Nga të dhënat e udhëtarëve zbulohet, se bullgarët njiheshin edhe tharmi, sepse gatuheshin bukë me tharm, quajtur bullgarisht “kvasnik”. Sipas dokumenteve historike në fund të shekullit XIX buka me tharm zinte vend të rëndësishëm në kulturën popullore. Përgatitja e kësaj buke kërkonte më shumë kohë dhe aftësi më të mëdha. Buka e freskët gjithashtu kishte vendin e vet në mënyrën e jetesës së bullgarëve. Kjo bukë gatuhej kur ndonjë mik të papritur vinte për vizitë në shtëpi, ose për zbatimin e disa riteve të caktuara. Në përfytyrimet popullore buka konsiderohet, se është shpirti. Prandaj asaj nuk i prenë dhe nuk i shpon, që “të mos shpohen shpirtrat e të vdekurve”. Pikërisht ky besim ka gjetur vend në zakonet e varrimit. Menjëherë pas vdekjes së njeriut brumoset një pitë “udhërrëfyese”, me të cilën përcillet i vdekuri në botën e përtejme. Kur lindet fëmija gjithashtu brumoset një pite të freskët për mbrojtësen e lehonave, Shën Hyjlindsen. Me këtë pite e presin foshnjën e porsalindur. Pitja, që brumoset Natën e Buzmit për nder të Hyjlindëses, vjen të realizojë lidhjen me botën e stërgjyshërve. Bukë pa tharm gatuhet për shëndet dhe për qetësim të shtojzovalleve. Për mbrojtjen nga sëmundje si murtaja, fruthi e sëmundje të tjera ngjitëse brumoset një pogaçe e freskët, e cila luhet me mjaltë dhe u jepet të tjerëve për shëndet Ditët e Shën Harallampit, më 10 shkurt dhe Shën Varvarës – më 4 dhjetor. Pite e freskët brumoset për shëndetin e bagëtisë Ditën e Shën Vllasit më 11 shkurt, Ditën e Shën Spiridonit më 12 dhjetor dhe Shën Modestit më 18 dhjetor. Në rast epidemive dhe për mbrojtje nga vampirëve vihet bukë të ngrohtë në një torbë në ndonjë fshat të largët. Kështu besohet, se nga fshati nxirret sëmundja ose demoni. Buka pa tharm është edhe për orët, të cilat vijnë të caktojnë fatin e foshnjës së porsalindur. Dasma gjithashtu fillon me përgatitjen e tharmit për bukët e dasmës në shtëpitë e nuses dhe të dhëndrit. Mielli sitet përmes tri sitave nga tri vasha. Bukën e brumosin kunatit dhe kunatat. Uji është i heshtur, domethënë është mbajtur nga çezma ose nga burimi në heshtje të plotë. Tharmi për bukët e dasmës mblidhet nga tri familje të mira, që jetojnë në pajtim. Në kuadrin e riteve dasmore bukë pa tharm bëhet për pritjen e nuses, gjatë natës së parë të porsamartuarve dhe pas saj. Buka me tharm gatuhet për nunin dhe për krushqit. Bukë e freskët bëhet edhe për lërimin e parë, për shtëpinë e re, për Vitin e Ri.
Buka e përditshme gatuhet nga mielli i thekrës, i grurit ose nga mielli i përzierë i thekrës, grurit dhe misrit. Bukët e ritit janë vetëm nga mielli prej gruri. Sipas besimit popullor, në se brumi nuk do të tharbëtojë – ka ndonjë magji. Prandaj ditën para brumosjes dhe ditës së vet përgatitjes së bukës respektohen një sërë ndalesash. Cilësia e bukës caktohet nga tharmi. Që këtu vjen shprehja “I tillë është tharmi i tij”. Për shfrytëzimin e tharmit në trojet bullgare ekzistojnë të dhëna që nga shekujt XV – XVI, por supozohet, se bullgarët e dinin që më herët. Mënyra më e vjetër e bërjes së tharmit është me brumosjen e miellit, ujit dhe kripës në një qull të trashë. Kjo gatesë vihet të tharmet në ndonjë enë. Pas ngjeshjes së bukës lihet pak brumë, i cili shfrytëzohet si tharm për brumosjen e bukës së ardhshme.
Ekspozita "Paftat - një univers shenjash" e Muzeut Historik Rajonal në Ruse po viziton Burgasin. Në ekspozitën, e cila hapet në Muzeun Etnografik mund të shihen më shumë se tridhjetë shembuj të artit të argjendarisë. Paftat janë pjesë e veshjeve..
Nuk ka statistika që përmbledhin numrin e saktë të grupeve bullgare të vallëzimit jashtë vendit. Por një gjë është e sigurt - këto grupe të krijuara vetë, të shpërndara në të gjitha kontinentet, janë një urë lidhëse e gjallë midis Bullgarisë dhe pjesës..
Herët në mëngjes djemtë dhe vajzat mblidhen nëpër livadhe që të luajnë me diellin. “Besohet se atëherë dielli luan sepse është solstici më i gjatë i vitit” – kjo është gjëja më e rëndësishme që duhet ditur për Ditën e Enjos, sipas tetëvjeçarit Ivo..
Pjesërisht me re