Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2024 Tüm hakları saklıdır

Birleşme'nin Yüceliği ve “Birleşmecilik sendromü” sonuçları

Photo: Plovdiv Tarih Müzesi

6 Eylül 1885 tarihinde Bulgar Prensliği ve Doğu Rumeli toprakları birleşerek, Bulgaristan tek bir devlet olarak Avrupa haritasındaki yerini alıyor. 

Sofya “Sv. Kliment Ohridski” Üniversitesinden tarihçi Prof. İvan İlçev Bulgaristan Radyosuna “Birleşme” tarihini değerlendirdi. İlçev, Bulgar Prensliği ve özerk Doğu Rumeli eyaletlerinin Prens Aleksandır I. Batenberg yönetimiyle birleşmesine yol açan ön koşulları sıraladı: 


"Birleşmenin başarısı, Bulgar tarihinde çok nadir görülen ve sonra da tekerrür etmeyen bir dizi etkene bağlıdır. Bir yandan Zahari Stoyanov gibi, ihtilalcı günlerini hatırlayan kişiler var. 1876 Sırp- Türk savaşında cephede yer almış kişiler var, Rus- Türk Harbinde (1877/78 y.)  savaşmış asker ve yöneticiler de bulunuyor.  Balkanlardan menfaatleri olan ana devletler aralarında gizli anlaşmayla, Birleşme’ye müdahale etmemeye karar verir. Bu ülkeler, yeter ki bu eğilimlerin Makedonya’ya aktarılmamamsı şartıyla, Bulgar Prensliği ve Doğu Rumeli’nin birleşmesine göz yumacaklarını ifade etmişlerdir”.  

Prof. İlçev, Zahari Stoyanov önderliğinde Birleşme Komitesi üyelerinin Büyük Güçlerin bu gizli anlamasından haberdar olmadıklarını ve adeta hayatlarını riske aldıklarını düşünüyor. 



“Birleşme harekatının hazırlığı bir buçuk- iki ay sürdüğünü unutmayın. Bunlar tam yaz aylarıdır, Doğu Rumeli halkının %70’ köylü olduğu için tarlalarda çalıştığı bir dönemdir. Ekmeğini çıkarmak için Rumeliler tarlada, toprakta alın teriyle çalışıyor. Faal katılımları zor. Bulgar Prensi Aleksandır I. Batenberg’in onayı olamadan da birleşme mümkün olmazdı.  Komite elçileri Şumen’de askeri tatbikatları izleyen prensin yanına gidiyor ve birleşme operasyonunun desteklemesini talep ediyorlar. 

Prens Aleksandır I. Batenberg bu ricayı geri çevirmiyor ve başı ile tacı pahasına ülkenin birleşmesine destek sözü veriyor. 

Birleşmenin başarısı 1885’te patlak veren Bulgar- Sırp savaşında önemini müdaafa etmiştir. 

Birleşme, 19. yüzyılın sonra ve 20. yüzyılın başında Bulgar politikacılarınına  zorlu sınavlara yol açmıştır. Prof. İvan İlçev öğrencileri önünde tarihi anlatırken, bu sıkıntıları “Birleşmecilik sendromü” olarak nitlendiriyor: 

"Her yıl 6 Eylül tarihinde bu günün ne kadar yüce olduğunu konuşuyoruz, ki o – gerçkten öyle. Fakat Birleşme olumlu olduğu kadar, kendi olumsuz taraflarını da içerir. Bu devlet açısından değil, onu yöneten siyasetçilerin bilincinde bazı negatif eğilimleri getirir. Örneğin Birleşme, Bulgar politikacılarnının Makedonya’ya doğru yola çıkabilecekleri hissi uyandırır. 

Bulgar politikacıları, özerk Güney Rumeli örneği tekrarlanır düşüncesiyle Makedonya’nın özerkliğini konuşmaya başlar. Fakat Bulgaristan’ın o dönem Balkanlarda giçbir komşusu, Avrupa’da Büyük Güçlerin hiçbiri “özerk” tanımalamasına Sofya’nın yüklediği anlamı katmazmış. Bulgaristan’ın komşuları ülkenin kurtuluşunun 6. yılında ulaştığı toprak genişlemesinden korkmuş. Genç devletin ulusal birleşmeler arayışından doğal olarak rahatısz olurlar. Bu “birleştirici sendromün” bedeli Balkan savaşları ve Birinci Dünya Harbi ile ödendi. O yüzden tarihi, en iyi tarih derslerini bile okurken, her zaman bira dış kaplamanın altında geçmişin insani boyutlarını aramalı ve kaybettiğimiz alternatifleri düşünmeliyiz”.


Çeviri: Sevda Dükkancı




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

İnsanı ebedi yolculuğuna uğurlama: Cenaze

Her ne denli yaşarsa bir kişi, Âkıbet ölmektir onun işi... Böyle özetleyip sonuca bağlıyor şair insanın dünya hayatını. Ve insan, istese de istemese de bu hakikatle bir gün muhakkak yüzleşiyor. Bu büyük hakikatle yüzleşmeyi ve sonrasını şair Yayhya Kemal..

Eklenme 26.07.2024 14:00

Seçilmiş elçi - İlyas peygamber

20 Temmuz’da, yazın en sıcak günlerinde Ortodoks Kilisesi Eski Ahit peygamberi İlyas’ı anıyor. Eski zamanlardan beri onuruna kutlama ayinlerinin yapıldığı adına inşa edilen çok sayıdaki kiliseler Halkın İlyas peygambere duyduğu sevgi ve saygının..

Eklenme 20.07.2024 05:05

Cuma öğleden sonra

 Fizik ötesi ile doğru bir biçimde bağ kurma imkânı veren insanlığa gönderilmiş son ilâhî kaynaklı mesajlar bütünü olma özelliğine sahip Kur’ân-ı Kerim’de bizzat Cenâb-ı Allah, “Bana dua edin, size icabet edeyim; benden isteyin ki, size ihtiyacınız olanı..

Eklenme 19.07.2024 14:00