Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Shkencëtarë bullgarë marrin pjesë në një projekt ndërkombëtar për ngrohjen globale

Pjesëmarrësit e ekspeditës së 18-të bullgare në Antarktidë
Foto: BGNES
Gjashtë shkencëtarë nga ekspedita e 18-të bullgare në Antarktidë u nisën për në bazën bullgare “Shën Kliment Ohridski” në ishullin Livingston. Bullgaria është një nga 30 shtetet në botë që kanë një bazë në kontinentin e akullt. Vendi ynë është dhe ndër të 28 anëtaret e përhershme të Marrëveshjes së Antarktidës, të cilat kanë të drejtën e votës dhe të vetos për fatin e kontinentit. Detyra e të gjashtë shkencëtarëve bullgarë është që të pajisin dy ndërtesat e reja, njëra prej të cilave do të jetë një laborator shkencor. Puna studiuese në Antarktidë do të vazhdojë tre muaj dhe në të do të marrin pjesë 23 shkencëtarë bullgarë. Çdo ekspeditë është e ndryshme, por mban emocionin e rinisë, sepse shumica e pjesëmarrësve janë të rinj, komenton prof. Hristo Pimpirev, udhëheqës i ekspeditës dhe drejtor i Institutit Antarktik Bullgar.

“Pjesa e dytë e ekspeditës që do të realizohet muajt janar dhe shkurt, do të fokusohet mbi programet shkencore. Do të punojmë mbi një projekt ndërkombëtar të lidhur me ngrohjen globale. Ai realizohet bashkë me Spanjën dhe Portugalinë dhe mbështetet nga BE-ja, sepse rajonet polare janë më të ndjeshme ndaj ndryshimeve klimatike. Me punën tonë do të sigurojmë rezultate shkencore për pjesën më të ftohtë të Tokës, të cilat do të ndihmojnë shumë që të kuptojmë shkaqet për ngrohjen globale. Kështu bashkësia shkencore do t’u japë politikanëve të dhëna të reja që të merren masa për parandalimin e këtij problemi botëror. Përveç kësaj do të punojmë mbi një projekt afatgjatë të Ministrisë së Mjedisit dhe Ujërave. Do të studiojmë strukturën gjeologjike dhe mineralizimin rreth bazës, sepse kjo pjesë e Antarktidës është e pasur me resurse të ndryshme natyrore – ar, argjend, bakër. Paralelisht do të studiojmë ekologjinë dhe si prania e njeriut ndikon në këtë mjedis të pastër unik. Do të vazhdojmë dhe studimin e shumëllojshmërisë biologjike dhe botës kafshore.”

Projekti ndërkombëtar për ndryshimet klimatike, mbi të cilin do të punojnë shkencëtarët bullgarë, do të zgjatet 3 vjet. Ai financohet nga fondet shkencore të Spanjës dhe Portugalisë dhe është me vlerë afro 800 mijë euro. Për projektin u ble një motobarkë e re për bazën bullgare. Vitin e kaluar studiuesit bënë një sondazh 10 metrash në tokë në rajonin e bazës bullgare në ishullin Livingston dhe vunë sensorë për matjen e temperaturës në thellësi. “Kjo do të na ndihmojë të kuptojmë se si është ndryshuar klima gjatë disa shekujve të fundit, si edhe të bëjmë prognoza për të ardhmen” – shpjegoi prof. Pimpirev.

Përgatiti në shqip: Ekaterina Tarpomanova
По публикацията работи: Rumjana Cvetkova


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Chat-i bullgar me inteligjencën artificiale BgGPT mund të shfrytëzohet falas nga të gjithë

Instituti për Shkenca Kompjuterike, Inteligjencë Artificiale dhe Teknologji (INSAIT) pranë  Universitetit të Sofjes “Shën Kliment Ohridski" vuri në dispozicion për përdorim falas Chat aplikacionin BgGPT me inteligjencë artificiale të gjeneratës së..

botuar më 24-11-25 9.45.PD

Pse Sofja është kryeqyteti i përshtatshëm për Tubimin Panortodoks

Me iniciativën e Kishës Ortodokse Bullgare, më 30 shtator dhe 1 tetor të vitit 1998, në Sofje u mblodh një Tubim Panortodoks për të ndihmuar kapërcimin e përçarjes midis klerikëve tanë. Atëherë, megjithë nxitjet e Patrikut të Stambollit Bartolomeu,..

botuar më 24-11-22 7.45.PD

Bullgaria është e para në BE që realizoi inteligjencën artificiale të nivelit të lartë në gjuhën e saj

Shteti ynë bëhet vendi i parë në BE që ka inteligjencë artificiale në një nivel të lartë teknologjik në gjuhën e tij, krijuar nga një organizatë shkencore me financim shtetëror. Inteligjenca artificiale e gjeneratës së re, e krijuar për të punuar në..

botuar më 24-11-20 2.59.MD