Μια ακόμα αρχαιολογική ανακάλυψη έγινε στο κέντρο του Πλόβντιβ - ένα μαρμάρινο αγαλματίδιο της θεάς Κυβέλης. Το «βόρειο φόρουμ», όπου βρέθηκε το αρχαίο αγαλματίδιο, ερευνάται από το 1986 και αποτελούσε την καρδιά της αρχαίας πόλης. Πρόκειται για την μεγαλύτερη αρχαία πλατεία που βρέθηκε στα εδάφη της Βουλγαρίας και για μια από τις μεγαλύτερες στα Βαλκάνια. Η συνολική έκτασή της είναι πάνω από δύο στρέμματα και φέτος οι ερευνητές έχουν μελετήσει περίπου 250 τετραγωνικά μέτρα. Έχει ανακαλυφθεί το βόρειο τμήμα της Αγοράς - η πλατεία της πόλης της Φιλιππούπολης, καθώς και ένα συγκρότημα δημόσιων κτιρίων. Εκεί, στην αρχαιότητα, οι πολίτες της Φιλιππούπολης συμμετείχαν σε πολιτικές και θρησκευτικές δραστηριότητες και οι έμποροι προσέφεραν τα εμπορεύματά τους.

Το αγαλματίδιο της Κυβέλης ανακαλύφθηκε σε στρώμα ύστερης αρχαιότητας από τις αρχές του 4^ου αιώνα όταν ο χριστιανισμός επιβάλλεται ως θρησκεία στα Βαλκάνια και όλα τα ειδωλολατρικά σύμβολα καταστρέφονται. Γι’ αυτό το λόγο μάλλον, σύμφωνα με την διευθύντριας ανασκαφών Μάια Μαρτίνοβα, το αγαλματίδιο κάηκε και σπάστηκε.

«Είναι κατασκευασμένο από μάρμαρο με παραδοσιακή εικονογραφία. Η Κυβέλη είναι καθισμένη σε θρόνο, περιβάλλεται από δύο λιοντάρια και στο αριστερό της χέρι κρατάει τύμπανο. Το αγαλματίδιο χρονολογείται στα τέλη του 2-3 αιώνα μ.Χ. Είναι ένα πολύ καλό έργο της μικρής μαρμάρινης πλαστικής. Η Κυβέλη ήταν φρυγική θεά, προσωποποίηση της μητέρας φύσης. Η λατρεία της είναι διαδεδομένη κυρίως στη Μικρά Ασία. Μέσω των ελληνικών αποικών, η λατρεία διαδόθηκε στα εδάφη μας. Στη ρωμαϊκή αυτοκρατορική εποχή, η εποχή στην οποία χρονολογείται το αγαλματίδιο, η Κυβέλη λατρευόταν ως θεά προστάτιδα της ευημερίας των πόλεων και ολόκληρης της χώρας. Εμείς την συνδέουμε κυρίως με τους Φρύγες αποίκους στην Φιλιππούπολη, η παρουσία των οποίων είναι τεκμηριωμένη.»

Το αγαλματίδιο της Κυβέλης δεν είναι η μοναδική σημαντική ανακάλυψη που έκαναν οι αρχαιολόγοι το 2019. Βρέθηκε και μια μαρμάρινη πλάκα γραμμένη στα αρχαία ελληνικά με διατηρημένες 8 σειρές. Η επιγραφή αποτελεί κομμάτι μιας αυτοκρατορικής επιστολής που ήταν εκτεθειμένη στη βόρια, τη πιο αντιπροσωπευτική πλευρά της πλατείας της Φιλιππούπολης, για να την βλέπουν όλοι. Η Μάια Μαρτίνοβα μιλάει για την σημασία της:

«Η επιστολή γράφτηκε σε απάντηση ενός αιτήματος εκ μέρος της πόλης ή της ένωσης των θρακικών πόλεων. Από το κείμενο καταλαβαίνουμε πως η επιστολή συνδέεται με συγκεκριμένη περίσταση για την οποία ήρθαν για έλεγχο δύο απεσταλμένοι. Λόγω της έλλειψης ολόκληρου του κειμένου δεν γίνεται σαφές ποια ήταν η περίσταση αλλά αναφέρεται ένα πρόστιμο που πρέπει να πληρωθεί. Στο τέλος της επιστολής λέγεται για έναν πολίτη προφανώς με υψηλή κοινωνική θέση ο οποίος θα πληρώσει το πρόστιμο. Η επιγραφή χρονολογείται από το τέλος του 2^ου, την αρχή του 3^ου αιώνα μ.Χ. Δυστυχώς, το όνομα του αυτοκράτορα δεν σώζεται όμως σύμφωνα με τον επιγραφολόγο Νικολάι Σαράνκοβ, είναι ο αυτοκράτορας Σεπτίμιος Σεβήρος ο οποίος επέβαλε πρόστιμο στην πόλη, επειδή στον αγώνα για το αυτοκρατορικό θρόνο, η Φιλιππούπολη υποστήριξε τον αντίπαλό του, τον Πεσκένιο Νίγηρα.

Τώρα οι αρχαιολόγοι ερευνούν ένα πολιτιστικό στρώμα από την ρωμαϊκή εποχή. Πρόκειται να καταγράψουν τις τέσσερις βασικές οικοδομικές φάσεις στην κατασκευή της Αγοράς της Φιλιππούπολης που ξεχωρίζουν με την αλλαγή των παραμέτρων του ανοιχτού χώρου της πλατείας, και επίσης με την γλυπτή διακόσμηση των προπυλαίων. «Έτσι, για παράδειγμα, η παλαιότερη κιονοστοιχία είναι δωρικού ρυθμού και είναι κατασκευασμένη από κίτρινη ηφαιστειακή πέτρα.Τα ύστερα αρχαιολογικά πρότυπα σε ρωμαϊκό κορινθιακό ρυθμό είναι κατασκευασμένα από μάρμαρο. Θα είμαστε πολύ ευτυχισμένοι αν βρούμε κι άλλα επιγραφικά μνημεία επειδή αυτά είναι τα πιο αξιόπιστα στην χρονολόγηση και τα πιο πολύτιμα από επιστημονικής άποψης, ευρήματα», κατέληξε η Μάια Μαρτίνοβα.

Φώτο και βίντεο archaeologia-bulgarica.com, ΒΕΡ

Μετάφραση: Άιλιν Τόπλεβα