Bulgarların halk takviminde Nikulden ismiyle de bilinen 6 Aralık günü Ortodoks Kilisesi’nin mucizeler yaratan Myralı Az. Nicholas’ın anıldığı gündür. Akdeniz kıyısındaki Lykia bölgesinin Patara yerleşim yerinde 3. yy’da dünyaya gelen Nicolas keşiş hayatıını seçer, hasta ve açı çekenlere yardım eder, gerçek ve inanç dolu sözleriyle zayıf olanlara güç kazandırır. İnananların gözünde kendisi ‘İnançta doğruları gösteren, usluluk örneği olan biridir’. Bu nedenle Lykya’nın Myra şehrinin (şimdiki Demre) başpiskoposu seçilir. 342 yılında vefat eden Az. Nicholas’ın naaşı İtalya’ya taşınıp bugüne bugün Bari şehrinde korunur.
Вulgaristan’da en çok sevilip sayılan Hristiyan azizlerinden biri olarak Az. Nicholas gezginci, denizci ve balıkçıların himayecisidir. Ona karşı saygı çok eski zamanlardan beri mevcuttur. Halk inanışlarında Aziz Nicholas altın bir gemiyle denizde dolaşır, şiddtli rüzgar ve denizfırtınalarını dindirir. Rivayete göre, Az. Nickolas açılan deliğe bir sazan yerleştirerek bir gemiyi batmaktan kurtarır.
6 Aralık günü balıkçılar için sonbahar balık avının son günüdür ve bir gelenek üzerine bol bol balık yemekleriyle bir sofra kurulur.
Bazı inanışlara göre, deniz tekneleri yapılırken, bunları rüzgar ve fırtınalardan muhafaza etmek için özel yerlerine Az. Nicholas’ın bir ikonu yerleştirilir. Denizde kuvvetli fırtına çıktığında balıkçı eşleri ellerinde Aziz’in ikonasını taşıyıp deniz kıyısına gidiyor, kocalarının sağ salim geri dönmeleri için ikonu suya 3 kere batırıyormuş.
Aziz Nicholas darda kalan fakir kişilere para bağışı yapmakla da ünlenmiştir. Kızlarının çeyizleri için parası bulunmayan fakir bir aileye de bir kese altını sağlamakla yardımcı olur Az. Nicholas. Buna bağlı olarak Nikulden yortusu aynı zamanda bankacıların da günüdür.
Az. Nicholas’ın anısı kilisede törenli bir dini ayinle, inananların sağlıklı olmaları için bir balık kurban yemeğinin kutsanması ile kaydedilir.
Günümüzde Nikulden gününü kutlama geleneği ev hanımı tarafından taze sazan dolması yapılarak, bir akşam sofrası kurularak sürdürülür. İçinde ceviz ve soğan bulunan bu sazan dolması ile iletilen mesaj ev halkının sağlıklı olması, refah içinde yaşaması doğrultusundadır.
Bugün Nikola, Nikolina, Nikolay, Nina isimli kişilerden başka Az. Nicholas’ı kentlerinin himayecisi olarak seçen bütün Burgas halkı da bayramını kutlar.
Foto: BGNES, arşiv
Çeviri: Neli Dimitrova
Aynen geçmişte olduğu gibi günümüzde de Noel’den önceki günün erken sabah saatlerinden itibaren haneleri yılın en önemli akşam yemeği için yapılan hazırlıkların telaşı sarar . İsa’nın doğumu arifesinde yenen yemekler hayvansal ürün içermese de sofra..
Cuma öğleden sonra dini konulardaki sohbetimizde Vedat Ahmet ile birliktesiniz.
Ortodoks Kilisesi, 20 Aralık’ta Aziz İgnatius gününü kutluyor. Bulgarların halk takviminde İgnajden olarak adlandırılan bu günde Meryem ananın doğum sancılarının başladığına inanılıyor. Bu inanış “İganjden’den Noel’e kadar Meryem ana acı çekti”..
25 Aralık’ta gün batımıyla birlikte Yahudi cemaati Hanuka’yı kutlamaya başlar . Hanuka Bayramı, yıla bağlı olarak Kasım veya Aralık ayına denk..
Bu yıl Noel bayramı Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Avustralya’daki Bulgar Doğu Ortodoks Piskoposluğu için son derece heyecan verici oldu...
Bulgaristan Patriği ve Sofya Metropoliti Daniil İsa Mesih'in Doğumunun (Noel) arifesinde Ortodoks Hristiyanlara hitap etti. “Sessizce dua ederek,..