İkinci Dünya Savaşı, Yahudilere ve Ari olmayan ırklara karşı eziyetlerle tarih sayfalarına geçen 20. yüzyılın en karanlık dönemlerinden biridir. Faşist rejimler tarafından aşağılanıp takip edilen milyonlarca Yahudi toplu mezar ve toplama kamplarında hayatından olurlar. Antisemitizm sadece Roma- Berlin- Tokyo arasında kurulan Üçlü Pakt ülkelerinde değil, Almanya’nın Nazi yasalarına göre mevzuatını düzenleyen Macaristan, Romanya, Bulgaristan, Slovakya, Hırvatistan ve Finlandiya’da da hız alır. Çoğu Yahudi kökenli yurttaşlarını ölüm saçan toplama kamplarına gönderme emrine uyar. Nitekim, Bulgaristan, Yahudileri savunan insani davalarıyla geniş kamu çevrelerini celbetmeyi başararak, 48 binden fazla Yahudiyi kurtardı.
Olay, Sofya Metropoliti Stefan ve Plovdiv Metropoiti Kiril’in şahsında Bulgar Ortodoks Kilisesi’nin Plovdiv’ten yüzlerce Yahudi’nin sınır dışı edilmesini önlediği 10 Mart 1943 günü meydana geldi. Bunu izleyen günlerde Halk Meclisi başkan yardımcısı Dimitar Peşev ile 43 milletvekili Bulgaristan ile Üçüncü Reich’inonbinlerce Yahudi’nin toplama kamplarına gönderilmesine ilişkin imzaladığı gizli anlaşmayı gün ışığına çıkarıp Nazi Almanyası’nın bu planlarını suya düşürüyorlar.
Milletvekiili Petar Mihalev, tüccar Asen Suiçmezov, öğretmen Vladimir Kurtev ve avukat İvan Momçilov’un bu çalışmalara büyük katkıları var. İsrail’deki ‘Yad Vashem’ anıt kompleksinde onlar Holokost zamanında Yahudilerin kurtarılması için hayatlarınıı feda eden Musevi kökenli olmayanlara verilen ‘Dünya Salihleri’ unvanınasahiptir. Dimitar Peşev’in Küstendil’de müzeye çevrilmiş evi Bulgaristan Yahudilerinin kurtarılmasını milli borcu bilen Küstendil yurttaşlarını korunan önemli belgelerle tanıtıyor.
Mart 1943 olaylarının anısını canlı tutan Bulgaristan’dan farklı olarak Nazilerle yardımcılarının canavarlıklarının gerçekleştiği bazı ülkelerde bu konuda ses çıkarılmıyor.İnsanlığa karşı en ağır cinayetlerin sahnesi olan Avrupa’da bu günlerde ne yazık ki Nazi ideolojilerinin propagandası ve yürüyüşlerine yeniden tanık oluyoruz. Bunun için karanlık geçmişin bugünü ve yarınımıza hakim olmasına izin vermemek için yaşanan Holokost’u her zaman hatırlatmamız gerek.
Foto: registersofia.bg, arşiv
Çeviri: Neli Dimitrova
21’nci yüzyılın başları, Aksinia İvanova ve İvan Tsankov’un hayatlarında bir dönüm noktası oldu. Kader onları Bulgarlar için ekzotik sayılan ve oldukça uzakta olan Arjantin’e götürdü ve orası onların ikinci evi oldu. O zamanlar, bir gün Bulgaristan’ın..
Bulgaristan’ın 4 yıldan kısa süre içinde ard arda 6. defadır erken seçime gitmesi, Uluslararası Çalışma Örgütü tarafından hazırlanan ve dünyanın farklı yerlerinde bulunan 44 devlet tarafından onaylanan mühim bir sözleşme ile ilgili yapıcı..
Bugün- 7 Ekim’den itibaren KAT- Trafik Polisi ülke çapında geniş denetim operasyonu başlatacak. Yol trafik polisleri, otomobillerde çocuk taşıyanlara, bebek ve çocuk sandalyeleri ve emniyet kemerleri kontrol edecek. Avrupa’da 31..
“Şturtsite” /Cırcır böcekleri/ grubunun solisti, sevilen saantçı, müzisyen ve besteci Kiril Mariçkov dün sahnede ani bir rahatsızlık geçirerek,..
ABD'nin Batı Kıyısı'na Perşembe günü ulaşan Milton Kasırgası , beklenen felakete neden olmasa da, buna rağmen büyük hasarlara..