Podcast στα ελληνικά
Μέγεθος κειμένου
Βουλγαρική Εθνική Ραδιοφωνία © 2024 Όλα τα δικαιώματα διατηρούνται σύμφωνα με τον νόμο

Το Σπάσοβντεν και τα λαϊκά έθιμα και δοξασίες για την γιορτή αυτή

Φωτογραφία: αρχείο
Μια από τις μεγάλες γιορτές των ορθόδοξων χριστιανών είναι της Αναλήψεως του Κυρίου που τιμάται σαράντα μέρες μετά την Ανάσταση του Χριστού. Στο βουλγαρικό λαϊκό εορτολόγιο ημέρα αυτή είναι γνωστή σαν Σπάσοβντεν, δηλαδή ημέρα του Σπάς (σπασίτελ στα βουλγαρικά σημαίνει σωτήρας).

Την δική του ημέρα ο Σπάς ξεκλειδώνει τον ουρανό και τη γη, κάνει έτσι ώστε να ψιχαλίσει, για να έχει ψωμί όλο το χρόνο. Ο μυθικός χαρακτήρας, μοιάζει τον Άγιο Γεώργιο, καβάλα πηγαίνει στα χωράφια, ενώ ο λαός μας όπως και την ημέρα του Άγιου Γεωργίου λέει, ότι κάθε σταγόνα βροχή είναι χρυσό νόμισμα. Στις παραμονές του Σπάσοβντεν θεωρείται ότι και οι αδύνατες επιθυμίες πραγματοποιούνται. Είναι μια μέρα στην οποία κάνουμε προσευχή για υγεία, για γάμο ή απόκτηση παιδιού.

Η ημέρα του Σπας, Σπάσοβντεν ή Ανάληψη του Κυρίου είναι κινητή γιορτή και πέφτει την έβδομη Πέμπτη μετά το Πάσχα. Τότε είναι η τελευταία ευλογία του Σωτήρα Ιησού προς τους μαθητές του – η Αγια Ανάληψη. Όταν την προφέρει, ο Ιησούς Χριστός υποχωρεί και υψώνεται στον ουρανό και από κει προστατεύει τους ανθρώπους.

Στη λαϊκή παράδοση κάθε Πέμπτη από το Πάσχα έως την ημέρα του Σπας απαγορεύονται οι εργασίες. Την ημέρα Σπάσοβντεν οι νοικοκυρές δεν πρέπει να αγγίζουν πράσινο, γιατί το καλοκαίρι θα συχνάσει το χαλάζι. Δεν πλένεται και δεν απλώνονται τα ρούχα για να μη έρθει περίοδος ξηρασίας.

Πιστεύεται επίσης, ότι την ημέρα αυτή οι νεκροί επιστρέφουν στους τάφους. Τη νύχτα οι άνθρωποι αφήνουν τα παράθυρά τους ανοιχτά, για να μπορέσουν οι ψυχές των μακαριτών να βγουν ανεμπόδιστα. Γι' αυτό η γυναίκες πηγαίνουν στο νεκροταφείο, μοιράζοντας τελετουργικά ψωμιά, τα κόλλυβα και τα πρώτα κεράσια. Επίσης καλύπτουν τους τάφους με φύλλα καρυδιάς και αγριοβότανο Ρόσεν, γνωστό επίσης σαν ροκσοσάν και σελίμ, που συναντάται σ' ολόκληρη την Βουλγαρία. Είναι δηλητηριώδες φυτό, αλλά ταυτόχρονα έχει και θεραπευτικές ιδιότητες.

Το πιο χαρακτηριστικό και ενδιαφέρον είναι το έθιμο ρόσεν. Τότε, οι μυθικές νεράιδες μαζεύουν τη νύχτα πριν τη γιορτή το αγριοβότανο αυτό και κανουν στεφάνια με τα οποία στολίζονται. Σύμφωνα με τη λαϊκή δοξασία τότε θεραπεύουν κάθε αρρώστια. Γι' αυτό οι άνθρωποι πηγαίνουν τους αρρώστους στα μέρη, όπου ανθίζει το βότανο ρόσεν.

Οι νεράιδες αγαπούν το βότανο αυτό και αφού ζουν στην άκρη του κόσμου, στους ανθρώπους έρχονται μια φορά το χρόνο, την άνοιξη, όταν πρέπει να δροσίσουν τα χωράφια για να έχει ψωμί. Έρχονται την Τέταρτη και αρχίζουν να πλέκουν στεφάνια από τα βότανα, ενώ την Κυριακή δροσίζουν τα χωράφια και φεύγουν - την περίοδο αυτή λέγεται Ρουσάλσκα νεντέλια (Κυριαική των νεράιδων).

Διαδεδομένες και μέχρι τις μέρες μας είναι οι θεραπευτικές πρακτικές. Πιστεύεται ότι το Σπάσοβντεν το μάζεμα βοτάνων βοηθά στους αρρώστους και άτεκνους. Όλοι που θα περάσουν την νύχτα στα ξέφωτα, αφήνουν δώρα στις νεράιδες, ενώ το πρωί από τα πιατάκια με νερό που έχουν φέρει μαζί τους, οι άρρωστοι μαντεύουν την τύχη τους. Σύμφωνα με τις δοξασίες οι νεράιδες γνωρίζουν όλα τα βότανα και γιατρεύουν όλες τις αρρώστιες.

Η εβδομάδα πριν το Σπάσοβντεν είναι γιορταστική και αφιερωμένη στο ψωμί. Τότε ετοιμάζονται τελετουργικά ψωμιά, πλούσια στολισμένα με διάφορες φιγούρες, που διαφέροντα από αυτά για τις άλλες γιορτές. Και μέχρι σήμερα το Σπάσοβντεν είναι η γιορτή των αρτοποιών και των ζαχαροπλαστών.

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Περισσότερα στην κατηγορία

Η έκθεση «Η γέννηση της μοντέρνας πόλης» διηγείται για τη Σόφια μετά την Απελευθέρωση

Η Εθνική Βιβλιοθήκη «Άγ. Άγ Κύριλλος και Μεθόδιος» στη Σόφια εγκαινιάζει σήμερα την έκθεση «Η γέννηση της μοντέρνας πόλης». Η αφορμή είναι η 145 η επέτειος από την εκλογή της Σόφιας ως πρωτεύουσας της Βουλγαρίας. Η έκθεση θα συνεχιστεί έως τις 14..

δημοσίευση: 4/3/24 9:13 AM

Ημέρα της Θράκης στην Βουλγαρία

Οι πόλεμοι και οι γεωπολιτικές ανακατάξεις έχουν αρνητική επίδραση στην ζωή των κατοίκων της Γης. Οι άνθρωποι αναγκάζονται βίαια να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, τα αγαθά τους, τις δραστηριότητές τους. Κινούν προς την προσφυγιά, προς αβέβαιο μέλλον..

δημοσίευση: 3/26/24 6:42 PM

203 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση

Σήμερα είναι η επέτειος για τα 203 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Ας θυμηθούμε την Ελληνική Επιτροπή του Λονδίνου. Ο Φιλελληνισμός ήταν ένα κίνημα συμπαράστασης προς τους Έλληνες και εμφανίστηκε αρχικά τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική...

δημοσίευση: 3/25/24 1:00 PM