Ένας από τους πιο χρήσιμους και ευχάριστους τρόπους να γνωρίσει κανείς την ιστορία, την καθημερινότητα, τα έθιμα και τις παραδόσεις μιας χώρας είναι να επισκεφθεί τα ντόπια μουσεία. Μόνο στο έδαφος της μικρής Βουλγαρίας τα μουσεία είναι περισσότερα από 200 και κάποια απ’ αυτά θα ανοίξουν τις πύλες τους για επισκέψεις με ελεύθερη είσοδο με αφορμή την 18η Μαΐου – την Παγκόσμια Ημέρα Μουσείων. Η ημέρα αυτή τιμάται από το 1978 με πρωτοβουλία του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων, συνιδρυτής του οποίου είναι η Βουλγαρία.

Αποδείχθηκε ότι παρά την κρίση, τα μουσεία στη χώρα μας επιβιώνουν, κάτι παραπάνω – χαίρουν ασταμάτητου ενδιαφέροντος. Ένα από τα βουλγαρικά μουσεία, γνωστό για τις εκθέσεις του και στο εξωτερικό, είναι το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο στην πρωτεύουσα. Είναι το μεγαλύτερο μουσείο στη Βουλγαρία και διαθέτει εξαιρετικά πλούσιες συλλογές – με εκθέματα από την Παλαιολιθική Περίοδο ως τις μέρες μας.

Το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο ιδρύθηκε το 1973. Εκεί φυλάσσονται πάνω από 650.000 εκθέματα. Οι συλλογές του είναι διάφορες – νομισματική, όπλα, διακρίσεις, αντικείμενα της καθημερινότητας, ενδύματα, κεντήματα, έργα εκκλησιαστικής τέχνης, εφαρμοσμένων και καλών τεχνών, έγγραφα, φωτογραφίες, κινηματογραφικά αρχεία κ.ά.

Η πρώτη έκθεσή του εγκαινιάστηκε το 1984 με αφορμή τα 1300 χρόνια από την ίδρυση του βουλγαρικού κράτους. Τώρα οι εκθέσεις του στεγάζονται στην Προεδρική οικία στη Μπογιάνα. Είναι το αυστηρότερα φυλασσόμενο μουσείο στη χώρα μας. Οι επισκέπτες του μπορούν να δουν, για παράδειγμα, μεγαλοπρεπείς θησαυρούς της εποχής των Θρακών, πολύτιμα εκθέματα της αρχαιότητας, της Ρωμαϊκής Περιόδου, του Μεσαίωνα, της Αναγέννησης, του Γ' Βουλγαρικού Βασιλείου.

Ανάμεσα στα πολύτιμα αντικείμενα, που εμπλούτισαν τις συλλογές του ιστορικού μουσείου στη Σόφια το 2012, είναι και αρχέτυπο βιβλίο του 16ου αιώνα, που τυπώθηκε στο Παρίσι μόλις μερικές δεκαετίες μετά την επινόηση του τυπογραφικού πιεστηρίου από τον Γουτεμβέργιο.

 
Το Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας

Και αφού έγινε λόγος για το μεγαλύτερο μουσείο στη χώρα μας - το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, ας αναφέρουμε και το παλιότερο. Πρόκειται για το Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στην πρωτεύουσα, το οποίο έχει ιστορία περισσότερων από 120 χρονών. Θεωρείται το παλιότερο και το πλουσιότερο ανάμεσα στα μουσεία φυσικής ιστορίας στα Βαλκάνια.

Οι δραστηριότητες του μουσείου είναι η διαχείριση και η φύλαξη των συλλογών, η διάδοση γνώσεων για τη φυσική ιστορία μέσω των εκθέσεών του, θεμελιώδεις και εφαρμοσμένες έρευνες, κατάρτιση υποψήφιων διδακτόρων και νέων ειδικών. Οι αίθουσές του στεγάζουν τις πρακτικές ασκήσεις φοιτητών και μαθητών. Το μουσείο επισκέπτονται 50 χιλιάδες άτομα ετησίως ( κάποιες χρονιές ο αριθμός τους φτάνει στις 115 χιλιάδες). Οργανώνονται διάφορες προσωρινές εκθέσεις.

Για τους κατοίκους και τους επισκέπτες της πρωτεύουσας ενδιαφέρον αποτελεί και το Λαογραφικό Μουσείο. Οι επισκέπτες του μπορούν να μάθουν περίεργες λεπτομέρειες για την καθημερινή ζωή και τα έθιμα των Βουλγάρων, να δουν την πλούσια συλλογή παραδοσιακών βουλγαρικών στολών από τις διάφορες περιοχές της χώρας. Το μουσείο βρίσκεται στο κτήριο του πρώην βασιλικού παλατιού, το οποίο στεγάζει και το Εθνικό Μουσείο Βουλγαρικών Εικαστικών Τεχνών.


Το Λαογραφικό μουσείο στεγάζεται στο Βασιλικό παλάτι

Παράλληλα με τα μουσεία, στα οποία εκτίθενται πίνακες, ιστορικά ή αρχαιολογικά μνημεία, στη χώρα μας υπάρχουν και πολλά άλλα – κάποια εκ των οποίων – μοναδικά. Ανάμεσα τους είναι ο Οίκος του Χιούμορ και της Σάτιρας στο Γκάμπροβο, το οποίο το 2012 γιορτάζει την 40η επέτειό του. Στην πόλη Πλέβεν βρίσκεται το Μουσείο του Οίνου. Την μοναδική έκθεσή του στεγάζει φυσική σπηλιά, σε απόσταση μόλις 5 χιλιομέτρων από την πόλη. Το μουσείο σχεδιάστηκε από Βουλγάρους και Γάλλους αρχιτέκτονες και λαογράφους. Οι επισκέπτες μπορούν να μάθουν περισσότερα για την ιστορία της οινοπαραγωγής στα βουλγαρικά εδάφη από την εποχή των Θρακών ως τις μέρες μας, να δουν αρχαία σκεύη οινοπαραγωγής. Στην έκθεση συμπεριλαμβάνονται πάνω από 7 χιλιάδες μπουκάλια με κρασιά ηλικίας από 30 έως 90 χρονών. Τα πολυτιμότερα εκθέματα του μουσείου είναι ηλικίας άνω των 100 χρονών.


Ο Οίκος του Χιούμορ και της Σάτιρας στο Γκάμπροβο

Ανάμεσα στα εμβληματικά για τη χώρα μας μουσεία είναι επίσης το Μουσείο του Ρόδου στο Καζανλάκ και το Μουσείο του Γιαουρτιού στο χωριό Στουντέν Ίζβορ, τη γενέτειρα του διδάκτορα Στάμεν Γκριγκόροφ, ο οποίος ανακάλυψε το περίφημο Lactobacillus bulgaricus. Στο μουσείο φυλάσσονται πολλά υλικά με πληροφορίες για το βουλγαρικό γιαούρτι.

Το Μουσείο του τριαντάφυλλου στο Καζανλάκ

Οι επισκέπτες της παραδουνάβιας πόλης Τούτρακαν, μπορούν να επισκεφτούν το Μουσείο της Αλιείας στον Δούναβη και των Βαρκών (στην κάτω φωτογραφία) – το μόνο τέτοιο μουσείο στις όχθες του ποταμού. Στις αίθουσές του φυλάσσονται εργαλεία ψαρέματος από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας. Φωτογραφίες και πίνακες μας λένε περισσότερα για την αλιεία στο βουλγαρικό τμήμα του Δούναβη.



Στην πόλη Ντέβνια της Βορειοανατολικής Βουλγαρίας μπορείτε να επισκεφθείτε και άλλο ενδιαφέρον μουσείο – των Ψηφιδωτών. Το μουσείο χτίστηκε σύμφωνα με ειδικό σχέδιο, στα θεμέλια αρχαίου ρωμαϊκού κτηρίου με ψηφιδωτά, το οποίο χρονολογείται από τα τέλη του 3ου και τις αρχές του 4ου αιώνα. Εκεί μπορεί κανείς να δει μωσαϊκά που χρησίμευαν ως διακόσμηση δαπέδων και τοίχων σε χώρους με διάφορο προορισμό – οικιστικούς, δημόσιους, λατρευτικούς χώρους και τάφους. Τα ψηφιδωτά απεικονίζουν διάφορες σκηνές, συχνότερα της αρχαίας ελληνικής και ρωμαϊκής μυθολογίας, πουλιά, ζώα καθώς και γεωμετρικά σχήματα και σχήματα φυτών.


Το Μουσείο των ψηφιδωτών στην πόλη Ντέβνια

Στην παραθαλάσσια πόλη Πομόριε βρίσκεται το Μουσείο του Αλατιού (στην κάτω φωτογραφία). Η εξόρυξη θαλασσινού αλατιού είναι χαρακτηριστική για την περιοχή. Τα αρχαιολογικά ευρήματα μαρτυρούν ότι εκεί υπήρχαν αλατωρυχεία ήδη τον 5 αιώνα προ Χριστού. Η τεχνολογία παραγωγής αλατιού παραδιδόταν από γενιά σε γενιά.



Είναι δύσκολο να σας πούμε περισσότερα για όλα τα ενδιαφέροντα και περίεργα μουσεία, σκορπισμένα στο έδαφος της χώρας. Αξίζει να αναφέρουμε όμως ότι μόνο το 2011 στη χώρα μας άνοιξαν πύλη τρία νέα μουσεία. Πρόκειται για το Μουσείο των Θρησκευμάτων στη Στάρα Ζαγκόρα, όπου έχουν και Μουσείο της Μπύρας.

Το άλλο νεοϊδρυθέν μουσείο είναι της Σοσιαλιστικής Τέχνης με έργα που δημιουργήθηκαν από το 1944 ως το 1989 – δηλαδή της λεγόμενης περιόδου του ολοκληρωτισμού.

Από το 2011 είναι και το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το οποίο ιδρύθηκε χάρη στη χρηματική υποστήριξη μερικών ευρωπαϊκών κρατών. Στις αίθουσες του φυλάσσονται έργα διάσημων Βουλγάρων δημιουργών όπως οι Χρίστο Γιαβάσεφ και Ζορζ Παπάζοφ, αλλά και παγκόσμιων ονομάτων όπως ο Πικάσο ο Νταλί και ο Σαγκάλ.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα