İsa Mesih'in çarmıha gerildiği gün, Hıristiyan cemaati için en hüzünlü gündür ve Kutsal litürjinin yapılmadığı tek gündür. Komünyon ayini de yoktur, çünkü Tanrı’nın kendisi, Oğlu'nun çarmıha gerilmesiyle kendisini bir kurban olarak sunmuştur.

Vicdanlarını sorguya çeken inananların içini sessizlik kaplar. Başlarını öne eğerek, Eski Ahit’te kan akıtılması aracılığıyla günahların ortadan kaldırılmasını simgeleyen kurban kesme uygulamasını kaldıran ve kurtuluş ile sonsuz yaşamın kaynağı olarak Efkaristiya’yı kuran Tanrı Kuzusu’nun fedakarlığı karşısında şükran ve tevazu ile Tanrı'ya yönelirler.

Ülkemizde Kutsal Cuma, kiliselerin imanlılarla dolup taştığı tatil günüdür. Sabahın erken saatlerinde, Büyük Cuma ayininden önce, Kutsal Perşembe günü getirilen Haç'ın önüne çiçeklerle süslenmiş İsa’nın"mezarı" kilisenin ortasına koyulur. 

Ayinin sonunda rahipler, İsa Mesih'in Çarmıh'tan indirilen bedeninin işlemeli resminin bulunduğu kefenini sunaktan çıkarırlar. Rahiplerin saygıyla eğilmeleri ardından inanalar tevazunun ve tövbenin delaleti olarak kefenin altından geçiyorlar.

İlahiyatçı Aleksandra Karamihaleva Bulgaristan Radyosu’na verdiği demeçte şunları belirtti:

"Masanın altında geçmek, Tanrı ile birlikte mezara inişi sembolize ediyor. - Bu, benciliğimizin, gururumuzun, öfke ve açgözlülüğümüzün, hasedin sebep olduğu anlamsız ve kibirli yaşamımız için ölmemizdir. Mesih'in Çarmıhı önünde diz çökerek, masanın altından geçerek,  tam da mezara girişi yapıyoruz, şimdiki “ben”liğimiz için ölüyoruz. Öte yandan, Mesih'te yeni bir hayat, başkalarına  karşı sevgi dolu bir hayat için yemin ederek yeniden doğmuş gibi çıkıyoruz."

En önemli Tanrı buyurukları yaradanı ve yakınımızı sevmektir. Bu, her gün yaptığımız şeylerin kimseyi incitmeyecek şekilde olması gerektiği anlamına gelir

İki hırsızın arasına çarmıha gerilen İsa Mesih kendisine işkence edenleri bağışlaması için Tanrı’ya dua eder ve yakınımıza karşı sevgi konusunda mükemmel bir örnek verir. O anda hırsızlardan biri Tanrı'nın Oğlu'nu tanır ve bağışlanma diler.

Aleksandra Karamihaleva :"Bu hepimiz için, hayatta olduğumuz müddetçe tövbe etmek için umut olduğuna dair çok güçlü bir mesaj. O’nu Kurtarıcı olarak yüceltmek ve günahlarımız için af dilemek için. Aslında hırsız bir sürü ciddi suçlar işler, cinayetler işler, hırsızlıklar yapar, ancak bu üzüntü ve alçakgönüllülük tutumuyla, çektiği acıyı ve cezayı hak ettiğini idrak eder. İsa'nın hiçbir suçu olmamasına rağmen, doğru olmasına rağmen acı çektiğini görür ve bu idrakı aslında onun için kurtarıcıdır. Sebebiyle düşüncelerimizde bile çok dikkatli olmalıyız, hatta gözlerimizle işledikleri günahları görsek bile diğerlerini kınamamalıyız."

"Dikkatimiz ruhumuzun her hareketine - diğer insanlara sevgiyle tepki verip vermediğimize yönelmelidir" diyen Aleksandra Karamihaleva sözlerini şöyle tamamlıyor:

"İsa Mesih bizim mükemmel örneğimizdir. Yaşamımızın her anında İsa'nın bizim yerimizde olsaydı ne yapacağını kendimize sormalıyız. Ve O, salih ya da günahkar olsun her insana karşı koşulsuz bir sevgiyle,  bağışlama, merhamet ve cömertlikle davranırdı. Biz de böyle olmalıyız, her gün daha iyi, İsa Mesih gibi, Tanrı’ya yakın olmak için çabalamalıyız."

• Ortodoks Hristiyanların Paskalya öncesi "Kutsal Cuma'da" İsa’ya Ağıtlar

Çeviri: Ergül Bayraktar

Foto:  bg-patriarshia.bg, BGNES