Observatori në Rozhen mbushi 30 vjet

botuar më 11-09-29 9.46.PD

Foto: wikimapia.com

“Gjatë 30 viteve të fundit Toka ka bërë 30 rrotullime rreth Diellit, gjë që do të thotë se kemi kaluar 30 miliardë kilometra.” Ky është vetëm një prej përfundimeve të astronomëve bullgarë për përvjetorin jubilar të hapjes së Observatorit astronomik kombëtar në Rozhen. Në vitin 1981 në një krahinë të bukur në malin Rodope një ekip nga Instituti i Astronomisë pranë Akademisë Bullgare të Shkencave filloi punë në kompleksin më të madh astronomik në Evropën Juglindore. Nga atëherë çdo ditë, pavarësisht nëse është festë apo ditë pune, me një teleskop prej dy metrash, me peshë 80 tonë, zhvillohen studime të rregullta në fusha të ndryshme shkencore. Astronomi Dimitër Kolev tregon se Observatori i Rozhenit është i pari në territorin e Evropës, në të cilin është xhiruar Kometa e Haleit gjatë dukjes së saj të fundit në vitin 1986.

“Në vitin 1990 ishim dëshmitarë të një dukurie shumë të rrallë, thotë gjithashtu shkencëtari. – Bëhet fjalë për shpërthimin e një lënde nga një sistem i dyfishtë me shpejtësi prej më shumë se 6 mijë kilometrash në sekondë. Deri tani kjo dukuri nuk ishte vëzhguar dhe shkaktoi një interes të madh në mbarë botën. Mbi 1 500 artikuj janë publikuar deri tani nga astronomët bullgarë. Kontributi më i madh i kësaj astronomie është se në të kanë punuar tashmë dy breza astronomësh, të cilët kanë marrë kualifikim të lartë. Dhjetëra kolegë bullgarë tashmë punojnë jashtë. Disa prej tyre janë profesorë në Harvard. Disa të tjerë janë pjesëmarrës në programe në NASA dhe në Agjencinë kozmike evropiane. Në fakt puna jonë nuk është lidhur vetëm me zbulimet shkencore. Ne studiojmë në vazhdim të një periudhe të vazhdueshme objekte të ndryshme. Marrim pjesë dhe në shumë programe ndërkombëtare. Me kënaqësi të madhe bashkëpunojmë me kolegë të rinj nga Ballkani, Polonia, Ukraina, Rusia. Nën egjidën e UNESKO-s zhvillojmë shkolla të posaçme, në të cilat rritim kualifikimin e këtyre shkencëtarëve të rinj” – thotë astronomi.

Kur para 30 vjetësh Observatori i Rozhenit startoi veprimtarinë e tij shkencore, teknologjitë për vëzhgim ishin fotografike. Disa vite më vonë, astronomët punojnë në një periudhë të ndërrimit të teknologjive të vjetra me teknologji moderne. Në punë u përhapën kompjuterët.
“Tani gjithçka është në kompjuter dhe vetëm rezultati përfundimtar mund të demonstrohet në ekran. Të gjitha të tjera janë të padukshme për njerëzit e tjerë. Çdo observator e ka arkivin e vet. Arkivi ynë i vjetër është mbi pllaka fotografike dhe aktualisht po digjitalizohet me ndihmën e skanerëve të posaçëm.”

Që të shënojë jubileun e vet Observatori Astronomik Kombëtar Rozhen zhvillon nga 26 deri në 29 shtator një konferencë ndërkombëtare me temë: “30 vjet me shikim drejt qiellit.”

Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva

По публикацията работи: Lina Ivanova

Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Ndaje

Observatori në Rozhen mbushi 30 vjet

Më shumë nga rubrika

Bullgaria është e para në BE që realizoi inteligjencën artificiale të nivelit të lartë në gjuhën e saj

Ekipi i ri i Ursula von der Leyen: a do të arrihet një "marrëveshje paketë" për të miratuar të gjithë komisionerët e BE-së

Rajonet ku jetojnë bullgarë në Shqipëri është e nevojshme të kenë autonomi administrative

Bullgaria është e para në BE që realizoi inteligjencën artificiale të nivelit të lartë në gjuhën e saj

Ekipi i ri i Ursula von der Leyen: a do të arrihet një "marrëveshje paketë" për të miratuar të gjithë komisionerët e BE-së