“Bukuria melankolike” – kështu titullohet vepra më e re e kompozitorit Georgi Andreev. Oratorioja i është kushtuar një moment të rëndësishëm të historisë bullgare – shpëtimit të 49 mijë hebrenjve në kohën e Holokostit (gjatë vitit 1943).

Georgi Andreev u kthye nga SHBA-ja muajin korrik. Disa javë pas premierës së “Bukuria melankolike” ai ende përjeton emocione të forta. Vepra vokale dhe instrumentale u prezantua në kuadër të festivalit “Këngët e jetës” që organizohet në Uashington, Boston dhe Nju Jork. Themelues dhe organizatorë janë Kalin dhe Sharon Çonev. Kalin Çonev është nga Bullgaria, mbaroi Akademinë muzikore kombëtare. Në SHBA banon prej shumë kohe, merret me veprimtari turistike dhe të impresarios. Bashkëshortja e tij Sharon lindi në Izrael. Stërgjyshërit e saj ishin ndër ata 49 mijë hebrenj bullgarë që u shpëtuan nga populli bullgar gjatë vitit 1943. Familja Çonev dhe fondacioni i themeluar nga ta “Këngët e jetës” janë producentë të veprës grandioze vokale dhe instrumentale “Bukuria melankolike”. “Ndihem shumë mirënjohës dhe i privilegjuar se pikërisht mua më ngarkuan me këtë punë të madhe mbi “Bukuria melankolike” – tha Georgi Andreev.

“Vepra është njëorëshe – vazhdon ai. – Aparati interpretues është madhështor – një orkestër e madhe simfonike, dy kore femrash dhe meshkujsh, një kor fëmijësh dhe tre solistë – tenor, bas dhe soprano. Sipas këmbënguljes së Kalin Çonevit, partia e sopranos interpretohet nga Neli Andreeva. Në partiturë përfshiva disa vegla muzikore popullore, karakteristike për Bullgarinë, si edhe një kor këngëtaresh popullore. Kombinimi i instrumenteve klasike dhe popullore më vështirësoi shumë, por mendoj se rezultati është shumë i mirë. Titulli “Bukuria melankolike” është marrë nga novela me të njëjtin emër e Ariel Finkelshtajnit për shpëtimin e hebrenjve bullgarë.”

Muzika e oratorios është ndërtuar mbi intonacione të këngëve hebraike tradicionale, pa përdorur citate të drejtpërdrejta. Një teknikë të tillë kompozitori ka përdorur dhe për përpunimin e folklorit bullgar. Vetëm një këngë bullgare tingëllon me melodinë e saj autentike.

“Tekstet e folklorit bullgar ndonjëherë habitin me subjektet krejt të thjeshta, të cilat rikrijojnë momente të jetës së bashkësisë patriarkale. Por meloditë janë shumë të bukura – shpjegon Georgi Andreev. – Në “Bukuria melankolike” përdora një këngë popullore, e cila interpretohet nga kori ynë. Roli i saj është të theksojë emocionin e tekstit. Në SHBA kisha shansin të dëgjojë vepër time në interpretim të orkestrave të jashtëzakonshme – Filarmonia Kombëtare dhe Boston Modern Orchestra Project. Muzikantëve u bënë përshtypje të madhe faktet historike dhe ata e interpretuan veprën në një mënyrë shumë emocionale. Dirigjenti Henri Lek – një muzikant me famë botërore, kontribuoi shumë për këtë që vepra të tingëllojë njëkohësisht në një mënyrë madhështore dhe të butë.”

Po të klikoni ikonën AUDIO, mund të dëgjoni fragmente të oratorios “Bukuria melankolike”.

Përgatiti në shqip: Ekaterina Tarpomanova