Να φωτογραφήσεις το αόρατο και με τον τρόπο αυτό να επισκευάσεις κτίριο, είναι ισχυρισμός τόσο αφηρημένος όπως και ο «Ζεν και η τέχνη να συντηρείς μοτοσικλέτα». Η ομοιότητα όμως είναι εντελώς φαινομενική, επειδή στην περίπτωση αυτή μεταφερόμαστε κατευθείαν στον τομέα της σοβαρής επιστήμης και της επαγγελματικής φωτογραφικής τέχνης. Τη δυνατότητα να ρίξουμε ματιά στο αόρατο μας δίνουν μαθητές από το Μαθηματικό Λύκειο της Σόφιας, που διοργάνωσαν φιλανθρωπική έκθεση με τις δικές τους αστροφωτογραφίες. Τα συγκεντρωμένα χρήματα θα χρησιμοποιηθούν για την επισκευή του Αστεροσκοπείου της Σόφιας, που δεν έχει επισκευαστεί επί δεκαετίες.
Ο υφηγητής Εβγκένι Οβτσάροφ - υπεύθυνος της Έδρας Αστρονομίας της Φυσικής Σχολής του Πανεπιστημίου Σόφιας εξήγησε ότι η διεύθυνση του Πανεπιστημίου προσπαθεί με δικά του μέσα να κάνει ορισμένες από τις πιο απαραίτητες επισκευές. Συμμετέχουν και φοιτητές, υποψήφιοι διδάκτορες και εθελοντές. «Το Αστεροσκοπείο είναι το πιο παλιό στη Βαλκανική Χερσόνησο και έχει 120χρονη ιστορία» λέει ο υφηγητής Οβτσάροφ και συνεχίζει:
«Είναι μνημείο του πολιτισμού ήδη από το 1976. Το χρησιμοποιούμε για εκπαίδευση και εκλαΐκευση της αστρονομίας. Βρίσκεται σε πολύ καλό μέρος στο κέντρο του κήπου του Μπορίς, ενώ οι άνθρωποι έχουν περιέργεια προς την αστρονομία, και εμείς προσπαθούμε να την ικανοποιήσουμε.»
Οι μαθητές του Μαθηματικού Λυκείου της Σόφιας θυμούνται πως η ιδέα για την έκθεση εμφανίστηκε αυθόρμητα:
«Θέλαμε να βοηθήσουμε για το κτίριο, και επειδή ο συμμαθητής μου, ο Τεοντόρ, έχει απίθανο ταλέντο στον τομέα της Αστροφωτογραφίας, αποφασίσαμε να συνδυάσουμε τα δύο πράγματα» μας διηγείται η Ράγια Ντιμιτρόβα, μαθήτρια του Μαθηματικού Λυκείου της Σόφιας και μία από τους διοργανωτές της έκθεσης. «Πολλοί από τους επισκέπτες έμειναν έκπληκτοι από το γεγονός ότι τα έργα που βλέπουν στις φωτογραφίες είναι πραγματικά. Ορισμένοι μάλιστα ισχυρίζονταν ότι χρησιμοποιούμε τεχνολογίες πληροφορικής και προγράμματα. Ήταν πολύ εντυπωσιασμένοι και οι περισσότεροι θέλησαν να έχουν κάποια από τις φωτογραφίες μας.»
Ο Γκάντσο Γκάντσεφ – υποψήφιος διδάκτωρ στην Έδρα Αστρονομίας, και ένας από τους συμμέτοχους στην έκθεση εξηγεί ότι η Αστροφωτογραφία μας δείχνει αυτό που πραγματικά υπάρχει γύρω μας, αλλά δεν έχουμε δυνατότητα να το δούμε, και συνεχίζει:
«Τα δικά μας μάτια είναι αρκετά αδύνατοι ανιχνευτές σε σύγκριση με τις φωτογραφικές μηχανές και τις κάμερες, και για να κατορθώσουμε να δούμε περισσότερες λεπτομέρειες και πληροφορίες, κάνουμε τις φωτογραφίες για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και τις βάζουμε τη μία πάνω στην άλλη. Ορισμένες φορές χρησιμοποιούμε βάσεις με κεφαλές που συγχρονίζονται με την περιστροφή της Γης. Για την έκθεση διαλέξαμε φωτογραφίες αστρονομικών αντικειμένων, καθώς και τοπία με άστρα – τέτοια που συνδυάζουν νυχτερινό τοπίο με νυχτερινό ουρανό στο φόντο. Νομίζω ότι έγινε πολύ καλά.»
Για τα εμπόδια και τις ευχάριστες εκπλήξεις στην πορεία της Αστροφωτογραφίας μας διηγείται ο Τεοντόρ Αλέξιεφ - μαθητής από το Μαθηματικό Λύκειο της Σόφιας. Είναι ένας από τους βασικούς συμμέτοχους στην έκθεση και σύμφωνα με τους συμμαθητές του, έχει απίθανο ταλέντο στον τομέα αυτό. Ο Τεοντόρ ισχυρίζεται ότι τα μεγαλύτερα εμπόδια σ’ αυτό το είδος φωτογραφικής τέχνης συνδέονται με τη μεγάλη υπομονή για να πετύχεις καλή εικόνα και εξηγεί:
«Έχουμε περιπτώσεις με τον Γκάντσο να καθόμαστε από 6 ώρες σε χιόνι, πάγο και κρύο, για να μπορεί να γίνει η φωτογραφία. Έχουμε όμως και πολλές ευχάριστες εκπλήξεις. Η μία απ’ αυτές ήταν το 2013 όταν έγινα μάρτυρας έκρηξης νέου αστεριού. Το είδα από το τηλεσκόπιο. Αργότερα είχα τη δυνατότητα μόνο με φωτογραφική μηχανή και φακό να τραβήξω κομήτη. Ακριβώς αυτή η φωτογραφία συμμετείχε στην έκθεση.»
Να ασχολείσαι με Αστροφωτογραφία, σύμφωνα με τον Τεοντόρ, είναι κλήση και αγάπη, ενώ για μας μένει η ερώτηση – τι άραγε θα είναι να δεις τον Γαλαξία πάνω από την οροφή του σπιτιού σου και να καταλάβεις ότι πάντα ήταν εκεί; Οι μυστικιστές πιθανόν θα έλεγαν, ότι αυτό είναι ζεν αίσθημα, οι σκεπτικιστές – έργο των τεχνολογιών πληροφορικής, ενώ ορισμένοι πιο φιλοσοφικά διατεθειμένοι πιθανόν θα συλλογίζονταν για την παράξενη σχέση που υπάρχει μεταξύ της επισκευής κτιρίου και της δυνατότητας να δούμε το αόρατο.
Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα
Οι φωτογραφίες παραχωρήθηκαν από τους διοργανωτές της έκθεσης