Berâat Kandili

Tarih boyunca bu fânî dünyada hayat geçiren bütün dinî ve etnik toplulukların kendilerine has sevinç ve neşe günleri-geceleri, bayramları var olagelmiştir. Bu kutsal gün ve gecelerin, bayramların temelinde çoğu zaman toplumların sahip oldukları dinî inanç ve gelenekler yatmaktadır.

Yüce Allah en güzel bir şekilde yarattığı insanın dünya ve ahiret mutluluğunu elde edebilmesi için vesile ve şart kıldığı İslâm dininden kaynaklanan bazı mübarek gün, gece, ay ve mekânlar da mevcuttur. Hazreti Allah rahmetinin göstergesi, eseri olarak bazı mekân ve zamanları diğerlerine üstün kılmıştır. Bunlar arasındaki farkı gereğince idrâk eden inananlar Allah’ın rahmet denizinden doyasıya yudumlarlar.

Yüceler yücesi Mevlâmız Mekke-i Mükerreme’yi diğer mekanlarla eşit tutmayarak oraya ayrı bir önem vermiştir. Bu toprakların diğer topraklardan nitelik bakımından hiçbir üstünlüğü olmayabilir, ancak Allah’ın oraları mübarek kılması, oraya apayrı bir değer vermesi taabbüdîliğin (Allah’ın emretmiş olmasının ve kulluğun) bir gereği olarak Müslümanlar katında özel bir yeri oluyor, kutsallık kazanıyor.

Bunun gibi halkımız arasında “üç aylar” deyimiyle bilinen Receb, Şaban ve Ramazan aylarının da İslâm toplumunda bambaşka bir mevkii vardır. Receb, Şaban ve Ramazan kamerî (ay takvimine göre) on iki ayın üçüdür. Bu ayların diğer aylara üstünlüğü Gönüller Sultanı Peygamberimizin şu hadis-i şerifleriyle sabittir: “Allah’ım bize Receb ve Şaban’ı mübarek eyle ve bizi Ramazan’a ulaştır.”

Ayrıca âlemlere rahmet olarak gönderilen Hazreti Muhammed (s.a.s.) bu aylardaki bazı gecelere de işaret etmiştir: “Beş gece vardır ki, onlarda yapılan dualar geri çevrilmez, kabul edilir. Bunlar:

- Receb’in ilk Cuma gecesi (Regâib),

- Şaban’ın 15. gecesi (Berâat),

- Cuma geceleri,

- Ramazan Bayramı gecesi,

- Kurban Bayramı gecesidir.”

Bahsettiğimiz mübarek aylardan biri “Şabanü’l-muazzam” olarak ifade edilen azametli Şaban ayı, bu gecelerden biri de “nısfu’ş-Şaban” olarak belirtilen Şaban ayının ortasındaki gecedir.

Üç ayları feyizlendiren bu mübarek zaman dilimini bizler Berâat Gecesi ve Berâat Kandili olarak bilmekte ve kutlamaktayız. Bu gecede insanların gelecek bir yılının yazılıp çizildiği ve planlandığı rivayet edilmektedir. Kimin öleceği, kimin kalacağı, kimin iyi bir insan olacağı ve kimin kötülerden olacağı, kimin rızkının ne kadar olacağı, kimin hastalanıp kimin şifa bulacağı hep bu gecede yazılmaktadır. Peygamber Efendimiz bu gecenin manevî yoğunluğunu şu vecîz hadisiyle ifade etmektedir: “Allah Teâlâ Şaban ayının 15. gecesinde dünya semasında (rahmetiyle) tecellî eder ve Kelb kabilesi koyunlarının kılları sayısından daha fazla kişiyi bağışlar.” Bu hadiste Efsahu’l-Arab olan Efendimiz (s.a.s.) o devrin en kıllı koyunları ile çok güzel bir benzetme yaparak sayısız nimetlere sahip olduğunu belirtmek suretiyle Müslümanlara bu gecenin önemini vurgulamaktadır.

Berâat kelime olarak bağışlanma, kurtulma anlamına gelmektedir. Bu “berâatı” alabilmek için yine Peygamber Efendimizden nakledilen bir hadise kulak vermek ve onun gereğini yapmak gerekiyor: “Şaban’ın ortasında gece ibadet ediniz, gündüz oruç tutunuz. Allah o gece güneşin batmasıyla dünya semasında tecellî eder ve fecir doğana kadar, “Yok mu benden af isteyen onu affedeyim, yok mu benden rızık isteyen ona rızık vereyim, yok mu bir musibete uğrayan ona afiyet vereyim, yok mu şöyle, yok mu böyle der.”

O yüzden maneviyat deposu olan bu mğbarek üç ayları iyi değerlendirelim, gündüzlerinde nafile oruç tutmaya gayret edelim, gecelerinde ise namaz ve tesbih ile meşgul olalım. Özellikle Şaban ayında Peygamber Efendimizin sünnetine uyarak çokça oruç tutmak, sadakanın her türlüsünü vermek ve bol bol iyilikte bulunmak suretiyle, inşaallah bu günlerin feyiz ve bereketinden nasibimizi almış oluruz. 

Allah bizleri Berâat Gecesinin bereketinden istifade edenlerden eylesin!