Një pjesë e madhe e biznesit në Bullgari përbëhet prej qindra mijëra firmash të vogla dhe familjare. Ato dominojnë kryesisht në sferën e tregtisë me pakicë. Në të gjitha qytetet dhe fshatrat bullgare ka një numër të konsiderueshëm dyqanesh të vogla. Blerësit i preferojnë, sepse ato janë kudo, zakonisht punojnë pa ditë pushimi, punojnë deri në mbrëmje dhe atje njeriu mund të mësojë thashethemet e lagjes. Asnjë bullgar i zakonshëm nuk do të shkojë te hipermarketi i largët, në qoftë se i ka mbaruar në shtëpi buka, qumështi, ose djathi. Megjithatë invazioni botëror në tregjet nga ana e vargjeve të mëdha të mallrave ushqimore dhe të atyre industriale u bë fakt edhe në Bullgari, sepse ato, nga ana tjetër, kanë përparësi të tjera – zakonisht çmimet janë më të ulëta, të gjitha mallrat janë përqendruar në një vend dhe mund të blesh vetëm me një vizitë gjithçka të domosdoshme për tërë javën.
A janë kërcënuar dyqanet e vogla nga hipermarket e mëdha?
“Për mendimin tim – jo, sepse dyqani im është me lokacion të mirë dhe me klientë të rregullt, gjë që më ndihmon shumë – është i mendimit Petër Ivanov, pronar e një dyqani të vogël në Sofje. – Gjithmonë ofroj produkte të freskëta dhe nuk kam probleme me hipermarketet.”
Sipas një studimi, të zhvilluar para pak kohe në tregun me pakicë në Bullgari, dyqanet e vogla punojnë me humbje gjithnjë e më të mëdha për shkak të hipermarketeve. E ashtuquajtura “tregti moderne” në vend përfaqësohet nga disa vargje të mëdha, kryesisht të huaja, që janë të pranishme në mbarë botën, ose të paktën në Evropë. I konkurrojnë me sukses të ndryshueshëm disa firma më të vogla bullgare. Edhe dy grupet, e super dhe e hipermarketeve, megjithë tendencën e pushtimit të gjithnjë e më shumë tregjeve, kohët e fundit ndeshen me disa vështirësi, para se gjithash nga pikëpamja e rezultateve financiare. Xhirot e tyre po rriten, klientët – gjithashtu, por fitimet nuk rriten, përkundrazi – ulen. Kjo i detyrohet kryesisht faktit se Bullgaria është vendi më i varfër në BE dhe qytetarët e saj nuk kanë fuqi të madhe blerëse, megjithë faktin se përdorin 45 për qind të buxhetit familjar për blerjen e mallrave ushqimore. Jo rrallë llogaria e një klienti në hipermarket është vetëm 5-6 euro dhe kjo i shpjegon fitimet jo të mëdha të tregtarëve. Akoma më tepër se sipas studimit të lartpërmendur 10 për qind e tregut të mallrave më të përdorura në vend u detyrohet promocioneve dhe fushatave të ndryshme të reklamës, të cilat ofrojnë çmime më të ulëta. Për shkak të këtyre kushteve të pafavorshme disa prej vargjeve të mëdha evropianoperëndimore u larguan nga vendi. Para pak kohe njëri prej tyre ua rishiti vargun e supermarketeve të tij investitorëve vendas.
Mirëpo, në fund të fundit, del se tregtarët e vegjël pësojnë gjithnjë e më shumë dëme për shkak të presionit të vargjeve të mëdha. Nga ana tjetër vargjet tregtare gjithashtu nuk arrijnë fitimin e pritur. Megjithatë ka të ngjarë që të arrihet në një bashkëjetesë miqësore, siç është në vendet e zhvilluara, në njëfarë bilanci të fuqive. Atëherë dyqanet më atraktive dhe më origjinale të lagjes do të mbeten, kurse vargjet e mëdha tregtare do të vizitohen me qëllim mbushjen e shportës me mallrat e domosdoshme për tërë javën në vijim.
“Unë personalisht bëj pazar në depo – thotë Petër Ivanov, pronar i një dyqani të vogël për mallra ushqimore në qendër të kryeqytetit. – Po të duhet të blej disa produkte më ekzotike, atëherë vizitoj hipermarketet e mëdha, sidomos gjatë festave.”
Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
Nëse kriza politike vazhdon, përfitimet e humbura do të arrijnë një prag nga i cili biznesi bullgar në mënyrë të pakthyeshme do të fillojë të humbasë aftësinë konkurruese për shkak të deficiteve në rritje në arsim, kujdesin shëndetësor,..
Ne po shkojmë drejt opsionit që të mos kemi një buxhet të miratuar shpejt për vitin 2025, tha për BNR Llëçezar Bogdanov, kryeekonomist nga Instituti për Ekonominë e Tregut. Gjatë prezantimit të opsionit alternativ të institutit për buxhetin e shtetit,..
Në 15 vjet - nga 2005 deri në 2020, 75% e ekonomive bujqësore në vend janë zhdukur . Zvogëlimi është nga 500 000 në vitin 2005 në 132 000 deri në vitin 2020, njoftoi Prof. Dr. Bozhidar Ivanov - drejtor i Institutit të Ekonomisë Agrare, në kuadër..
Rreth mesit të janarit pritet të përmbushim kriterin e fundit për eurozonën, i cili do të na mundësojë të dorëzojmë raporte të konvergjencës në Bankën..