Η αναλογία μεταξύ του αριθμού των θετών γονέων στη χώρα μας και του αριθμού των εγκαταλελειμμένων από τους γονείς τους παιδιών παραμένει σχεδόν αμετάβλητη με την πάροδο του χρόνου και αποτελεί ένδειξη ότι είναι καιρός για αλλαγή στο σύστημα επιλογής των οικογενειών που υποβάλλουν υποψηφιότητα για θετούς γονείς. Το συμπέρασμα απορρέει από τη μακροχρόνια πρακτική μη κυβερνητικών οργανισμών, προμηθευτών κοινωνικών υπηρεσιών. Για τον σκοπό προσκάλεσαν εκπρόσωποι των κρατικών θεσμών να συμμετάσχουν σε συζήτηση με θέμα «Η φωνή του υιοθετημένου παιδιού». Επίκεντρο της συζήτησης ήταν οι προκλήσεις και οι δυσκολίες στην ανατροφή υιοθετημένων παιδιών, οι οποίες υποτιμούνται στην αρχή και μετά από χρόνια συχνά γίνονται αιτία για απογοητεύσεις ακόμη και άρνηση υιοθεσίας.

Σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία, στα μέσα του 2019 υπάρχουν 1814 παιδιά, καταχωρημένα στα μητρώα υιοθεσίας και οι οικογένειες που θέλουν να υιοθετήσουν παιδί είναι 1533. Κάθε χρόνο υιοθετούνται 500-516 περίπου παιδιά και η αναλογία – περισσότερα παιδιά, λιγότεροι υποψήφιοι θετοί γονείς, διατηρείται. 923 είναι τα παιδιά με αναπηρίες που περιμένουν υιοθεσία, αλλά πέρυσι από αυτά υιοθετήθηκαν μόνο 23, και μέχρι τα μέσα του 2019 είναι μόλις 8. Τα στοιχεία είναι από έρευνα με πρωτοβουλία του Συγκροτήματος Κοινωνικών Υπηρεσιών του Πλόβντιβ και του συνδέσμου «Υιοθετημένοι και θετοί γονείς».

«Τα στοιχεία μας δεν είναι αντιπροσωπευτικά αλλά χαράζουν τάσεις και ανοίγουν πεδίο για εμπεριστατωμένη ανάλυση του προβλήματος με την υιοθεσία στη Βουλγαρία» - λέει η Νέντκα Πετρόβα, εμπειρογνώμονας-συντονιστής στην «Εθνική Ένωση Κοινωνικής Ευθύνης». Ως πιο οδυνηρό θέμα, που μπορεί να προκαλέσει μόνιμα τραύματα στη ζωή του ανθρώπου οι ειδικοί επεσήμαναν τη διαδικασία τερματισμού της υιοθεσίας – ένα ζήτημα που χρειάζεται σοβαρή συζήτηση και διοικητικά μέτρα.

«Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι στην ουσία εμείς, οι μεγάλοι, μπαίνουμε στη ζωή του παιδιού και εμείς οι θετοί γονείς είμαστε εκείνοι που πρέπει να δεχθούμε το παιδί με τις ιδιαιτερότητές του, την ταυτότητά και τη συμπεριφορά του και να συνειδητοποιήσουμε ότι είναι το δικό μας παιδί για πάντα, χωρίς τη δυνατότητα, εάν κάτι δεν μας αρέσει, να το εγκαταλείψουμε», εξηγεί η Νέντκα Πετρόβα. «Είναι γεννημένο παιδί που έχει ήδη συσσωρέψει εμπειρία, έχει βιώσει ορισμένα τραύματα και εμείς πρέπει να το φροντίσουμε, να θεραπεύουμε τα τραύματά του και να του δημιουργήσουμε συνθήκες να αναπτύσσεται. Σύμφωνα με τον νόμο, με τον τερματισμό της υιοθεσίας το παιδί επιστρέφει την ταυτότητά του εκ γενετής και κληρονομεί τους βιολογικούς του γονείς και πάλι. Συχνότερα αυτό συμβαίνει όταν είναι στη δύσκολη ηλικία –15-16 χρονών περίπου. Γίνεται έτσι που με την αλλαγή του ονόματος το παιδί χάνει και την ταυτότητά του. Είναι πολύ σοβαρά προβλήματα, τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε και γι’ αυτό αναζητούμε την καλύτερη λύση για το παιδί σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση.»

Είναι σημαντικό και το θέμα για την κατάρτιση και την προετοιμασία των υποψηφίων θετών γονέων. Επιβάλλεται η γνώμη ότι δεν είναι επαρκής, τόσο ως προς τον όγκο, όσο ως προς την ποιότητά της. Είναι απαραίτητη καλύτερη θεωρητική και πρακτική προετοιμασία και για τους ειδικούς που συμμετέχουν στην εκτίμηση των υποψηφίων, για να μπορούν να κάνουν ποιοτική επιλογή. Σύμφωνα με τους κοινωνικούς λειτουργούς, που συμμετείχαν στην έρευνα, η εκτίμηση των οικογενειών αυτών πρέπει να περάσει από την εστία και την ιδέα του παιδιού που χρειάζεται γονική φροντίδα.

Εξίσου σημαντικό είναι το θέμα για το ηλικιακό όριο των οικογενειών που γίνονται υποψήφιοι θετοί γονείς. Σύμφωνα με τους ερωτηθέντες, ένα μεγάλο μέρος των προβλημάτων έρχονται τότε που υπάρχει μεγάλη διαφορά ηλικίας μεταξύ των θετών γονέων και των υιοθετημένων παιδιών.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα