Bulgar Ortodoks Kilisesi, Bulgar alfabesinin temelini oluşturan Glagolitik alfabeyi yaratan, “havarilere denk” azizler ilan edilen ve Avrupa’nın ortak himayecileri olarak kabul edilen Aziz Kiril ve Metodiy’i anıyor.

Selanikli kardeşler Kiril ve Metodiy’e 11 Mayıs gününde gösterilen saygıya ilişkin ilk bilgilere Uyanış devri edebiyatında Neofit Rilski’nin 1852 tarihli “Slav dili antolojisi” yapıtında rastlıyoruz.

Plovdiv’de “Az.az. Kiril ve Metodiy” piskoposluk okulunda 11 Mayıs 1851 tarihinde Bulgar diplomat Nayden Gerov’un girişimyle bu gün ilk defa anma günü olarak kutlandı. 1857 yılında aziz kardeşler, İstanbul’da “Aziz Stefan” Bulgar Kilisesi’nde Aziz İvan Rilski’ye düzenlenen ayin ile birlikte anıldı. 11 Mayıs 1858 tarihinde, bu gün, öğretmen S.P. İvanov’un fikri üzerine Stara Zagora’da (o dönem Eski Zağra) ayin ve Kiril ve Metodiy’in yaşamı ve çalışmaları hakkında etkileyici bir konuşma ile kutlandı.

1878 yılından sonra 11 Mayıs, Bulgar Eksarhlığın sınırlarındaki tüm okullarda Slav öğretmenlerinin bayramı oluyor. 1916 yılından sonra miladi takvimin kullanmaya başlanmasıyla birlikte Birleşik Avrupa’da üçüncü alfabenin yaratıcılarına adanan gün dünya genelindeki tüm Bulgarlar tarafından 24 Mayıs’ta kutlanmaya başlandı. Bulgaristan’ın resmi tatil takviminde 24 Mayıs, Aziz Kiril ve Metodiy kardeşleri günü, Bulgar alfabesi, eğitim ve kültürünün ve Slav yazısı günü olarak yer alıyor.

Kiril ve Metodiy’in misyonerlik faaliyetleri en önemli kilise kitaplarının Slavça- Bulgarca’ya tercüme edilmesini de içeriyordu. Bu şekilde aziz kardeşler dönemin üç kutsal dili olan İbranice, Yunanca ve Latince dışında herhangi bir dilde ayin yapılmama dogmasını kırdı. Sapkınlıkla suçlanıyorlar, dramatik mücadelelerin sonucunda Roma Kilisesi Slav dilini resmi ayin dili olarak tanıdı.

Aziz Kiril Filozof’un 869 yılında Roma’da vefat etmesi ardından naaşı şehirdeki San Clement bazilikasına gömüldü. Metodiy hayatını kaybettiği 885 yılına kadar misyonelik görevini sürdürdü.

Çek arkeolog Prof. Zdenek Klanica’ya göre Büyük Moravya başpiskoposu Metodiy, günümüz Çekya topraklarında bulunan Güney Moravya’nın Miculcice köyünde defnedildi.  

Burası, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Macaristan, Avusturya ve Almanya'dan Bulgarların yanı sıra azize saygılarını sunmak isteyen yabancıların da ilgisini çeken yerlerden biridir.

• Slav yazısının yaratıcıları Morava nehri kıyılarında anılıyor