Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Festivali i filmit etnografik paraqet fakte pak të njohura për jetën dhe traditat ballkanase

Filmi “Mes gjysmëhënës dhe kryqit” tregon për alianët
Foto: Архив

Mbaroi edicioni i dytë i Festivalit të filmit etnografik dhe antropologjik, i cili u mbajt në Universitetin e Sofjes “Shën Kliment i Ohrit” dhe gëzoi spektatorët me seri titujsh dokumentarë, të cilët paraqesin mënyrën e jetesës, folklorin dhe vlerat e etnive dhe komuniteteve të ndryshme të Ballkanit. Në program ishin rreth 20 filma nga 6 shtete të ndryshme. Kishte dhe diskutime pas çdo projeksioni.



Filmat e autorëve nga Bullgaria, Serbia, Greqia, Turqia, Maqedonia dhe Kosova ishin të paraqitura në tre ditë radhazi. Romët si etni më e lirë në Ballkan, traditat e ruajtura deri në ditët e sotme, si dhe fetë në rajon – ishin temat të paraqitura nga pikëpamje të ndryshme rreth fakteve pak të njohura. Ata janë të lidhura me jetën, me të kaluarën dhe të tashmen e shtëpisë sonë të përbashkët – Ballkanin. Tema më e gjerë ishte e lidhur me bashkëjetesën mes myslimanëve dhe krishterëve në vendet tona. Në filmin e Maqedonisë “Paqe për të gjithë” u tregua për të ashtuquajturën “Kisha Shën Nikolla dhe tyrbja Hidir baba”. Bëhet fjalë për një tempull i cili ndodhet në qytetin Makedonski Brod, aty ku krahë për krahë luten krishterët dhe myslimanët, dhe vendasit thonë njëzëri: tempulli i përket të gjithëve. Interes provokoi edhe titulli “Kalenik, dita e fundit e pazarit në qytet” nga Serbia. Me pakë dozë humori, shiriti kap kulturën tradicionale të pazareve në qytetet serbe, e cila është drejt zhdukjes.

“Ideja është të zgjojmë interesin e të studiuesve të rinj edhe në Bullgari, dhe në rajon të xhirojnë filma të këtillë, thotë Atanaska Stançeva, një nga organizatoret e festivalit. – Ballkani është vërtetë një temë e madhe dhe në të njëjtën kohë jemi shumë të njëjtë si kulturë dhe si popuj. Donim të tregojmë se shumica e gjërave, të cilat ndodhin në ndonjë vend fqinj, mund të hasen edhe te ne.”

Moment nga filmi “Të korrurat e dikurshme”

Publiku pa me interes edhe filmat Bullgar, të dedikuar zakoneve në Stranxha, në ritualin maskaradë të të rinjve “Xhamall” në fshatin e Ruses Koshov. Mes prezencës bullgare në këtë festival, kishte premierë filmi “Të korrurat e dikurshme” i televizionit Turizëm (TVT). Bëhet fjalë për fshatin Stefanovo në fushën e Radomirës (Bullgari Perendimore) ku burrat dhe gratë vendase, të veshura me rroba autentike tradicionale, tregojnë se si është korrur atëherë para se të shpikeshin traktorët dhe autokombajnat. “Morëm pjesë me një film për traditën muzikore të fshatit Kavrakirovo afër qytetit Petriç, tha Georgi Krumov, shefi i Travel TV. – Bëhet fjalë për bërjen e të ashtuquajtura curle dhe luajtjes me to – një instrument, i cili është më popullor në botën arabe. Filmi ndjek jo vetëm bërjen apo prodhimin e këtij instrumenti por edhe shumë gjëra të tjera të lidhura me traditat e romëve nga Kavrakirovo – si i bien instrumenteve, dhe si breza të tërë janë nën magjinë e curles. “Mes gjysmëhënës dhe kryqit” është titulli i filmit të tretë me të cilin u paraqitëm. Ky film flet për alianët të cilët praktikojnë alevizmin – rrymë fetare islame e cila ka pika të përbashkëta me krishterimin e hershëm. Të shumta janë legjendat për teqetë, këto vende kanë fuqi dhe njerëzit besojnë shumë që vetëm prekja e teqesë mund tu ndihmojë atyre për sëmundje etj. Alevizmi nuk është fe e shkruar, ajo trashëgohet me gojë. Paraqitëm edhe filmin për burrat e maskuar që largojnë shpirtrat e këqija në qytetin Pernik.”

Përgatitën në shqip: Anna Kapitanova dhe Ndriçim Uka
Fotografi: TVT dhe see.bg
По публикацията работи: Veneta Nikollova


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Miljo Balltov (1871 - 1951)

Miljo Balltov pikturoi “engjëllin më të gjallë” në kishat e trojeve tona

Piktor ikonash dhe mësues - këto dy fjalë i përmendim gjithmonë kur përpiqemi të ringjallim nga harresa e së shkuarës një piktor që hapat e parë në art i hodhi në vitet e para pas Çlirimit të Bullgarisë nga sundimi osman (1878). I tillë është Miljo..

botuar më 25-03-15 9.25.PD
Artistët për fëmijë

Kinemaja bullgare në fokus në edicionin e 29-të të Sofia Film Fest-it Ndërkombëtar

"Shh... Është koha për një film" - me këtë moto Sofja bëhet kryeqyteti kinematografik i Evropës për dy javët e ardhshme. Edicioni i 29-të i forumit më të madh kinematografik në Ballkan – Sofia Film Festi Ndërkombëtar hapet sonte në sallën nr. 1 të..

botuar më 25-03-13 2.36.MD

Qytetet e festivalit nga Evropa ndajnë përvojën në një forum të specializuar në Sofje

Më 13 dhe 14 mars 2025 në Sofje do të mbahet Konferenca "Festivali dhe qyteti", e organizuar nga Shoqata Bullgare e Festivaleve me pjesëmarrjen ndërkombëtare të ekspertëve të Shoqatës Evropiane të Festivaleve. Gjatë forumit do të bëhet një analizë e..

botuar më 25-03-13 6.10.PD