Büyük Bulgar Hanlığı’nın kurucusu Kubrat Han’ın ölümünden neredeyse 1370 yıl geçti. VII. asırda Kubrat, Protobulgarları Büyük Bulgar Hanlığı adı verilen bir askeri kabile birliğinde birleştiriyor. Bu devlet Azak Denizi ve Karadeniz kuzeyindeki düzlükleri kapsıyordu. Bizans tarihçileri, bu siyasi birliği Eski Büyük Bulgar Hanlığı olarak adlandırıyorlar. Bu bölgede o zamanlarda düzlüklerde bir çok imparatorluk kurulmuştur, ancak asırlar boyunca ayakta kalan bir tek Bulgar Devleti olmuştur. Güçlü bir kişiliği olan ve Eski Bulgar kabileleri arasında otorite sahibi Kubrat Han’ın bunun için büyük katkısı olmuştur. Tarihçilere göre Kubrat Han, Bulgar devletçilik düşücesini gösteren ilk Bulgar hükümdarıdır.

Bugün de Eski Büyük Bulgar Hanluğı’nı yöneten Kubrat Han düşüncesi, dünya çapındaki Bulgarlar arasında vatansever duygular uyandırıyor. 105 sene önce Kubrat Han mezarında zengin cenaze hediyelerinin bulunması gerçekten kaderin bir armağanıdır. Bu yer, yaklaşık 13 asır boyunca Ukrayna’nın Mala Pereşçepina köyünde korunmuştu. Orada 1912 yılında iki çocuk nehir etrafında oynarken bir hazineye rastlıyorlar. Hazinede bulunan altın eşyalar 20 kilogramdan fazla, gümüş eşya ise 50 kilogramdan fazla ağırdı. Hazinenin bir kısmı, bölgesel Poltavski Müzesi’nde sergilenmiş ve herhalde daha XX. asrın başında Stalin’in emri üzerine eritilmiştir, korunmuş eşyalar ise Rusya’nın Devlet Ermitaj Müzesi’nde sergilenmiş.

Şimdi Ukrayna’da yüzlerce yurttaşımız yaşıyor. Onların temsilcileri, bölge yönetiminin bir parçasıdır, hatta Ukrayna parlamentosunda milletvekilleri seçilmiştir. Kubrat Han’ın mezarının popülerleştirilme girişimini milletvekili Nikolay Gaber başlattı. Önce orada bir anıt dikildi, 2012 yılında ise orada ortak Bulgar toplantısı yapıldı. Buna bütün dünyadan 3 bin 500 Bulgar katıldı. 2017 sonbaharında da buna benzer bir etkinlik hazırlanıyor. Ukrayna ve Bulgaristan’da kurulan girişim komitesinin amacı, Kubrat Han anısına bir anıt kompleksinin inşa edilmesi için kaynakların toplanmasıdır.

Bulgar Parlamentosu’ndan milletvekili ve bu yılın ortak Bulgar toplantısının organizasyon komitesinin başkanı Krasimir Bogdanov, parlamentodaki meslektaşlarından çoğunun girişimi kendi kaynaklarla desteklediğinden memnun olduğunu söyledi.

Bulgaristan’da Belediye Meclisleri Ulusal Birliği Başkanı mühendis Delyan Damyanovski ise şunları belirtiyor:

“Bulgar Girişim Komitesi, Ukrayna’daki makamların desteği ile çalışıyor. Ukrayna makamları, toplantının yapılması, Kubrat Han’a ve Büyük Bulgar Hanlığı’na adanacak anıt kompleksinin kurulması için herhangi bir engel yaratmıyor.”

20 yıldan beri Ukrayna’da yaşayan ve “Han Kubrat” uluslararası hayırsever fonunun başkanı olan Rume Spasov, şunları paylaşıyor:

“Artık tam bu yerin Kubrat Han’ın mezarı olduğu tanınmıştır. Daha çok Bulgar bu kutsal yeri öğrenecek ve onu ziyaret edecek. Bu Bulgar kutsal yerine yaklaşımın değiştirilmesinden biz, vatandaşlar sorumluyuz. Bu girişim Bulgarları hızlı bir şekilde birleştirdi ve arık 30’dan fazla kişiyiz.”

Fotoğraflar: arşiv

Çeviri: Rayna İvanova