ABD ve Bulgaristan arasında 2015’te stratejik ortaklığın temelinde enerji, savunma ve kültür alanları var. Amerikan Ticaret Odası ile görüşen Boyko Borisov oradaki konuşmasında bunu söyledi. Borisov, Yunanistan’da aşırı sol “Siriza” partisinin zaferinden kaygılarını dile getirdi ve burada bir Yunan senaryosunun yaşanmaması için halkı koruyacağı vaadinde bulundu. Başbakan, Sofya’nın NATO’nun, AB ve Rusya’nın dürüst bir ortağı olduğunu, fakat bu açıklık karşılıklı, iki taraflı olmalıdır. İki hükümdar olan hem Avrupa, hem Rusya’ya aynı anda iyi omak, iki güce de yaranmak biraz zor olacaktır. Tam bu nedenden dolayı enerjide askıda kalan birçok proje var.
Borisov, Rusya dışında, Türkiye ve Yunanistan olmak üzere, Bulgaristan’ın NATO’lu komşularının “umut vermeyen” tavrını da eleştirdi. “Türk akımı” konusunda Borisov şunları söyledi:
“Nasıl olur ki NATO’lu bir ülke Bulgaristan’ın çevrelemesine yardımcı olur? diye soruyor Borisov. Başbakan, John Kerry’nin Bulgaristan ziyaretinde planlanan Bulgar- Amerikan Komisyonun ikinci gaz projesinden çıkarılması karşısında yardım etmesini istedi.
“Borisov 2” kabinesinin ana görevleri arasında altyapı projeleri var. Bundan önceki hükümetinde de Borisov yollara ve otobanlara büyük önem veriyordu. Bundan önceki görevinde en büyük engeli elektrik faturaları oluşturdu. Borisov’u o dönem sonunu getiren de halk protestoları oldu. Boyko Borisov’un yeni hükümeti enerjideki problemleri çözücek mi, veya otoban ve spor salonları kurarken üzerinde düşmeye hazır kılıç gibi durmaya devam edecek mi? Enerji Borisov’a belli ki sorunlar yaratıyor. Rus tarafı Belene nükleer enerji santrali için Cenevre’de dava açtı. Bu da kaygı yaratıyor. Çünkü davanın muhtemelen Bulgaristan tarafından kaybedilmesi NEK- Elektrik Kurumu için ayrıca mali açığın artacağı anlamı taşıyacak.
NEK kurumunun ana mali kayıpları, Belene Elektrik Santrali, “Tsankov kamık” projesi gibi elektrik enerji projelerinin gerçekleşmemesinden kaynaklanıyor, 500- 600 milyon levalık kayıp ise, elektriğin son fiyatı ve dengelenen fiyat arasındaki açıktan meydana geliyor.
Borisov, Türkiye’de dört nükleer santralin inşaa edildiğini, Bulgaristan’da ise tek bir merkezin kurulmadığından üzüntüsünü dile getirdi.Bulgaristan, Borisov’un bundan önceki kabinesi döneminde 2012’de Belene Nükleer Sanrtalinden geri çekildi. Gerçekleşmeyen Rus projelerine artık “Güney akım” da katılacak. Bu proje “Gazprom” Rus tarafınca tek yönlü durduruldu. Rus gaz şirketinden resmi mektup almadığı için Sofya “Güney akımı” kapatmadı, proje çalışmaları sürüyor. Bulgaristan’ın elden kaçırdığı karların tazminatı sorusu gündeme hala getirilmiyor.
Borisov, ülkenin yılda gaz ve petrol sevkiyatı için 6 milyar laeva (3 milyar euro) ödediğini söyledi. Bulgaristan’ın Avrupa’da en pahalı doğalgazı da sözlerine ekleyen Borisov, Almanya’dan iki kat pahalı gaz kullandığımızı söyledi. Başbakan, “Gazprom” neden fiyatlarımızı düşürmüyor” sorusunu da iletti. “Gazprom” ile fiyatların uzun vadeli düşürülmesine bir gerekçe olarak, Bulgaristan’ın tek başına doğalgaz üretimi ve tedariklerini çeşitlendirmesi talepleri gösterilebilir. Karadeniz kara sularında gaz üretimi artık gerçekleşeceğe benziyor. Kaya gazı üretimi üzerinde yasak getirildiği için, şimdilik öngörülmüyor.
Boyko Borisov :"Bulgaristan kaya gazı açısından çok zengin, ancak yaklaşan yerel seçimlerden dolayı hiç bir siyasetçi, ben de dahil, bu sorunu gündeme getiremez. Bu intihar anlamı taşıyacaktır” dedi.
Türkçesi: Sevda Dükkancı