Ideja për krijimin e shkollës së mesme bullgare në Besarabi është e ukrainasit Jurij Venelin. Ai është një përkrahës i flaktë i gjuhës bullgare, i cili gjatë vitit 1832 propozoi që në Bollgrad të hapet Shkolla Qendrore dhe Muzeu Kombëtar Bullgar. Ideja u zhvillua që gjatë vitit 1858, kur sulltani turk emëroi për sundimtar të Moldavisë princin Nikolla Konaki-Bogoridi – stërnip i rilindësit të madh bullgar Sofronij Vraçanski. Pasi një delegacion nga kolonitë bullgare i paraqiti atij një peticion për hapjen e shkollës, Bogoridi lëshoi një dekret për krijimin e saj, në të cilin me hollësi u përshkruan statuti dhe parimet e financimit dhe të drejtimit të gjimnazit në Bollgrad “Shenjtorët Kirill dhe Metodij”. Një ndihmë të konsiderueshme për hapjen e gjimnazit të parë bullgar dha dhe revolucionari bullgar Gjeorgji Rakovski, i cili njihej me princin që prej shumë kohe dhe mbërriti në Moldavi që ta lusë Bogoridin të lejojë hapjen e një shtypshkronje bullgare aty.
Gjimnazi në Bollgrad kthehet në institucionin e parë arsimues dhe kulturor të madh bullgar përpara Çlirimit të Bullgarisë gjatë vitit 1878. Programet e para mësimore përfshijnë studimin e frëngjishtes, latinishtes, gjermanishtes, sllavishtes, bullgarishtes dhe rumanishtes. Mësohet histori, matematikë, pikturim, astronomi e të tjera. Si drejtor i parë është emëruar Sava Raduev. Në bazë të vullnetit të themeluesve, mësimdhënia në disiplinat e ndryshme bëhet në gjuhën bullgare. Gjatë vitit 1999 gjimnazi i Bollgradit mori emrin e revolucionarit të madh Gjeorgji Sava Rakovski - një veprimtar i shquar i lëvizjes nacionalçlirimtare bullgare.
Ky gjimnaz luan një rol të madh në zhvillimin e vetëdijes kombëtare mes bullgarëve besarabë gjatë gjysmës së dytë të shekullit të 19. Këtu është edukuar dhe arsimuar një plejadë e tërë nga inteligjenca e bullgarëve besarabë e cila ia ka kushtuar jetën ndërtimit të Bullgarisë së çliruar, mes të cilëve janë: akademiku Aleksandër Teodorov-Ballan – rektori i parë i Universitetit të Sofjes, gjeneralët Danaill Nikollaev dhe Gjeorgji Todorov, ministrat Dimitër Agura /i arsimit/, Ivan Sallabashev /i financistëve/, Gjeorgji Zgurev dhe Jov Titorov /i drejtësisë/, Dimitër Grekov dhe Aleksandër Malinov /kryeministra të Bullgarisë/ si dhe veprimtarë të tjerë, emrat e të cilëve janë të regjistruara me germa të arta në faqet e historisë bullgare.
Në ditët e sotme gjimnazi është një nga shkollat më prestigjioze në Ukrainën Jugore, në të cilën në mënyrë të thelluar mësohen gjuha bullgare dhe letërsia bullgare, historia dhe kultura e popullit bullgar. Në sajë të rilindjes së traditave popullore bullgare si dhe të festave, shkolla gjithnjë e më shumë afirmohet si një qendër kulturore dhe shpirtërore e përhapjes së gjuhës bullgare në Besarabi.
Sot në gjimnaz mësojnë mbi 430 nxënës. Sivjet, gjimnazi i remontuar “G.S. Rakovski” priti 60 nxënës të klasës së parë. Çdo një dhomë e shkollës është e pajisur me mjete teknike. Në dispozicion të fëmijëve janë fjalorë të ndryshëm, harta gjeografike, komplete për mësimin e drejtshkrimit dhe drejtshqiptimit, figura gjeometrike e shumë të tjera. Në gjimnaz është krijuar dhe një kabinet i ri për arsim të distancuar.
Përpiloi: Desisllava Semkovska
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Foto: blgari.eu, trassae95.com dhe arkiv personal
Pasi në vazhdim të shumë viteve një nga urat emblematike të ndërtuara nga mjeshtri murator Koljo Fiçeto shkatërrohej, aktualisht ajo është gati të mirëpresë sërish turistët. Hapja e saj zyrtare do të bëhet brenda pak ditësh - më 23 gusht...
Kompleksi i prodhimit në vendbanimin prehistorik "Kriporja" ("Sollnicata") pranë Provadia (Bullgaria Verilindore) do të jetë objekt i punës kërkimore gjatë sezonit aktual, të 20-të radhazi, arkeologjik në vend. Ai ndodhet rreth 100 metra nga..
Nga data 9 gusht deri më 10 shtator, të gjithë banorët dhe mysafirët e Panagjurishtes do të mund të shohin përsëri origjinalin e Thesarit të Artë të Panagjurishtes, njofton Muzeu Historik në qytet. Rikthimi i tij i fundit ishte në nëntor të vitit..
Vullnetarë përfshihen në pastrimin dhe rimëkëmbjen e manastirit “Shën Spas” pranë majës Bakaxhik në rajonin e qytetit Jamboll të Bullgarisë Juglindore...