Forcohet roli i metodave speciale në luftën kundër krimit të organizuar

botuar më 11-11-29 1.21.MD

Format bashkëkohore të krimit të organizuar çojnë në përdorimin e mjeteve speciale për investigim. Të këtilla janë mjetet speciale investigative për përgjim. Por në disa raste duhet të ketë edhe agjentë sekretë në grupin e kriminelëve, shpesh edhe në grupe ndërkombëtare. Agjenti mund të pyetet si dëshmitarë dhe dëshmitë e tij mund të përdoren si fakte në gjyq. Kjo metodë për luftën kundër krimit të organizuar është shumë e vlefshme dhe efektive, por edhe shumë e shtrenjtë. Për këtë ajo përdoret vetëm për trafikun e lëndëve narkotike, trafikun e qenieve njerëzore, falsifikimin e parave, kartave elektronike dhe dokumenteve.

Në Bullgari përdorimi i “agjentit sekret” ka filluar gjatë vitit 2006 me hyrjen në fuqi të Kodit të ri të procedurës penale. Ky kod parashikon mbrojtjen e agjentit sekret dhe rendin special të pyetjeve si dëshmitar, qoftë edhe me telefon apo me lidhje video, ku identiteti i tij është sekret. Afati i veprimtarisë së një agjenti sekret është nga 2 deri 6 muaj. Pas kësaj me ndihmën e psikologut ai riadaptohet dhe kthehet në jetë normale ose ndërron identitetin dhe vendbanimin në qoftë se ka rrezik për jetën dhe familjen e tij. Këtë e bëri të qartë Rada Smedovska nga fondacioni RiskMonitor. Ajo prezantoi para parlamentit bullgar një kërkim të fondacionit me temë “Metoda speciale për luftën kundër krimit të organizuar – agjenti sekret”.

Sipas raportit gjatë vitit 2010 gjykatat e rretheve në Bullgari kanë dhënë 63 leje për përdorimin e agjentëve sekretë në krahasim me 14 gjatë vitit 2009. Përveç kësaj, kjo mënyrë përdoret shumë më rrallë nga të ashtuquajturat mjete speciale për investigim. Gjatë vitit të kaluar përgjimi me këto mjete është përdorur në mbi 65% e investigimeve, derisa vendosja e një agjenti sekret – në më pak se 6%. Por raporti krahason cilësinë dhe statusin juridik të agjentit sekret në Bullgari me ShBA – shtetin më liberal dhe Italinë – shtetin më konservator.

“Në krahasim me ato, Bullgaria ka legjislacion të përpunuar mirë, sepse në këtë të fundit monitorohet figura e agjentit sekret në karakteristikat e tij si lëvizje, mbrojtje etj. pohon Rada Smedovska. – Kundrejt këtyre dy shteteve Bullgaria është diku në mes, që do të thotë është shumë mirë. Agjenti sekret vepron në kufirin e ligjit. Të drejtat e tij këtu janë të shkruar në mënyrë të kufizuar. Pavarësisht nga kjo, këto të drejta i japin shumë mundësi, që të mund të mbaroj efektivisht punën e vet. I rëndësishëm është fakti, që ligjvënia ka parë drejt vendosjes së agjentëve në të gjitha shtetet. Ka shumë shtete të cilat nuk interesohen nga roli i agjentëve në procesin e dëshmisë. Përderisa ligjvënia jonë është disi e përmirësuar në raport me këtë gjatë vitit të fundit.”

Sipas Rada Smedovkës raporti nënvizon edhe disa lëshime të vogla në legjislacion në lidhje me metodën për luftën kundër krimit. “Një nga gabimet është i lidhur me kompetencat e agjentëve sekretë. Sipas nesh ata nuk janë shumë të qartë në legjislacion. Ky është një nga konkluzionet kryesore. Konkluzioni tjetër është që duhet të bëhet analizë institucionale nëse është efektive kjo metodë dhe sa. Do të thotë, mungon statistika e unifikuar me kritere të njëjta nga institucione të ndryshme. Ata japin informacion statistikor tërësisht të ndryshëm dhe mungon analiza cilësore dhe sasiore e cila jep vlerësimin e metodës. Kështu që kjo është gjëja për të cilën ne duhet të mendojmë akoma.”

Por Rada Smedovska është optimiste që gabimet do të korrigjohen shumë shpejt me ndryshimet në ligjvënie pas këtij debati të gjerë publik me temë “Deri tani tema ishte tabu – absolutisht agjentët sekretë”. Tani edhe vetë institucionet, të cilët përdorin këtë mënyrë janë optimistë dhe kanë dëshirë ta bëjnë më efektivë. “Nëse duam të luftojmë krimin e organizuar duhet të zhvillojmë këtë metodë, qoftë e rrezikshme, e vështirë apo specifike,” mbaron kategorikisht ekspertja.

Përgatiti në shqip: Ndriçim Uka

По публикацията работи: Tatjana Obretenova

Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!