“Bulgar Kitabı” Derneği siparişi üzerine 2021 yılı sonu yapılan farklı yaş gruplarındaki Bulgaristan vatandaşları arasında okuma eğilimlerini inceleyen ulusal araştırma sonuçlarına göre, her beş kişiden biri son bir yılda tek bir kitap dahi okumamıştır. Daha da endişe verici durum ise ankete katılanların büyük bir bölümünün evinde tek bir kitap olmaması. Anket sonuçlarına göre, en sık kitap okuyanlar 40 ila 65 yaş arası kişiler olurken, kitapların büyülü dünyasına en az ilgi gösterenler 15 ila 30 yaş arasındaki gençler ve ne yazık ki 2019 yılında yapılan benzer bir araştırmada bu eğilimle yine karşılaşmıştık. Uzmanların görüşüne göre, bunun nedeni izlenen diziler ve internet ortamında paylaşılan farklı bilgilere duyulan ilgi. BNR Vidin Radyosu’na konuşan “Bulgar Kitabı” Derneği Başkanı Desislava Aleksieva, “Bu dünya geneli için geçerli olan bir eğilim, örneğin Almanya’da 2017 yılında 44 ila 54 yaş grubunda kitap okumanın azaldığı tespit edildi. Bunun nedeni, dünyada en çok kitap okuyan ülkelerden biri olarak, gençler arasında bu aktiviteyi teşvik etmek için ciddi bir devlet politikası var” dedi.

Aleksieva devamında şunları söyledi:

"Yapılan araştırmadan çıkarabileceğimiz sonuç, bu konuda uzun vadeli bir şeyler yapmazsak, Bulgaristan vatandaşları olarak okumayan bir millete dönüşeceğiz. Olumsuz eğilimi tersine çevirmek için harekete geçilmesi gerektiği görüşünü paylaşıyoruz. Çağdaş teknolojiler bizim düşmanımız değil ve onlar kaybolmayacak. Kitap okumayı ve teknolojileri kullanmayı birbirine rakip iki faaliyet olarak görmemek lazım, çünkü kitap bize tamamen farklı şeyler veriyor. Kitap hayal gücünü geliştirir, düşünceyi harekete geçiriyor, 1000 yıl yaşamaya gerek kalmadan, bin hayat yaşamaya fırsat veriyor. Okuyan ulusların ekonomik anlamda daha müreffeh olduğu tartışmasız bir gerçektir. Birkaç yıl öncesine ait bir araştırmaya göre, okumadaki olumsuz eğilimi değiştirilirse, Bulgaristan’daki nüfusun okuryazarlığı artırılırsa, GSYİH dört kat artabilir. Yani kitap okuma ve okuryazarlığa yapılan yatırımlar geleceğe yapılan yatırımlardır."

• Zdravka Evtimova: Boyunlarımız itaatkar bir şekilde eğilmesin

Son yıllarda çocuk edebiyatına ilgi arttı ve kitapların satışında artış oldu. Ankete katılan ebeveynlerin yüzde 83 oranı çocuklarına kitap okuduklarını belirtti ve bu ümit verici bir sonuç.

Ankete katılan genç biri şöyle konuştu:

“Kitap okuman için küçük yaşlardan itibaren bu konuda seni cesaretlendiren, sana örnek olan birine sahip olman gerek.”

Araştırmaya katılan daha yaşlı bir vatandaş ise şunları paylaştı:

“Genel olarak insanın kendini eğitme isteğinde bir azalma var. Gençler sürekli internette oldukları için daha az okuyorlar. Yaşlılar daha çok kitap okuyor. Ben şahsen kitap satın alıyorum ve belki de yeni yazarları daha çok tercih ediyorum, çünkü onların düşünceleri daha modern, daha ilginç.”

Vratsa şehrinde, “Hristo Botev” Bölge Kütüphanesinde görevli Petır Penev’e göre Bulgaristan’da yeni kitapların yüksek fiyatları birçok insanın kütüphanelere dönmesine neden oldu. Penev’i en çok mutlu eden şeylerden biri, özellikle unutulmuş bir klasik veya Sırbistan ve Yunanistan gibi edebi çeviri için çok fazla bilinmeyen ve egzotik ülkelerden ödüllü bir kitap olduğunda okuyucuya aradığı başlığı sunabilmek. Аynı zamanda bunun en zor şeylerden biri olduğunu da gizlemiyor, çünkü mali durum yeni kitaplar almak için yeterli değil ve dolayısıyla kütüphanede aranan her kitap bulunamıyor.

Penev, şunları paylaştı:

"Bugün en çok Nevena Kokanova, Tsvetana Maneva, Todor Kolev, Hristo Stoiçkov ve Dimitır Berbatov gibi ünlü isimlerin biyografi ve otobiyografi kitaplarına büyük ilgi var. Bulgaristan’da okuyucuların yerli yazarlara olan ilgisi de yeniden canlandı, çünkü Georgi Bırdarov, Georgi Gospodinov, Milen Rusev, Mariya Laleva gibi yazarlar bunu kuşkusuz hakkediyorlar. Gençler daha çok dünya fantezi edebiyatıyla ilgileniyorlar."

Kütüphaneci, ülkemizde kitap okumanın, özellikle de gençler için seçkin bir faaliyete dönüştüğünü düşünüyor ve “Az sayıdaki bilinçli çocuk okumaya devam edecek, geriye kalanlar ise sosyal ağlardan ve internetten gelen eksik bilgilerle kalacak” dedi.

• Georgi Bardarov: Eğitim sistemindeki felsefe değişmeli 

Metin: Vesela Krısteva / söyleşiler – Plamen Kotsev, BNR Vidin Radyosu /

Çeviri: Bedriye Haliz

Foto: pixabay