Ëmbëltori bullgar Radi Stambollov është zv/kryetar i Asociacionit Evropian të Kulinarëve “Euro-Toques” në Bullgari. Ai është i njohur me qasjen e tij inovative dhe krijuese. Pohon se gatimi i ëmbëlsirave është “aventurë për qiellzën”. Gatimi i fundit i bullgarit është sushi i ëmbël, i cili gjithnjë e më shumë popullarizohet në botë dhe patjetër do të vendoset në tryezën e Vitit të Ri në Japoni. Në “Tokën e Lindjes së Diellit” Bullgaria njihet shumë mirë me kosin që importon dhe me qindrat koncerte të Korit të Fëmijëve të Radios Kombëtare Bullgare. Tani sushi i ëmbël është vizioni i ri i Bullgarisë në Japoni.
Ideja për gatimin inovativ i ka ardhur bullgarit rastësisht. Para disa vitesh Radi Stambollov ka shkuar te pronari i një zinxhiri të suksesshëm të “fast food”-it për bashkëpunim. Rastësisht e ka hedhur menunë me sushi dhe ia ka thënë vetes “sushi prej çokollate, pse jo”.
“Interesi për ëmbëlsirën time është jashtëzakonisht i madh në mbarë botën, sikur pritet në radhë për t’u blerë automobil i shtrenjtë – shpjegon Radi Stambollov. – Sushi im kërkohet nga restorantet, kompanitë e furnizimit me ushqime dhe në vendet evropiane me aftësi të madha paguese. Vendet skandinave, p.sh., janë gati të lëshojnë produktin tim në zinxhirët e dyqaneve. Kërkesa kanë bërë Kina dhe Libani.”
Aktualisht funksionon një fabrikë e vogël për sushin prej çokollate e cila fabrikë plotëson kërkesat për tryezat festive të vendeve skandinave dhe Rusisë. Problemi është se çdo gjë bëhet në mënyrë manuale, siç bëhet me sushin tradicional prej peshku. Sfida më e madhe është që të gjendet teknologji e veçantë, sepse artikujt e nevojshëm për sushin prej çokollate kërkojnë veti jo të zakonta. Fijet e holla të çokollatës së zezë të cilat e përqafojnë sushin sikur janë alga, duhet të jenë shumë plastike, por çokollata zakonisht është i thyeshme. Në shikim të jashtëm kurrë nuk do të dalloni sushin prej çokollate nga sushi prej peshku. Procesi i bërjes së këtij të fundit ka qenë i vështirë. Peshku bëhet me çokollatë të bardhë, kokrrat e orizit formohen me pluhur kokosi, ndërsa ngjyra e kuqe e putargës nxirret nga luleshtrydhet. Ngjyrat e ndryshme të sushit kanë të bëjnë me llojet e ndryshme të frutave të thata.
Për fat të keq bullgari nuk mund ta patentojë produktin e tij, sepse në fushën e kuzhinierisë nuk ka patenta. Radi Stambollov është njohur me inicialet “RS chocolatier”. Ëmbëltori tregon se edhe kulinarët e tjerë bullgarë kanë ide inovative dhe krijuese. Sipas tij në ditët e sotme tregu bullgar është shumë kapriçioz. Në udhëkryq mes Azisë dhe Evropës gatimi bullgar i ëmbëlsirave kombinon traditat e të dyja kulturave, është i hapur për eksperimente dhe i përshtatshëm me shijet e ndryshme.
“Produktin bullgar e balancojmë në mes tregjeve të ndryshëm – thotë Radi Stambollov. – Me përmbajtje më të vogël të sheqerit për vendet skandinave dhe nga ana tjetër – me më pak yndyrë për tregun rus. Vitet e fundit Bullgaria bëri revolucion në gatimin e ëmbëlsirave. Së pari zëvendësuam kremin e yndyrshëm me atë pa yndyrë. Pastaj filluam të përdorim më shpesh gjizën dhe tani ëmbëlsirat i bëjmë me jogurt që është shumë aktual. Bullgaria mund të ofrojë ëmbëlsira të lehta të cilat t’u përgjigjen kërkesave të secilit treg.”
Përgatiti në shqip: Anna Kapitanova
Fotografi: radistambolov.eu
