Bulgaristan içinde mevsimlik gribin ikinci dalgası sürüyor, okullar gripten dolayı tatil edildi, hastanelerde hasta ziyaretleri, planlı ameliyatlar, rutin bebek ve hamile kontrolleri yasaklandı.
Hafta sonu bütün bu manzaraya bir de koronavirüs vakaları eklenince, olağanüstü tedbirler alındı, virüsün yayılmasını önlemek ve insanlar arasında paniğe yol açmamak için adımlar atıldı. Durum kontrol altına alındı, biraz tedirginlik ve bazı kısıtlamalarla olsa da, hayat devam ediyor. Fakat bundan sonra durumun nasıl seyredeceğini kimse sezemez.
Bu ortamda iş sektörünün rahat olması beklenilemez, iç ve dış piyasalarda seyredecek olası çalkantılar ve şoklara hazırlanması gerekir. Kriz artık küresel hal aldı ve alarm çanları çalmaya başladı.
Onlardan birçoğu ile Bulgaristan’ın sıkı ticari ilişkileri var. GSYH’yı belirleyen Bulgar işletmelerinin çalışması için, işsizliğin azalması için, gelirlerin yükselmesi için bu dış ekonomik ve ticari ilişkilerin katkısı büyük.
İsrail, Macaristan, Romanya, İtalya, Avusturya ve Kıbrıs liderleriyle görüntülü video görüşmesi yapan Başbakan Boyko Borisov: “Dünya seferber olup, çözüm bulmalı. İktisadi ve mali kriz kapıda çalıyor” uyarısını iletti. Krizle Mücadele Merkezi kuruldu ve iş sektöründe zararların asgariye indirilmesi için çalışmalar başladı.
Uzmanlar koronavirüsün yayılmasından en çok turizm, ulaşım, eğlence sektörü ve ihracat ağırlıklı çalışan endüstrinin zarar göreceğini düşünüyor.
Bulgaristan’ın Karadeniz sahillerinde erken rezervasyonlar iptal ediliyor. Bu eğilim sürerse, GSYH’nın yüzde12’sini belirleyen turizm sektörü ağır darbe alacak. İhracat ağılıklı çalışan işletmeler de, AB’de krizden dolayı daha az sipariş alıyor ve bu da bazıları için geri dönüşü olmayan kötü sonuçlar getirebilir.
Spor müsabakaları, sinema, tiyatro, müzik ve kültür etkinliklerinin yapılması, toplu etkinliklerin düzenlenmesi yasaklandı ve böylece eğlence sektörünün de büyük zarara uğramaması imkansız oldu. Restoran ve otelciler de koronavirüsten nasibini alacak.
Sağlığına önem veren kimse kalabalık yere çıkmayı tercih etmez. Ulaştırma ve taşımacılık sektörü de koronavirüs dalgasından olumsuz etkileniyor. Ticaret daralıyor, yolculuklar kısıtlanıyor ve sektör de darboğaza giriyor.
COVİD 19 virüsünün patlak verdiği günden beri Çin’in ihracatı yüzde 17 düştü. Dünya borsalarında düşüş var. Yatırımcıların güven kaybı ise, dünyada ekonomik gelişimin önüne set çekiyor.
Bulgar iş sektörü ıssız bir ada değil ve dünyadaki süreçlerden etkilenmemesi imkansız, dedi Bulgaristan Endüstri Sermayesi Birliği Başkanı Vasil Velev.
Öyle veya böyle resmi tahmin olan ekonomide yüzde 3.3 büyüme gerçekleşmeyecek, ekonomik büyüme yüzde 3’e düşecek. İş sektörünün imkanlarının tükenmesi, iç tüketimin ihtiyatlı olması ve yabancı yatırımcıların çekimser kalması bu düşüşü tetikleyecek. Muhtemelen bu düşüş az olmayacak ve ekonominin genelinde iş sektörünün hesaplarını iyice karıştıracak.
Çeviri: Sevda Dükkancı
