Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Diplomacia bullgare nga “hrisovulat” e hanit e gjer te letrat kredenciale

Ministria Bullgare e Punëve të Jashtme
Foto: arkiv

19 korriku shënohet si Ditë e Shërbimit Diplomatik Bullgar. Në këtë datë në vitin 1879 u lëshua një urdhër i princit Aleksandër I, me të cilin u emëruan përfaqësuesit e parë diplomatikë jashtë shtetit. Në qoftë se i shfletojmë memoaret, do të shohim se Shteti Bullgar ka vendosur për herë të parë marrëdhënie diplomatike me një vend të huaj, Francën, që në kohën e hanit Omurtag, në vitin 824. Dikur mesazhet e hanit i kanë quajtur “hrisovula” (vula të arta, simbol i pushtetit të hanit). Është e qartë edhe origjina e fjalës “diplomacia”. Në Greqinë Antike ambasadorët kanë dorëzuar dy dërrasa të vogla prej dylli, të lidhura njëra tjetrën, të cilat i kanë quajtur “Diplomë”. Më 17 prill 1879 Legjislatura e Parë e Kuvendit Popullor zgjodhi për monark të Principatës së Bullgarisë Aleksandër I. Tre muaj pas kësaj Shteti i Tretë Bullgar e kishte qeverinë e vet të parë. Në përputhje me Kushtetutën e Tërnovos, u krijua një institucion qendror shtetëror për organizimin, udhëheqjen dhe zhvillimin e politikës së jashtme të Bullgarisë nëpërmjet përfaqësisë diplomatike, domethënë Ministria Bullgare e Punëve të Jashtme dhe e Feve. Ministër i jashtëm u zgjodh Marko Ballabanov. Pasi Aleksandër I i lajmëroi udhëheqësit e shteteve fqinje për zënin e fronit nga ai, filloi hapja e ambasadave të para në shtetet përkatëse. Përfaqësuesit diplomatikë bullgarë seleksionoheshin me një vëmendje shumë të madhe. Me një urdhër nga data 19 korrik 1879 u emëruan doktor Dimitër Kiroviç për agjent diplomatik në Beograd, Dragan Cankov në Stamboll dhe Evllogi Georgiev në Bukuresht. Që të bëhet Principata një subjekt me të drejta të barabarta me shtetet e tjera evropiane, ajo duhej të vendosej marrëdhënie diplomatike me to. Disa prej Fuqive të mëdha shpejtonin për ta bërë këtë, disa të tjera – jo. Megjithatë ata filluan vendosjen e marrëdhënieve diplomatike me shtetin e ri bullgar. Që në vitin 1879 dhjetë shtete evropiane e bënë këtë: Rusia, Austro-Hungaria, Franca, Gjermania, Britania e Madhe, Italia, Belgjika, Serbia, Rumania, Turqia. Shumë vite me radhë profesioni i diplomatit ishte prioritet i burrave. Që në kohërat bashkëkohore Diplomate Nr 1 u bë Nadezhda Mihajllova. Disa dekada më herët, pas Luftës së Parë Botërore, legata jonë në Londër hapi dyer për bullgaren e parë – Nadezhda Stançova, e cila u emërua sekretare e legatës. Sot parimet, veprimtaria e diplomacisë sonë, rregullat, statusi i diplomatëve dhe i nëpunësve në ambasada bazohen tek aktet ndërkombëtare, të garantuara nga Konventa e Vjenës për marrëdhëniet diplomatike që nga viti 1961 dhe nga Konventa e Vjenës për marrëdhëniet e konsujve nga viti 1963.


Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Enë të gdhendura në mënyrë të shkëlqyer dhe statuja të punuara me imtësi - Tuma Kozareva zbulon sekretet e saj

Gjetjet nga gërmimet arkeologjike të tumës Kozareva u bënë një sensacion i vërtetë në vitin 2014, kur u prezantuan për herë të parë para publikut të gjerë. Ndër eksponatet e shkëlqyera dallohen amuletat e bëra nga kafka njerëzore, enë balte dhe vegla..

botuar më 24-12-01 10.10.PD

Në Bazilikën Episkopale në Plovdiv, u zbulua koka e statujës së perëndeshës së Filipopollit Tjuhe

Koka e statujës së perëndeshës së Filipopollit Tjuhe u zbulua në Bazilikën Episkopale në Plovdiv, njoftoi kreu i gërmimeve Ljubomir Merxhanov. Sipas tij, ky është një gjetje jashtëzakonisht e rrallë. Koka ndodhej pranë foltores së tempullit dhe..

botuar më 24-11-29 6.15.PD
Foto: Pixabay, wikipedia.org;
kolazhi: Ivan Petrov

Ljuben Karavellovi dhe lufta e popullit shqiptar për pavarësi

Revolucionari i madh Ljuben Karavellov (1834-1879), shkrimtar dhe publicist i Rilindjes sonë, ka lënë një gjurmë të thellë në letërsinë bullgare si prozator, poet, fejtonist, kritik i letërsisë. Ljuben Karavelllovi ishte dhe udhëheqës i Lëvizjes Çlirimtare..

botuar më 24-11-28 7.00.PD