: bbazen öyle oluyor ki, bir yeni ürünün üretime ve kullanıma geçirilmesi için gerçekte zor olan birtakım yeniden düzenlemeler gerekiyor. Bu da, RATS – 6 telefonunun sadece birkaç adet olarak kalmasının sebeplerinden biri.”
Foto: sandacite.bg
Çeviri: Özlem Tefikova
„Eğer özgürlüğün bir anlamı varsa, o da insanlara duymak istemediklerini söyleyebilme hakkıdır.“ Bu sözler, Londra'daki BBC binasının önündeki George Orwell heykelinin yanında yazılıdır. Medyadaki özgürlüğün her zaman rahat, hoş ve kolay olmadığını..
Belgeye bu hafta Avrupa Birliği Konseyi'nden "yeşil ışık" yakılmasının ardından Bulgaristan, Kadınlara Yönelik Şiddet ve Ev İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi 'nin belirli unsurlarına uymak zorunda..
Bulgar Iren Velichkova – Yamami 'nin adı, daha çok, geçmişte yaygın bir zanaattan günümüzde değerli bir sanata dönüşen, yüzyıllar boyunca mükemmelleştirilen nakış üzerine uzun soluklu araştırmaları ilebiliniyor. Ve bugün giderek daha az insanın nakış..