Tregu i arsimit të lartë në Bullgari

botuar më 11-01-31 1.03.MD

Universiteti i Sofjes “Shën Kliment Ohridski” – shkolla e lartë më e vjetër dhe më prestigjioze në vend, ankohet për shkak të subvencioneve të ulëta shtetërore.

Foto: Tanja Harizanova

Tregu i arsimit të lartë në Bullgari ngushtohet dhe problemi nuk është me paratë. Te shkollat bullgare të arsimit të lartë vërehen tri probleme kryesore, që kanë të bëjnë me kërkimin e produktit të universitetit, me cilësinë e produktit të tij dhe me konkurrencën me universitetet e huaja. Në këto tri aspekte zhvillohen procese të rëndësishme, por universitetet bullgare i presin kryesisht lajme të këqija. Këtë e pohon Georgi Ganevi, drejtor i Qendrës për strategji liberale.

Lajmi më i keq për shkollat e larta është problemi demografik në vend dhe kontingjenti i të rinjve në moshën midis 19 dhe 23 vjeç, të cilët kërkojnë arsim të lartë. Gjatë viteve 90-të të shekullit të kaluar të rinjtë në këtë moshë ishin një numër shumë më i madh dhe shumica prej tyre deshën të marrin arsim të lartë. Sot ky numër bëhet gjithnjë e më i vogël.

Problemi i dytë për tregun e arsimit të lartë në Bullgari është konkurrenca e universiteteve të huaja. Gjatë viteve të fundit shumë studentë shkojnë nga shkollat e larta bullgare në universitetet e huaja, ku mbarojnë arsimin e tyre. Shumë maturantë gjithashtu i drejtohen arsimit jashtë vendit.

Çfarë u ndryshua në tregun e arsimit të lartë pasi Bullgaria u bë anëtare e BE-së?

“U ndryshua kjo se tani nxënësit dhe studentët bullgarë shkojnë në universitetet evropiane më lehtësisht, d.m.th. pa formalitete – shpjegon Georgi Ganevi. – Universitetet bullgare nuk mund ta ndalojnë këtë proces. Mobiliteti i të rinjve u bë më i madh, që do të thotë se shpenzimet e ikjes nga Bullgaria dhe të kërkimit të arsimit të lartë jashtë vendit ulen. Rritja e të ardhurve dhe kursimet e bullgarëve, po ashtu edhe udhëtimet e lira në Evropë, mund të çojnë në rritjen e numrit të të rinjve, të cilët do të parapëlqejnë arsimin të lartë në vendet e huaja.”

Përveçse situata demografike kërcënon universitetet bullgare dhe konkurrenca në Evropë bëhet serioze, problemi tjetër vërehet te cilësia e produktit të shkollave të larta bullgare. Mendimi i punëdhënësve bullgarë për cilësinë e arsimit të studentëve nuk është pozitiv. Madje ka nevojë që t’i kualifikojnë kuadrot e rinj. Aktualisht universitetet shtetërore dalin me kërkesa kryesisht për mjete. A do të zgjidhë kjo problemin, duke marrë parasysh këmbënguljen e shtetit për reforma serioze në sistemin universitar?

“Mbase do të zgjidhet një problem të vogël, në qoftë se këto mjete përdoren për bazën materiale, për përmirësimin e procedurave mësimore etj., por problemet kryesore nuk janë në mungesën e mjeteve – thotë Georgi Ganev. – Mungesa e parave është pasoja, jo arsyeja për problemet.”

Cilat janë tendencat në tregun e arsimit të lartë?

“Tendenca është që nuk bëhen reforma nga ana e universiteteve bullgare për të ofruar një produkt më cilësor, me të cilin të përballojnë konkurrencën e shkollave të larta evropiane – shton drejtori i Qendrës për strategji liberale Georgi Ganev. – Kemi një statukuo të pandryshuar, e cila çon në probleme gjithnjë e më të mëdha në sistem.”

Përgatiti në shqip: Anna Kapitanova

По публикацията работи: Tanja Harizanova

Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Ndaje

Tregu i arsimit të lartë në Bullgari

Më shumë nga rubrika

Brenda ditëve do të përmbushim kriterin e katërt për Eurozonën – stabilitetin e çmimeve

Anëtarësimi në Eurozonë sjell pluse për biznesin dhe ekonominë bullgare

Bullgaria i plotëson kriteret për anëtarësim në Eurozonë

Kompanitë austriake në Bullgari presin një klimë të qëndrueshme biznesi në vitin 2025