Φέτος σημειώνονται 109 χρόνια από την ημέρα που ο μονάρχης Φερδινάνδος της Βουλγαρίας διάβασε, στην πρωτεύουσα του Δεύτερου Βουλγαρικού Βασιλείου, το Τίρνοβο, το Μανιφέστο, με το οποίο ανακήρυξε πως το Πριγκιπάτο της Βουλγαρίας γίνεται Ανεξάρτητο Βασίλειο.

Η ανακήρυξη της Βουλγάρικης Ανεξαρτησίας, στις 22 Σεπτεμβρίου του 1908, είναι λογική ιστορική συνέχεια της Απελευθέρωσης και της Ένωσης του Πριγκιπάτου της Βουλγαρίας με την Ανατολική Ρωμυλία κι ας υλοποιείται το ένα γεγονός με τις ευλογίες της Ρωσίας, ενώ το άλλο να προκάλεσε τη δυσαρέσκειά της.

Μετά την παραίτηση του πρίγκιπα Αλέξανδρου Μπάτενμπεργκ από το θρόνο το 1886 η βουλγαρική Βουλή πρότεινε τη θέση στον πρίγκιπα Βαλντεμάρ της Δανίας, ο οποίος την αρνήθηκε υπό την πίεση του Ρώσου αυτοκράτορα Αλέξανδρου Γ΄. Η ρώσικη υποψηφιότητα του πρίγκιπα Μινγκρέλι της Γεωργίας δε βρήκε σύμφωνη τη βουλγαρική κυβέρνηση και η Βουλγαρία και η Ρωσία διέκοψαν τις διπλωματικές τους σχέσεις.

Βουλγαρική αντιπροσωπία αναχώρησε για την Αυστρία και εκεί η Γερμανία, η Γαλλία και η Αγγλία έδωσαν τη συγκατάθεσή τους ηγέτης της Βουλγαρίας να γίνει ο πρίγκιπας Φερδινάνδος του Σαξ-Κόμπουργκ Γκότα. Η Ρωσία αντέδρασε, αλλά δεν τα κατάφερε να αποτρέψει την ενθρόνισή του. Μαζί με τον τότε πρωθυπουργό Στέφαν Σταμπολόφ ο μονάρχης συνέβαλε στην οικονομική ανάπτυξη και το πολιτικό κύρος του πριγκιπάτου. Η Βουλή ψήφισε νόμους για την αγορά και την ιδιοκτησία, χτίστηκαν σιδηροδρομικοί σταθμοί και λιμάνια. Στον τομέα του πολιτισμού και των γραμμάτων ιδρύθηκαν το Πανεπιστήμιο της Σόφιας και η Ακαδημία Καλών Τεχνών.

Η ανάγκη για βελτίωση των διακρατικών σχέσεων με τη Ρωσία ώθησε τον Φερδινάνδο σε προσπάθειες συμφιλίωσης με τον ρώσο αυτοκράτορα. Αυτό έγινε δυνατόν όταν ο νέος μονάρχης Νικόλαος Β΄ δέχτηκε βουλγαρική αντιπροσωπία το 1894 και το 1902 οι δυο χώρες υπέγραψαν μυστική στρατιωτική συμφωνία. Η ενίσχυση του βουλγαρικού στρατού δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την ανακήρυξη της Ανεξαρτησίας.

Η πράξη της Βουλγάρικης Ανεξαρτησίας έγινε δυνατή επίσης χάρη στη συμφωνία του Πρίγκιπα Φερδινάνδου και του αυτοκράτορα της Αυστροουγγαρίας, Φραγκίσκου Ιωσήφ, να παραβούν το Σύμφωνο του Βερολίνου (1878) τη στιγμή που στην Οθωμανική Αυτοκρατορία επιβλήθηκε το καθεστώς των Νεότουρκων.

Στο Τίρνοβο ο Φερδινάνδος έλαβε από τον πρωθυπουργό Αλεξάνταρ Μαλίνοφ το στέμμα και τον τίτλο του Βασιλιά, η Εθνοσυνέλευση ενέκρινε τις διεθνείς συμφωνίες που ακολούθησαν και το Σύνταγμα τροποποιήθηκε για να συμβαδίσει με το νέο καθεστώς του Ανεξάρτητου πλέον Βασιλείου της Βουλγαρίας.

Μετά την Ανακήρυξη της Ανεξαρτησίας η Βουλγαρία και η Τουρκία κάθισαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων υπό την επίβλεψη της Μεγάλης Βρετανίας και η Τουρκία δέχτηκε να μη λάβει αποζημίωση από τη Βουλγαρία, εφόσον η Ρωσία της έσβησε το χρέος από τον Ρώσο-Τουρκικό, Απελευθερωτικό για την Βουλγαρία, πόλεμο (1877-1878). Η Υψηλή Πύλη αναγνώρισε τη Βουλγαρική Ανεξαρτησία στις 6 Απριλίου του 1909 και σε διάστημα 10 ημερών το έκαναν και οι υπόλοιπες Μεγάλες Δυνάμεις.

Οι συνέπειες της Ανακήρυξης της Ανεξαρτησίας ήταν η αναγνώριση της Εθνικοποίησης των Ανατολικών Σιδηρόδρομων από το βουλγάρικο κράτος, το δικαίωμα η Βουλγαρία να έχει διπλωματικές αποστολές και να είναι ισότιμο μέλος στις διεθνείς σχέσεις, να συνάπτει εμπορικά συμβόλαια και στρατιωτικές συμμαχίες και να ορίζει τα τελωνεία και τα ταχυδρομεία στην επικράτειά της.

Η ημέρα της Ανεξαρτησίας ανακηρύχτηκε Εθνική Εορτή το 1998. Τι σκέφτονται σήμερα οι βούλγαροι πολίτες όταν ακούνε αυτήν την ημερομηνία;

«Η κήρυξη της Βουλγάρικης Ανεξαρτησίας είναι ένδειξη της παντοτινής λαχτάρας των Βουλγάρων για ελευθερία», λέει ο καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας, υφηγητής Τόντορ Ποπνεντέλεφ. Αυτό επιβεβαιώνουν η φοιτήτρια Γκαμπριέλα Ιβανόβα από τη Σόφια που θεωρεί πως «η ανεξαρτησία σε προσωπικό επίπεδο είναι προϊόν των χαρακτηριστικών και των ικανοτήτων του ατόμου που σκληραγωγείται μέσα από τις δυσκολίες» και η φοιτήτρια Άνι Ντικλιόφσκα από τη Στάρα Ζαγκόρα, που ελπίζει οι Βούλγαροι να έχουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και να γνωρίζουν και να υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους.

Επιμέλεια και μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα

Φωτογραφία: wikipedia.org