Podcast στα ελληνικά
Μέγεθος κειμένου
Βουλγαρική Εθνική Ραδιοφωνία © 2024 Όλα τα δικαιώματα διατηρούνται σύμφωνα με τον νόμο

Ζωή, υγεία και του χρόνου, Αμήν!

БНР Новини
Φωτογραφία: αρχείο

Πλούσιο τραπέζι, κουλουράκια, βέργα από κρανιά, πλούσια διακοσμημένη ... χωρίς να σκεφθούμε πολύ από πού προέρχονται τα σύμβολα αυτά που αποτελούν μέρος της γιορτής κάθε χρόνο. Μαζί με την ελπίδα για ένα νέο ξεκίνημα, νέες ευκαιρίες, υγεία και ευημερία. Την 1η Ιανουαρίου γιορτάζουν την ονομαστική τους γιορτή οι Βασίλ, Βασίλκα, Βασιλένα, Βεσελίν, Βεσελίνα κ.λπ... Τότε είναι η γιορτή του Αγίου Βασιλείου του Μεγάλου, Αρχιεπίσκοπου Καισαρείας της Καππαδοκίας, θεολόγου, που έγραψε πολλά κηρύγματα και επιστολές πάνω σε θεολογικά θέματα. Το έθιμο ονομάζεται Βασιλιοβντεν –ημέρα του Βασιλ. Και παραδοσιακά συγκεντρώνει παγανιστικές πρακτικές, αποδίδει φόρο τιμής στους προγόνους, τραγούδια, χορούς και διασκέδαση.

Όπως σε όλες τις βουλγαρικές γιορτές, ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα είναι η προετοιμασία του τραπεζιού. Όπως και την Παραμονή των Χριστουγέννων, πρώτα θυμιατίζουν τα φαγητά - τελετουργικά ψωμιά, πίτα και κεφάλι γουρουνιού. Αυτή είναι η μοναδική περίπτωση στη λαϊκή πρακτική μας, που θυμιατίζεται χοιρινό κρέας. Σε ορισμένα μέρη της Βουλγαρίας στο τραπέζι τοποθετούν καρύδια, σκόρδο και μέλι – όπως στο δείπνο της Παραμονής των Χριστουγέννων. Βασική διαφορά είναι ότι τα φαγητά δεν είναι πια νηστίσιμα, αλλά περιέχουν αυγά, τυρί και κρέας.

Σε ορισμένες περιοχές της Βουλγαρίας πάνω στο ψωμί τίθεται κουλούρι. Το επόμενο πρωί ένα μέρος απ' αυτό το κουλούρι δίνεται στα κατοικίδια ζώα, ενώ το υπόλοιπο διατηρείται για θεραπεία. Παντού στη Βουλγαρία φτιάχνονται διάφορα ζυμαρικά – πίτες με τυρί, ψωμιά με τυρί, πίτες με λάχανο. Στις διάφορες περιοχές της Βουλγαρίας η τυρόπιτα γίνεται με την ντόπια συνταγή. Αλλά παντού βάζουν μέσα μικρά κλωναράκια κρανιάς, κάθε ένα από τα οποία αντιστοιχεί σε ορισμένο καλό, που θα σου τύχει το επόμενο χρόνο - υγεία, επιτυχία στην δουλειά, στα μαθήματα, νέο σπίτι κλπΌλοι είναι ντυμένοι με γιορτάστηκες φορεσιές τους, ενώ η χαρούμενη διάθεση είναι υποχρεωτική, γιατί συνδέουν τον ερχομό του νέου έτους με το τι θα εξακολουθεί να συμβαίνει όλο το χρόνο.
Στις παραμονές του Νέου έτους οι κοπέλες μαζεύονται για το έθιμο "λαντούβανε". Βάζουν σε χάλκινο δοχείο με νερό κάθε μία από μία ανθοδέσμη. Μετά μαντεύουν ποια ποιόν θα παντρευτεί, βγάζοντας τις ανθοδέσμες τους μία-μια και τραγουδώντας διάφορα τραγούδια. Βασίλια ονομάζεται και ένα μυθικό πλάσμα που ζει στα λαϊκά τραγούδια που ερμηνεύονται για το έθιμο Τραγούδισμα των Δαχτυλιδιών.

Αλλού το χάλκινο δοχείο τοποθετούσαν σε σπίτι κάποιου ατόμου, που συμμετείχε στο έθιμο. Το γέμιζαν νερό και σ΄ αυτό έβαζαν βρόμη. Γύρω από το δοχείο συγκεντρώνονταν κοπέλες, αλλά και αγόρια και φεύγοντας από το σπίτι, ο καθένας έπαιρνε από το βρόμη. Το έβαζαν κάτω από το μαξιλάρι τους, ελπίζοντας ότι θα δουν στο όνειρο τους τον μελλοντικό αγαπημένο ή αγαπημένη. Ο καθένας έφερνε δαχτυλίδι ή μπουκέτο δεμένο με διαφορετικές χρωματιστές κλωστές, που επίσης τοποθετούσαν στο νερό. Κατά τη διάρκεια της τελετουργίας, πολλά κορίτσια έστήναν χορό γύρω από το δοχείο, τραγουδώντας τελετουργικά τραγούδια

Το έθιμο Σούρβα κατά την εορταστική βραδιά ξεκινάει στα χαράματα, μετά τα μεσάνυχτα. Μεταφερόμενο από την αρχαιότητα, έχει βαθύ συμβολισμό. Παρά κάποιες λεπτομέρειες χαρακτηριστικές για κάθε μια περιοχή, η σούρβα σ' όλη την χώρα έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με τα κάλαντα και καλαντίστες των Χριστουγέννων. Και οι σουρβακαριδες επισκέπτονται όλα τα σπίτια.

Σύμφωνα με τους ιστορικούς, στο παρελθόν οι συμμετέχοντες στο έθιμο Σουρβα ήταν παντρεμένοι νέοι άνδρες. Με την πάροδο των ετών η πρακτική αυτή, όμως, άλλαξε και κατά τον τελευταίο αιώνα στο έθιμο συμμετέχουν αγόρια ηλικίας από 4-5 έως 10-12 ετών. Μετά τα μεσάνυχτα στις 31 Δεκεμβρίου, δηλαδή τις πρώτες πρωινές ώρες του νέου έτους τα αγόρια πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι και λένε ευχές για υγεία και γονιμότητα. Κρατούν σουρβάκες μια γερή βέργα από κρανιά. Στις λαϊκές δοξασίες η κρανιά είναι σύμβολο της δύναμης, υγείας και μακροζωίας.

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Περισσότερα στην κατηγορία

Το αυγό – σύμβολο γονιμότητας και νέας ζωής στη βουλγαρική λαογραφία

Η Μεγάλη Πέμπτη είναι μια από τις δύο μέρες της Μεγάλης Εβδομάδας που βάφουμε τα αυγά για το Πάσχα. Η παράδοση λέει ότι αυτό το σημαντικό έργο πρέπει να το αναλαμβάνει η γηραιότερη γυναίκα της οικογένειας και το πρώτο αυγό να είναι πάντα βαμμένο..

δημοσίευση: 5/2/24 7:15 AM

Σπιτικό σαπούνι με παλιές τεχνολογίες παρασκευάζουν στο χωριό Τσάρεβετς της περιοχής της Μέζντρα

Το Τσάρεβετς μετατρέπεται εκ νέου σε μέρος, όπου ξαναζωντανεύουν οι παλιές παραδόσεις. Το Σάββατο, 27 η Απριλίου, το χωριό της περιοχής της πόλης Μέζντρα, φιλοξενεί την 3 η έκδοση του Φεστιβάλ του Σαπουνιού, που παρουσιάζει ένα τυπικό ντόπιο έθιμο...

δημοσίευση: 4/27/24 12:00 PM

Η Νόβα Ζαγκόρα με άρωμα σαμάρνταλα

Γιορτή της σαμάρνταλα ( Nectaroscordum siculum bulgaricum – χαρακτηριστικό βουλγαρικό πολυετές φυτό και μπαχαρικό, διαδεδομένο ιδιαίτερα στην περιοχή της Στάρα Ζαγκόρα, του Γιάμπολ και του Σλίβεν, καθώς και σε όλο τον Ανατολικό Αίμο και τη Στράντζα –..

δημοσίευση: 4/27/24 7:15 AM