Η ενισχυόμενη μεταναστευτική πίεση προς την Ευρώπη καθιστά το θέμα για την ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στο Σεγκέν ιδιαίτερα επίκαιρο. Ταυτόχρονα η κυβέρνηση αισθάνεται, ότι η απειλή από τρομοκρατία, που συνδυάζεται με άνευ προηγουμένου προσφυγικό ρεύμα προς τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, οδηγεί το Σενγκέν σε αλλαγές και επιθυμεί η Βουλγαρία να είναι μέρος αυτής της διαδικασίας.
Τα βασικά επιχειρήματα για την ένταξη παραμένουν τα ίδια: Η Βουλγαρία εκπλήρωσε τα τεχνικά κριτήρια συμμετοχής και εκτελεί αυστηρά τις δεσμεύσεις της προστασίας των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Σόφια εξακολουθεί να είναι έτοιμη και για μερική ένταξη στον χώρο του Σενγκέν, αρχικά μόνο με τα λεγόμενα «μπλε σύνορα» - στα ύδατα και στον αέρα. Σ αντίθεση με πριν, όμως, τώρα η κυβέρνηση επιμένει να μην αναβάλλεται πια η ένταξη της Βουλγαρίας. Η, όπως εκφράστηκε η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κούνεβα, χρειάζεται απόφαση αμέσως.
Η κυβέρνηση συμμερίζεται και την νέα αντίληψη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ότι η συμφωνία του Σενγκέν δεν πρέπει να θεωρείται μόνο ζήτημα ελεύθερης κίνησης ανθρώπων, αλλά και εργαλείο ασφαλείας. Η ίδια ισχυρίζεται, ότι μη διαθέτοντας πλήρη πρόσβαση στο σύστημα πληροφοριών του Σενγκέν, η Βουλγαρία δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική στον αγώνα εναντίων της διαφθοράς.
Αυτή τη στιγμή η Ευρωπαϊκή Ένωση επανεξετάζει την μεταναστευτική της πολιτική και η Σόφια εκφράζει επιθυμία για δραστήρια συμμετοχή και σ αυτήν την διαδικασία. Στα συμφραζόμενα αυτής της επιθυμίας ο υπουργός εξωτερικών Ντανιέλ Μίτωβ ανακήρυξε την πρόθεση της Βουλγαρίας να ανοίξει συζήτηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση για διεύρυνση της στρατηγικής και για σοβαρότερες ενέργειες εναντίων του Ισλαμικού κράτους. Ιδιαίτερα σημαντικό, σύμφωνα με την Σόφια, είναι να γίνεται διαφορά μεταξύ προσφύγων και οικονομικών μεταναστών. Επίσης, θεωρεί η κυβέρνηση, οι προσπάθειες πρέπει να κατευθυνθούν όχι μόνο προς τα αποτελέσματα από την προσφυγική πίεση, αλλά και προς τις ρίζες του προβλήματος, που συνδέονται με την Μέση Ανατολή και την Βόρεια Αφρική.
Εξέλιξη του ζητήματος για την ένταξη στο Σενγκέν η Σόφια περιμένει στην προσεχή συνεδρίαση του Συμβουλίου δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων τον Σεπτέμβριο, ενώ οριστική απόφαση - στην σύσκεψη του Ευρωπαϊκού συμβουλίου στα τέλη Οκτωβρίου. Θα το επιτρέψει, όμως, η κατάσταση; Ο γερμανός υπουργός εξωτερικών προειδοποίησε πρόσφατα, ότι η συμμετοχή της χώρας του στο Σενγκέν μπορεί και να μην αντέξει, εάν και άλλες χώρες δεν συμμεριστούν το προσφυγικό βάρος. Σχετικά με την ματαιωμένη πρόσφατα τρομοκρατική επίθεση εναντίων τρένου από το Άμστερνταμ για το Παρίσι, το Βέλγιο ζήτησε επανεξέταση των κανόνων του Σενγκέν, που να επιτρέψει στην πράξη την αποκατάσταση μέρους του μεθοριακού ελέγχου. Η συμφωνία του Σενγκέν επιτρέπει οι χώρες, που την έχουν υπογράψει, να αποκαθιστούν τον έλεγχο στα σύνορα για λόγους εθνικής ασφαλείας και αυτό έχει γίνει πλέον στην Γαλλία και την Πορτογαλία. Τώρα, όμως, η απειλή από προσφυγική πίεση είναι μακροπρόθεσμη και μπορεί να υπαγορεύσει την διαρκή αποκατάσταση του μεθοριακού ελέγχου.
Γίνεται έτσι, ώστε από την μία πλευρά η μεταναστευτική πίεση υπαγορεύει, ενώ από την άλλη εμποδίζει την ένταξη της Βουλγαρίας στο Σενγκέν λόγω των αλλαγών, με τις οποίες συνδέεται. Σ' αυτήν την κατάσταση ανακύπτει η ερώτηση – την ένταξη σε ποιο χώρο επιδιώκει η Βουλγαρία; Και δεν είναι καλύτερα οι ενδεχόμενες αποφάσεις να περιμένουν λίγο;
Μετάφραση: Σβέτλα Τόντορωβα
