“Traditat trashëgohen brez pas brezi dhe që të jetë i suksesshëm ky trashëgim duhet ne, të rriturit t’i transferojmë këto tradita tek të rinjtë në mënyrën e duhur. Atëherë rinia i përvetëson ato me entuziazëm të madh”, është e mendimit zejtarja Marieta Nedkova. Ajo është anëtare e Shoqërisë “Historia, traditat, arti dhe etnologjia bullgare”, e cila shoqëri u themelua para një viti nga një grup të rinjsh të cilët janë bashkuar rreth dashurisë së tyre ndaj vlerave bullgare.

“Një pjesë e anëtarëve të Shoqërisë merren me muzikë të vjetër shumëzërësh në kisha – sqaron znj. Nedkova. – Ata popullarizojnë kulturën tradicionale bullgare nëpërmjet muzikës. Po ashtu kanë dëshirë të madhe që kjo muzikë të arrijë tek sa më shumë njerëz. Në vendet perëndimore, p.sh., fëmijët që nga mosha e vogël çohen në kisha ku dëgjojnë Bahun. Derisa fëmijët në Bullgari nuk e njohin polifoninë kishtaro-sllave, e cila polifoni është shumë e bukur. Duke e dëgjuar këtë muzikë me akustikë të mirë në kishë, e njëjta ndikon në mënyrë shumë të fortë.”

Shumica e anëtarëve të Shoqërisë “Historia, traditat, arti dhe etnologjia bullgare” është e moshës deri 29 vjeçare. Mirëpo, mes tyre ka njerëz të cilët kohë të tëra merren me zanate të vjetra bullgare dhe kanë për qëllim t’i transferojnë ato tek rinia. Vetë Marieta Nedkova, e cila i është kushtuar zanatit të përpunimit të veshjeve, vazhdimisht e përhap kulturën tonë tradicionale.

“Unë organizoj punishte ku njoh të rinjtë me traditat e dikurshme dhe i mësoj që ta shohin artin me syrin e tyre, duke krijuar ndonjë gjë të re në bazë të traditave të vjetra bullgare – thotë znj. Nedkova. – Në Muzeun Kombëtar të Historisë kemi themeluar një Qendër rinore ku zhvillohen punishtet e poçarisë, përpunimit të tekstilit dhe të sapunit. Jemi të hapur gjithashtu edhe për veprimtari të tjera. Organizojmë kurse tematike. P.sh., për 1 Marsin që i bie Dita e Verës, punojnë verore, për Krishtlindjet punojnë dru dhe e zbukurojmë atë me pe ngjyra-ngjyra dhe kokoshka. Për festën e Pashkëve lyejmë vezë dhe u hedhim sipër dyllë për t’u formuar figura të ndryshme.”

Znj. Marieta Nedkova mendon se, mosha nga 10 deri në 14 vjeçare është më e favorshmja për t’u edukuar fëmijët në nder ndaj traditave dhe historisë bullgare. Në punishtet përfshihen jo vetëm fëmijët, por edhe prindërit e tyre.

“Në Qendrën rinore ka atraksione të ndryshme – shton znj. Nedkova. – Vizituesit e muzeut kanë mundësinë të vishen me rrobat e filmave të vjetër bullgarë kushtuar historisë. Fëmijët e mësojnë më lehtë historinë bullgare, duke u hasur me të drejtpërdrejt. Ne simulojmë ngjarje historike në të cilat fëmijët përfshihen dhe kënaqen pa masë. Ja se si p.sh, ata ndajnë përshtypjet e tyre mes shoqërisë dhe në këtë mënyrë shpërndajnë faktet historike me vlerë.”

Të rinjtë nga Shoqëria “Historia, traditat, arti dhe etnologjia bullgare” marrin pjesë aktive në veprimtari të ndryshme, të organizuara nga organizatat joqeveritare të cilat kanë për qëllim të mbajnë të gjalla traditat bullgare. Vitin e kaluar të rinjtë u përfshinë në aktivitetin në kryeqytetin e vjetër bullgar Pliska ku u simuluan ngjarje të ndryshme të periudhës së Mesjetës.

Përgatiti në shqip: Anna Kapitanova

Fotogfari: Shoqëria “Historia, traditat, arti dhe etnologjia bullgare”