Më 17 shtator kryeqyteti i Bullgarisë shënon festën e tij kushtuar dëshmoreve Sofia dhe vajzat e saj – Besa, Shpresa, Dashuria. Dita është edhe festë e kishës së kryeqytetit “Shën Sofia – Urtësi Hyjnore”. Sipas traditës çdo vit më 17 shtator para kishës bëhet një bekim solemn të ujit dhe një ceremoni zyrtare të ngritjes së flamurit të qytetit. Me rastin e festës, Bashkia e Kryeqytetit dorëzon titullin “Qytetar Nderi i Sofjes”. Mbajtës të këtij dallimi prestigjioz bëhen ata njerëz, të cilët me punën e tyre kontribuuan për prosperitetit dhe mirëqenien e qytetit, për popullarizimin e historisë së tij.
Sipas historianëve qyteti u krijua para më se 2700 vjetësh nga fisi trak – serdi. Ata populluan rajonet rreth burimeve minerale, të cilët edhe më sot nxirren në qendrën e kryeqytetit. Sofja u zgjodh kryeqytet i Bullgarisë në vitin 1879. Kjo ishte koha, në të cilën diskutohej çështje për kryeqytetin e ri të shtetit të pavarur bullgar. Kuvendi i Madh Popullor, që zhvillonte punimet në qytetin e moçëm Tërnovo, caktoi Sofjen qendrën kryesore administrative, politike dhe shoqërore të Bullgarisë.
Sot Sofja është një qytet modern evropian, në të cilin bashkëjetojnë historia dhe e tanishmja. Në të ndodhen të gjitha organet e pushtetit shtetëror – legjislativ, ekzekutiv, gjyqësor. Si kryeqytet i vendit, Sofja zhvillohet edhe si qendra më e madhe ekonomike tek ne. 50 për qind nga produkti i brendshëm bruto i takohet kryeqytetit, ndërsa rroga mesatare mujore është më e lartë për mbarë vendin. Në Sofje ndodhen dikasteret më të mëdha ekonomike, detyra kryesore e të cilëve pas vitit 1989 është të realizojnë reformat në vend. Në kryeqytet janë edhe selitë e bankave të mëdha kombëtare dhe ndërkombëtare, qendrat e institucioneve financiare. Këtu janë edhe institucionet e të gjitha feve, që ekzistojnë në Bullgari – e krishtere, myslimane, hebraike, si dhe qendrat partiake të forcave politike, organizatat kryesore sindikale.
Pas nënshkrimit të marrëveshjes për hyrjen e Bullgarisë në BE-në, në Sofje një veprimtari zhvillon Këshilli i Asocijimit me BE-në dhe Delegacioni i Komisionit Evropian në Bullgari. Më se 28 janë universitetet dhe shkollat e larta në kryeqytet. “Rritet, por nuk plaket” është motoja e Sofjes, në territorin e së cilës para më se 130 vjetëve banuan më pak se 11 mijë veta. Sot banorët e kryeqytetit numëron më se 1 milion e 700 mijë veta. Që t’u përgjigjet nevojave të rritura, kryeqyteti zgjerohet dhe zmadhohet me banesa të reja. Një pasuri e kryeqytetit është metroja, e cila me zgjerimin e vet shndërrohet në një transport të preferuar të sofianasve.
Në sfondin e të gjitha arritjeve të jetës moderne, Sofja arrin të ruajë edhe simbolet e përjetshme. Ndër ta padyshim janë Tempulli Monument “Shën Aleksandër Nevski”, Kisha “Shën Sofia”, e cila dha emrin e qytetit. Prapa saj është varri i patrikut të letërsisë bullgare Ivan Vazov. Një ndërtesë tjetër emblematike për qytetin është Teatri Kombëtar “Ivan Vazov”. Një vëmendje meriton edhe godina e Kuvendit Popullor, përball së cilës ngrihet monumenti i Mbretit rus Aleksandër II, i cili çliroi Bullgarinë nga zgjedha turke. Në këtë rajon ngrihet edhe godina e bukur e Akademisë Bullgare të Shkencave, themeluar në vitin 1869 dhe Universiteti i Sofjes “Shën Klimenti i Ohrid”. Kjo është shkolla e parë e lartë në Bullgari, ndërtuar në vitin 1925 me mjetet personale të vëllezërve Evllogi dhe Hristo Georgievi. Monumentet e të dy vëllezërve mund të shihen në hyrjen e kësaj shkolle të lashtë. Pikërisht në këtë rajon është edhe Biblioteka Kombëtare para së cilës është monumenti i krijuesve të shkrimit sllav vëllezërit Kirill dhe Metodij. Një nga ndërtesat e tjera interesante, që radhiten ndër emblemat e kryeqytetit të Bullgarisë është Rotonda Romake, e cila në shekullin IV u shndërrua në kishë “Shën Gjergji”. Ajo magjeps me thjeshtësinë e arkitekturës së përsosur, me afresket e ruajtura dhe më rrënojat, prapa altarit. Në qendrën e kryeqytetit ngrihen tempujt e të gjitha feve, që bashkëjetojnë në Bullgari. Aty janë xhamia, sinagoga, katedralja katolike dhe kisha e krishtere.
Nuk mungojnë edhe rajonet për pushim, çlodhje dhe argëtim. Një nga vendet e preferuara si nga të moshuarit, ashtu ehe nga të rinjtë është Parku i Mbretit Boris III. Ky është parku më i madh në qytet, krijuar në vitin 1884 nga kopshtari zviceran Daniell Nef. Në territorin e parkut ka korte për tenis, trase për gara me biçikleta, një bazë të kuajve. Në hyrjen e tij janë stadiumet “Vasill Levski” dhe “Ushtria Bullgare”, të cilët ofrojnë kushte të mrekullueshme për sport. Një interes të veçantë në periferitë e Sofjes përbëjnë Kisha në Lagjen Bojana dhe manastiret e shumta përreth. Doemos një vëmendje e veçantë meritojnë edhe Parku Natyror Vitosha, Kopshti Zoologjik dhe liqeni Pançarevo.
Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova
Më 21 dhjetor, fshati Zmejovo në rajonin e qytetit Stara Zagora shënon festën tradicionale të pelinit. Sipas një tradite të vjetër bullgare, miqtë do të priten me bukë e kripë në sheshin përballë Vatrës së Kulturës, ndërsa për humorin e tyre me një..
Bërja e prodhimeve të thurura është një zanat tradicional që meriton një ringjallje dhe një jetë të re, beson Aleksandrina Pandurska, e njohur për iniciativat e saj të shumta për të promovuar vendet kulturore dhe historike në rajonin e qytetit..
Gati 2/3 e bullgarëve kanë deklaruar se kanë qenë të lumtur në vitin 2024. 26% janë përgjigjur negativisht në sondazhin tradicional të fundvitit të “Trend”, të porositur nga gazeta “24 Çasa”. Jeta personale, familja, rrethi shoqëror dhe puna janë faktorët..
Më 21 dhjetor, fshati Zmejovo në rajonin e qytetit Stara Zagora shënon festën tradicionale të pelinit. Sipas një tradite të vjetër bullgare, miqtë do të..
Bërja e prodhimeve të thurura është një zanat tradicional që meriton një ringjallje dhe një jetë të re, beson Aleksandrina Pandurska, e njohur për..
Gati 2/3 e bullgarëve kanë deklaruar se kanë qenë të lumtur në vitin 2024. 26% janë përgjigjur negativisht në sondazhin tradicional të fundvitit të “Trend”,..
Pjesërisht me re
Vranësira të dendura
Vranësira