“Başıboş dolaşan herkes kaybolmuş değildir” der Britanyalı yazar John Tolkien ve haklıdır da. Çünkü çoğu zaman kendisini neyin beklediğini bilmese bile, her insan hayatında en az bir macera yaşamak ister.Stefan Pelev’in yolculuğu doğup büyüdüğü Ruse’de başlıyor, lise eğitimini üstün başarıyla tamamlıyor. Daha öğrencilik yıllarında çok sayıda Tarih ve Coğrafya olimpiyatlarına katılarak ödüller kazanıyor.

Pelev hayatta ne olmak istediğini ve ne yöne gideceğini çok iyi biliyor. Stefan İskoçya’ya gitmeyi seçiyor ve Aberdeen Üniversitesi’nde İşletme Yönetimi ve Uluslararası İlişkiler bölümüne kabul ediliyor. Doğu Avrupa’dan gelen öğrenciler için ayrılan az sayılı kontenjana girmeyi başarıyor.

İskoçya’da yaşan Bulgaristan vatandaşlarının sayısı hakkında ise Stefan resmi istatistik verileri olmamasına rağmen sayılarının 40 ile 50 bin arasında olduğunu söylüyor. İskoçya’da yaşayan Bulgarlar beş büyük şehirde yoğunlaşmıştır: başkent Edinburgh, Glasgow, Aberdeen, Dundee ve Inversess. Geçimlerini sağlayabilmek için prestijli sayılmayan garsonluk, kasiyerlik gibi çeşitli mesleklerde çalışıyorlar. Stefan Pelev’in kendisi de bu işlerde çalışmıştır.

İngiltere’de yaşamın, Adada daha iyi ve mutlu bir hayat hayali peşinde koşanların bilmesi gereken bazı özellikleri olduğunu paylaşıyor Stefan Pelev: “Özellikler çok fazla, çünkü İskoçya ve Birleşik Krallık’taki kültür bizimkinden çok farklı. Bizler daha özgür ve daha esnek yaşamaya alışkın bir güney halkıyız, kuzey halkları ise daha disiplinlidir. Ayrıca pek çok Bulgaristan vatandaşının bilmediği birçok yasal engel var. Oraya geçim ve daha iyi bir yaşam için giden birçok insan var, ancak Ulusal Sigorta Bürosu’na kaydolmaları gerektiğini bilmiyorlar. Orada, yasal olarak çalışabilmeleri için zorunlu olan bir numara alıyorlar (National insurance number). Bu numarayı almadıysan, yasa dışı sektörde çalışıyorsun demektir.”

Her ne kadar Doğu Avrupalılardan farklı anlayış ve kurallara sahip olsalar ve Doğu Avrupalılara zor güvenebiliyor olsalar da, adayların yeteri kadar yetkin olduklarını kanıtladıklarında İskoçyalılar istisnalara izin veriliyorlar. Bir Aberdeen milletvekilinin stajyer aradığını öğrendiğinde, kişisel olarak bu deneyimi yaşama şansı Stefan Pelev için de doğmuş oluyor.

İskoçya tarihi ve bundan sonraki amaçları ve gelişimi ile ilgili her türlü soru içeren bir mülakattan sonra Stefan başvurduğu stajyerlik pozisyonuna kabul ediliyor. Yavaş yavaş milletvekilinin çalışmalarını desteklerken onun İskoçya Ulusal Partisi’ne da katılıyor. Partinin tarihi ve amaçları hakkında Stefan şunları paylaşıyor: “Bu parti 1990’ların sonunda popülerlik kazanıyor. 1999 yılında Londra’daki Parlamento İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda’nın kendi ulusal parlamentolarına sahip olmalarına izin veren bir belge kabul etti. Özerk bölgeler olarak, sınırlı haklara da sahip oluyorlar. Böylece İskoç kimliğinin yeniden canlanmasını sağlayan bir süreç başlıyor, İskoçlar dillerini yeniden keşfetmeye başlıyor. Çok az kişi İskoçya’daki yerel dilin, İngilizce’den önce, İskoç Kelt dili olduğunu biliyor.”

Londra’dan aldığı özerklik, İskoçya’nın kendisini Westminster tarafından alınmış belirli konulardaki kararlardan ayırmasına izin veriyor. Londra ve Edinburgh liderlerinin farklı görüşlerinin en açık örneği İskoçların yüzde 62’sinin Büyük Britanya’nın AB’de kalması için oy kullandığı Brexit referandumu sonuçları oldu. Brüksel’deki anlaşmazlıklara rağmen Başbakan Teresa May’in net bir biçimde 29 Mart olarak belirlediği Brexit tarihinden sonra Büyük Britanya’daki Bulgaristan vatandaşlarının akıbeti ne olacak sorusu gündemde durmaya devam ediyor. Bu sorunun kesin bir cevabı hala yok.

Stefan’a göre, adada yaşayan ve şimdi yeni gelen Bulgaristan vatandaşları için kesinlikle bir adaptasyon dönemi olacaktır.

Bulgaristan Dışişleri Bakanı Ekaterina Zaharieva yaptığı konuşmalarda çok kez ülkemizde yaşayan İngilizlerin ve İngiltere’de yaşayan Bulgaristan vatandaşlarının ikamet kaydı yenilemeleri gerektiğini dile getirdi. İngiltere’ye ve İngiltere’den yapılan kısa seyahatlere gelince İngiltere’nin Bulgaristan Büyükelçisi Emma Hopkins bunların vizesiz yapılacağına dair güvence verdi. Ancak üç aydan daha uzun kalma planları olduğunda, AB vatandaşları oturma izni belgelerini ibraz etmek zorundadır.

Çeviri: Özlem Tefikova