Η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα-Ντάβκοβα από το VMRO-DPMNE κέρδισε τον δεύτερο γύρο των εκλογών στην Β. Μακεδονία, έναντι του Στέβο Πενταρόβσκι και ορκίστηκε ως η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Β. Μακεδονίας. Ήδη όμως με τις πρώτες της δηλώσεις ενέτεινε τις σχέσεις της χώρας της με την Ελλάδα και την Βουλγαρία, με την ΕΕ και τις ΗΠΑ. Η Σιλιάνοβσκα αντί να χρησιμοποιήσει το επίσημο όνομα της χώρας «Βόρεια Μακεδονία» την ανέφερε μόνο ως «Μακεδονία» παραβιάζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τη Συμφωνία των Πρεσπών με την Ελλάδα που υπογράφηκε το 2018.

Η πρέσβης της Ελλάδας στην Β. Μακεδονία, Σοφία Φιλιππίδου, αμέσως εγκατέλειψε την αίθουσα όπου τελούταν η ορκωμοσία της Σιλιάνοβσκα ενώ από το υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας άμεσα δημοσίευσαν θέση με την οποία κατέκριναν την ρητορική της νέας Προέδρου και σημείωσαν ότι τα λόγια της αποτελούν παραβίαση του Συμφώνου των Πρεσπών από το 2018.

«Κάτι τέτοιο απειλεί τις διακρατικές μας σχέσεις αλλά και τις προοπτικές για ένταξη της Β. Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση», αναφέρεται στην θέση αυτή.

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάγιεν, κατέκρινε την ρητορική της Σιλιάνοβσκα αλλά μερικές ώρες αργότερα την συνεχάρη που είναι η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Β. Μακεδονίας και εξέφρασε την ελπίδα να έχουν εποικοδομητική συνεργασία.

Πριν ακόμα από την ορκωμοσία της Σιλιάνοβσκα, ο αρχηγός του VMRO-DPMNE, Χριστιάν Μίτσκοσκι, είχε σχολιάσει ότι είναι άνευ προηγουμένου Διακρατική Συμφωνία, όπως η Συμφωνία Καλής Γειτονίας με την Βουλγαρία από το 2017 να είναι μέρος του Διαπραγματευτικού Πλαισίου για ένταξη στην ΕΕ. Ο Μίτσκοσκι μάλιστα είχε μιλήσει τότε για την σύνταξη νέου Παραρτήματος προς την Συμφωνία με την Βουλγαρία και είχε δηλώσει ότι το κόμμα του δεν υποστηρίζει το υπάρχον Σύμφωνο. Είχε αφήσει μάλιστα να εννοηθεί ότι η χώρα του θα ασκήσει πίεση στην ΕΕ για νέο Σχέδιο Διαπραγματευτικής Διαδικασίας και ότι οι αλλαγές στο Σύνταγμα της Β. Μακεδονίας που ζητά η Βουλγαρία θα συμβούν μόνο όταν η Β. Μακεδονία είναι πλέον μέλος της ΕΕ.

«Δεν δεχόμαστε τελεσίγραφα από την ΕΕ, είπε ο Μίτσκοσκι. Ο μακεδονικός λαός δεν θα πληρώσει τα λάθη παράλογων πολιτικών».

Η Σιλιάνοβσκα πλέον από την νέα της θέση ως πρόεδρος της Δημοκρατίας της Β. Μακεδονίας ζήτησε αλλαγές στο Διαπραγματευτικό Πλαίσιο με την ΕΕ.

«Το να υπάρχουν όροι για την ένταξη μιας χώρας στην ΕΕ θέτει υπό αμφισβήτηση την Πολιτική Διεύρυνσης της ΕΕ», είπε εκείνη.

Η ρητορική της Σιλιάνοβσκα είχε αντίκτυπο και στην Βουλγαρία.

«Η Βουλγαρία δεν δέχεται δηλώσεις και συμπεριφορά που αντιπαρατίθενται στο Σύμφωνο καλής Γειτονίας με την Βουλγαρία και σε άλλες Διεθνείς Συμφωνίες, είπε ο Πρόεδρος της Βουλγαρίας, Ρούμεν Ράντεβ, με αφορμή αυτά τα γεγονότα. Τα Σύμφωνα πρέπει να εκτελούνται. Η Β. Μακεδονία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και από αυτό έπεται ότι έχει υποχρεώσεις και ευθύνες. Είμαι βέβαιος ότι η ευρωπαϊκή προοπτική της Β. Μακεδονίας εξαρτάται από την αυστηρή τήρηση των διεθνών συμφωνιών τις οποίες έχει υπογράψει και από το Διαπραγματευτικό Πλαίσιο που εγκρίθηκε από την ΕΕ».

Τα λόγια του Προέδρου της Δημοκρατίας επαναλήφθηκαν και από τον πρωθυπουργό της Βουλγαρίας, Ντιμίταρ Γκλάβτσεβ.

Σήμερα από τις ΗΠΑ  κάλεσαν τα Σκόπια για ασταμάτητες προσπάθειες και μεταρρυθμίσεις για επίτευξη προόδου ως προς την ένταξη στην ΕΕ.

«Ενθαρρύνουμε τη συνέχιση του διαλόγου μεταξύ της Βόρειας Μακεδονίας και της Βουλγαρίας, που έγκειται στην κοινή δέσμευση για το μέλλον της χώρας ως ισότιμου μέλους της ΕΕ», δήλωσαν από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ για τη «Φωνή της Αμερικής».

«Οι κοινοί μας στόχοι ασφαλείας, προόδου και πλήρους ευρωατλαντικής ενσωμάτωσης παραμένουν και οι ΗΠΑ θα εξακολουθήσουν να υποστηρίζουν τη Βόρεια Μακεδονία στην εκπλήρωση των στόχων αυτών,δήλωσαν και από την Αμερικανική Πρεσβεία στα Σκόπια. Η Βουλγαρία επιμένει για συμπερίληψη των Βουλγάρων στο Σύνταγμα ως προκαταρκτικό όρο για έναρξη διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας για ένταξη στην ΕΕ και οι ΗΠΑ παραμένουν κατηγορηματικά δεσμευμένες με τη Συμφωνία των Πρεσπών».

Η Γκορντάνα Σιλιάνοβσκα-Ντάφκοβα (γεν. 1953 στην Αχρίδα) είναι καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στην Νομική Σχολή «»Βυζαντινός Αυτοκράτορας Ιουστινιανός Πρώτος» του Πανεπιστημίου «Άγ. Άγ. Κύριλλος και Μεθόδιος» στα Σκόπια. Είναι ειδήμων εκλογών προς τον ΟΗΕ και αντιπρόεδρος της ομάδας ανεξάρτητων ειδημόνων τοπικής αυτοδιοίκησης προς το Συμβούλιο της Ευρώπης. Έχει υπάρξει βουλευτής και υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου στην πρώτη κυβέρνηση του Μπράνκο Τσαρβένκοβσκι (1992-1998).

Η Σιλιάνοβσκα έθεσε υποψηφιότητα για Πρόεδρος και το 2019. Τότε πάλι ήταν αντίπαλος του Πενταρόβσκι και πάλι έφτασε ως τον δεύτερο γύρο των εκλογών. Όσο εκείνος κυβερνούσε η Σιλιάνοβσκα ήταν μέρος της αντιπολίτευσης. Έχει δηλώσει αντίθετη με την υπογραφή του Συμφώνου Καλής Γειτονίας με την Βουλγαρία το 2017 και με την υπογραφή του Συμφώνου των Πρεσπών με την Ελλάδα το 2018. Την ίδια χρονιά αντιτάχθηκε και στον Νόμο για την εξάπλωση της χρήσης της αλβανικής γλώσσας στην Β. Μακεδονία. Στο πλαίσιο της φετινής προεκλογικής της εκστρατείας σθεναρά κρατούσε αντιβουλγαρική πολιτική γραμμή.