Borisova Gradina parkı, birçok Sofyalının istirahat ve gezi için tercih ettiği bir yerdir. Ancak eski ağaçlar arasında ülkemizdeki en eski astronomik gözlem evinin bulunduğunu bilen kişiler azdır. 120 senelik tarihinde gözlem evi çalışmalarına hiç ara vermemiştir. Astronomik gözlem evinin beş binası var. Onların ikisi Sofya “St. Kliment Ohridski” Üniversitesi’nin en eski binalarıdır. “Sabit kubbe” olarak adlandırılan binada en eski teleskop bulunuyor. Ziyaretçiler burasını gezebilir ve teleskopla gök cisimlerini gözlemleyebiliyor.

Astronomi Bölümü Başkanı Doç. Dr. Evgeni Ovçarov, şunları anlatıyor: “Bilim ve eğitimden başka astronomiyi popülerleştirmeye çalışıyoruz. Son yıllarda gözlem evini öğrenci grupları ve vatandaşlar ziyaret etmiştir, ancak 20 Ekim itibariyle bu ziyaretler düzenli olacak, Cuma, Cumartesi ve Pazar günleri, sabah ve akşam yapılacak. Bölüm mensupları, “Astronomi Gecesi”, “Açık Kapılar Günü” gibi etkinlikler düzenliyor, “Avrupa Bilim Adamları Gecesi”ne de katıldı. Tüm bu etkinliklerin farklı programı var ve girişi ücretsizdir.”

Bir buçuk yıldan beri Doç. Ovçarov ve meslektaşları, gözlem evini ziyaretçiler ve eğittiği öğrenciler için daha cazibeli yapmaya çalışıyor. Birçok insan ve kurum, tamiratın başından bu yana bu ilk adımlar için yardım ediyor. Matematik lisesinden öğrenciler, Fizik Fakültesi’nden öğrenciler ve Sofya Belediyesi katkı sağlıyor. Gözlem evinin durumunun iyileştirilmiş olmasına rağmen daha avlu on yıllardan önce olduğu gibi şekillendirilecek, binaların restorasyonu ve tamiratı yapılacak.

Çok yıldan beri gözlem evinde Sofya’daki hava kirliliği yüzünden profesyonel gözlemler yapılamıyor, ancak gösteri gözlemleri için eski teleskoptan başka 20 Ekim tarihinden sonra 35 santimetrelik çağdaş bir teleskop da bulunacak. Yardımıyla Ay ve yakındaki gezegenler gibi daha yakın objeler ve yıldızlar gibi daha uzak objeler gözlemlenebilecektir.

Astronomi severlerin ve profesyonellerin beklediği olaylar hangileridir acaba? Bu soruya cevaben Doç. Evgeni Ovçarov şunları söyledi: “En ilginç olaylardan biri, göktaşı akıntıları veya diğer adıyla kayan yıldızlar. Bunlar, büyük bir hızla atmosfere giren çok küçük gök cisimleridir. Aralık ayının ortalarında bir göktaşı akıntısı bekleniyor. Belki de en heyecan verici olay, Haziran 2018 tarihinde olacak. O zaman tam Ay tutulması gözlemlenebilecek. Bu olay, Bulgaristan topraklarından mükemmel şartlarda gözlemlenebilecektir.”

Astronomi Bölümü’nden bilim adamları astronominin popülerleştirilmesinin çok önemli olduğunu düşünüyor. XIX. asrın sonundan bu yana bu bölümü yaklaşık 300 astronom bitirmiştir.

Doç. Ovçarov şunları anlatıyor: “100 yılı aşkın bir tarihi olan bir atölyemiz var. Son iki yılda bunun şeklini biraz değiştirdik, konferansları ulaşılır bir dille sunmaya başladık ve Bulgar astronominin başarıları üzerinde vurgu yapmaya başladık. Ülkemizde, Bulgar biliminde olup biten çok ilginç anlatılacak şeyler var. Bu atölyeleri her Perşembe günü saat 19.30’da yapılıyor. Ayda bir kez atölyeler, astronomik gözlem evinde yapılıyor ve girişi ücretsizdir. Bunlara 200’den fazla kişi katılıyor. Bu da bilime ilginin canlı olduğunu gösteriyor”.

Geçen sonbahar Astronomi Bölümü, yeni bir master programı açtı. Master programı tüm bölümlerden mezun olan öğrenciler için açıktır. Master programını bitirenler, profesyonel astronomlar olmak zorunda değildir, ancak astronomi bilimine dokunabiliyor.

Fotoğraflar: uni-sofia.bg

Çeviri: Rayna İvanova