Η πανδημία Covid-19, το δίμηνο lockdown την άνοιξη και τα συνεχιζόμενα μέχρι σήμερα περιοριστικά αντιεπιδημικά μέτρα έκαναν τους ανθρώπους να περνούν πολύ περισσότερο χρόνο σε οικογενειακό περιβάλλον μαζί με τους οικείους τους. Αυτό μπορεί να ακούγεται θαυμάσιο για τις οικογένειες που ζουν σε ειρήνη και συνεννόηση, αλλά για δεσμούς με προβληματικές σχέσεις ο διαρκής χρόνος μαζί μετατρέπεται σε αληθινό εφιάλτη. Η στατιστική για τον αριθμό και τη συχνότητα των κλήσεων στην Εθνική καυτή γραμμή για θύματα βίας δείχνει ότι αύξησή τους σε σχέση με το 2019 καταγράφηκε ήδη τον Μάρτιο και τον Απρίλιο και το καλοκαίρι ο αριθμός τους έφτασε πάνω από 250 μηνιαίως.
«Πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας ήταν 170-190 μέσα σε 30 ημέρες» - διευκρίνισε σε συνέντευξη για το Ράδιο Βουλγαρία η Μιλένα Ντιμιτρόβα από τον Σύνδεσμο «Άνιμους», ο οποίος άνοιξε την καυτή τηλεφωνική γραμμή, και συμπλήρωσε:
«Εάν συγκρίνουμε με την περίοδο Μαρτίου – Μαΐου 2019, η αύξηση φέτος είναι κατά 20%. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι τα θύματα και οι βιαστές αποδείχθηκαν κλεισμένοι πολύ χρόνο μαζί. Αυτό οδήγησε σε κλιμάκωση της έντασης, ιδιαίτερα σε οικογένειες, στις οποίες οι σχέσεις ήταν προβληματικές και πριν την πανδημία. Αυτό, με τη σειρά του, παρεμπόδισε τα ίδια τα θύματα να ζητήσουν βοήθεια, επειδή συχνά περιορίζονται και ελέγχονται στις επαφές τους με τον εξωτερικό κόσμο. Γι’ αυτό δεν ήταν τυχαία και η αύξηση των e-mail, που λαμβάναμε αυτή την περίοδο. Μια συνδιάλεξη στην τηλεφωνική γραμμή προϋποθέτει οι γυναίκες να μπορούν να απομακρυνθούν από τον βιαστή τους για περισσότερο χρόνο, κάτι που δεν είναι πάντα δυνατό.»
Η Μιχαέλα Άνγκελοβα ξέρει από την προσωπική της εμπειρία τι σημαίνει να έχεις δεσμό με βιαστή. Σε συνέντευξη για τη ΒΕΡ η ίδια μοιράστηκε ότι «τα αόρατα σημάδια των γυναικών που βίωσαν έναν τέτοιο δεσμό, αρκετά συχνά είναι ψυχικά, συναισθηματικά, οικονομικά κ. ά..».
Κατάλογο των πρώτων ενδείξεων, με βάση τις οποίες μια γυναίκα μπορεί να αναγνωρίσει αν βρίσκεται σε σχέση με βιαστή, επεξεργάζεται η ψυχοθεραπευτής Βαλεντίνα Ντιμιτρόβα από ένα ίδρυμα που προσφέρει μακροπρόθεσμη υποστήριξη σε γυναίκες θύματα βίας.
«Σου δίνω ένα παράδειγμα με άνδρα που κάνει συχνά αρνητικά σχόλια για την εξωτερική εμφάνιση της γυναίκας, που φτάνουν σε τελεσίγραφο για το πώς πρέπει να φαίνεται, τι ρούχα να φορά, πότε να γυρίζει σπίτι. Εάν αργήσει, αυτό συχνά γίνεται αφορμή για διαμάχες. Αρχίζει και η σταδιακή της απομόνωση από συγγενείς και φίλους. Στη συνέχεια, σταδιακά περνιέται στην πλήρη υποτίμηση όλων που κάνει και δίνει στη σχέση, και μια στιγμή το θύμα υποτάσσεται πλήρως στον βιαστή της.»
Είναι δυνατό η υποτίμηση της γυναίκας από τον άνδρα να οφείλεται και στο γεγονός ότι δε πληρώνεται καλά στη δουλειά της, αυτό όμως δε είναι υποχρεωτικό. Υπάρχουν παράπονα που μπορούν να χρησιμεύσουν ως συναγερμός για βία, λέει η ψυχοθεραπευτής Βαλεντίνα Ντιμιτρόβα:
«Όταν ο άνδρας σταματήσει να υποστηρίζει τη γυναίκα, δεν αναζητούν μαζί λύσεις για το σχετικό οικονομικό πρόβλημα στην οικογένεια. Η βία εκδηλώνεται και τότε όταν η γυναίκα αρχίζει να δέχεται πιέσεις λόγω της επιθυμίας της να ασχολείται με κάτι που την ενδιαφέρει. Βία μπορεί να έχουμε και όταν ο άνδρας δε δουλεύει και η γυναίκα έχει αναλάβει τη συντήρηση της οικογένειας και παρά το γεγονός αυτό εκείνος συνεχώς είναι δυσαρεστημένος.»
Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα
Φωτογραφίες: Pixabay
