Haziran sonunda en güzel kirazlar meyvelerini veriyor. Ülkede en güzel kirazlar ise “Bulgaristan’ın Meyve Bahçesi” olarak bilinen Küstendil’de yetişiyor. Orada her yıl düzenlenen Kiraz Bayramında ülke çapından kiraz yetiştiricileri toplanıyor, folklor ve zengin kültürel programla şehir merkezinde renkli bir kültür programı yapılıyor. Kiraz odaklı şölen, şehir merkezini lezzetli meyvenin bayramına dönüşüyor.

Geleneği 

Festivalin en çok ziyaretçi topladığı kısmı, yerel kiraz yetiştiricilerin toplandığı “Köstendil kirazı” başlıklı pazar oluyor. Ülkenin dört bir yanından tüccar ve zanaatçılar kiraz temalı farklı yarışmalara katılıyor. 

Kiraz hasadı yağışlardan zarar gördü 

Köstendil bölgesinde 20 bin dekar kiraz bahçesi var. Onlardan 5000 ton kadar meyve elde ediliyor. Bu sene sağanak yağışlar ve kötü hava şartlarından dolayı az kiraz toplandı. Kirazların bu yılki fiyatları da bu yüzden pahalılaştı. Bu sene Küstendil kirazı kalitesine göre 5 ile 7 leva arasında değişiyor.  

Bölgeden meyve yetiştiricileri kiraz ağacı bakımının çok arttığından şikayetçi.„Amonyum nitrat geçen yıl 30 leva iken, bu sene tam 130 leva oldu. Gübreler ve diğer bakım malzemelerinin fiyatı %50 yükseldi, mevsimlik işçi bulmada da büyük zorluklar yaşanıyor. Son yıllarda kiraz hasadının satın alımındaki problemlerden dolayi, birçok çiftçi bahçelerinde kiraz ağaçlarını kökleyip veya satıp, başta erik olmak üzere, farklı bir alana geçiyor.Erik de Küstendil bahçelerinde çok iyi yetişen bir meyve ağacıdır. 

Küstendil Kiraz Enstitüsü Müdürü İliyana Krişkova:”Bu yıl kiraz rekoltesi çok iyi gidiyordu, ağaçlarımız çok güzel ve kaliteli verim verecekti. Fakat sağanak yağışlar sorunları da beraberinde getirdi” dedi. 

"Yıllardan beri böyle bir yıl görmemiştik. 3 aydan beri her gün yağmur yağıyor. Kirazlarımız daha olgunlaşmadan çürüyor, ağaç dallarındayken daha ölüyorlar. Bu tarım açısından çok ciddi bir sorun, çünkü satış yaptıklarımız pazarlarda çatlak meyve almak istemiyorlar. Kiraz fiyatı da düşecek. Meyvelerimiz sadece konserve fabrikalarına satılacak. Taze yemek üzere bu sene kirazlar uygun değil, bir tek konserve ve meyve suyu fabrikalarında kullanılacak. İyi bakımı yapılan bir bahçe genelde dekar başına 2 ton meyve veriyor, ancak ondan sadece 500 kilosu tam kaliteli olur. Yeni araştırmalarla çatlaklığa dayanıklı cinsler icat etme yönünde olsa da, bu kadar çok yağışa hiçbir meyve dayanamaz. Bu sezonda dekar başına 2 değil, 1 ton meyve toplanacak” dedi Krişkova.  

Fabrikalarda kapasite dolunca, kirazlar satılmadan ve hatta ağaçlardan toplanmadan kalıyor. Bölgede birkaç işletme var, meyve kurutma tesisi ve iki meyve suyu fabrikası var. Yine de onlar tüm hasadı satın alacak kapasiteye sahip değil.  

Yeni cins bir kirazın ortaya çıkması için en az 15 yıl gerekli. Tarım Enstitüsü farklı seçkiler ve aşılamalarla daha dayanıklı kirazlar icat etme deneylerini sürdürüyor. Küstendil toprakları bu ağaçların yetişmesi için oldukça elverişli yapıya sahip. O yüzden bizim kirazlarımızın tadı eşsiz, dedi İliyana Krişkova: 

"Şahsen ben dünyayı gezdim, ama Küstendil kirazı gibi lezzetli kiraz görmedim. Kirazlar burada ilk başta yabani ağaçlar şeklindeymiş, zamanla günümüzdeki halini almışlar. Festivale bu sene yoğun katılım bekleniyor. Bir kez gelen, yeniden gelir ve Küstendil kirazını tatarak, buradaki şenliklerde güzel zaman geçirir”.  

Peki Küstendil kirazını nasıl ayırt edebiliriz? İşte uzmanın tanımı: “Bizim kiraz sert, çıtır- çıtır, çekirdeği kolay ayrılıyor ve ikiye ayrıldığında yakut kırmızısı suyu var”.  

Foto: BGNES- arşiv

Türkçesi: Sevda Dükkancı