Dita e Pagëzimit të Shpëtimtarit Jisu Krisht

botuar më 12-01-06 11.30.PD

Foto: Архив

Dita e Pagëzimit të Shpëtimtarit Jisu Krisht ose Theofania, është ndër festat më të respektuara të krishtere në Bullgari. Kjo është dita, në të cilën nëpërmjet Pagëzimit të Zotit shfaqet Trinia e Shenjtë – Ati, Biri dhe Shpirti i Shenjtë.

Që nga koha më e lashtë kjo festë quhet Dita e Ndriçimit ose Festa e Dritave. Ditën e Pagëzimit të Krishtit, pas bekimit të ujit shenjtërohen repartet ushtarake dhe flamujt luftarakë. Për herë të parë kjo ceremoni solemne u zhvillua në vitin 917 para betejës pranë qytetit Ahelloi, kur mbreti Seimeon i Madhi shpartalloi trupat bizantine. Pas Çlirimit të Bullgarisë nga robëria turke në fund të shekullit XIX, riti u rivendos dhe kryhej deri në vitin 1946, vit pas të cilit ai u harrua. Ky rit ushtarak u rimëkëmbë prapë në vitin 1993. Sipas besimeve popullore Dita e Pagëzimit të Krishtit shënon fundin e të ashtuquajturve “ditë të ndyra” – pra ato ditë nga Dita e Ignat Hyjmbajtësit më 20 dhjetor, kur fillojnë dhembjet lindore të Hyjlindëses, kalon përmes Lindjes së Shpëtuesit më 24 dhjetor, dhe përfundon me Pagëzimin e tij. Festa përmban edhe rite të vjetra pagane për shëndet dhe pjellori. Besimi është, se natën duke u gdhirë festa uji pastrohet dhe shenjtërohet, dhe përmbushet me një forcë të madhe shëruese. Me vitet ato besime përfitojnë një pamje të re nëpërmjet bekimit kanonik kishtar të ujit.

Bekimi i Madh i Ujit i Ditës së Pagëzimit shërbehet sipas kanunit të kishës vetëm dy herë brenda vitit – më 5 dhe 6 janar. Bekimi i Madh i Ujit simbolizon dhe rikrijon pagëzimin e Zotit tonë Jisu Krisht, prandaj kryhet pikërisht ato dy ditë – në prag të kremtes më 5 janar dhe në vet kremten – më 6 janar. Vet të krishterët respektojnë ujin e bekuar Ditën e Pagëzimit të Krishtit. Besohet, se ai është një nga mjetet më të fuqishme dhe më të forta të krishterit në luftimin e forcave të liga të së keqes. Prandaj çdo të krishterë duhet të mbajë në shtëpi një shishe me uji të bekuar Ditën e Pagëzimit të Krishtit. Dhe kur njeriu e ndjen veten të dobët, të pafuqi ose të sëmurë, mund të spërkatë ose të pijë një gllënjkë nga ky uji i shenjtëruar.

Pagëzimi e ka fillin e vet te shenj Joan Pagëzori, Pararendësi. Shumë para lindjes së Krishtit ai profetizonte ardhjen e tij dhe pagëzonte të gjithë ata, që rrëfenin mëkatet dhe kërkuan ndjesë, dhe faljen e fajeve dhe mëkateve. Sipas ungjillorëve, përveç njerëzve të zakonshëm, shumë farisenj, letrarë dhe mitarë rrëfenin mëkatet e tyre para Joan Profetit dhe ai e pagëzonte në ujërat e lumit Jordan. Mënyra e pagëzimit të Joanit dallohej nga pagëzimi i sotëm i shenjtë i kishës ortodokse. Besohet, se nëpërmjet pagëzimit të sotëm njeriu lahet nga të gjitha mëkatet.

Pagëzimi është simbol i varrimit dhe i ringjalljes së Krishtit. Kështu siç Jesu Krishti ishte në varrë tri ditë dhe u ngjall nga të vdekurit, ashtu edhe ai, që pagëzohet, zhytet tri herë në ujin e bekuar. Tri herë uji e mbulon njeriun dhe tri herë ai dalë nga uji. Të gjitha ato veprime simbolizojnë Ringjalljen e Krishtit dhe fitoren e tij mbi vdekjen. Në gjuhën greke fjala pagëzim vjen nga fjala zhytem, ndërsa në gjuhët sllave fjala pagëzim vjen nga fjala kryq. Shpëtuesi ynë Jesu Krisht kërkoi shenj Joan Pararendësin që të pagëzohet për hir të njerëzve. Me pagëzimin e vet, ai e mori përsipër mëkatet e mbarë njerëzimit. Me gozhdimin në kryq dhe me ngjalljen e vet, Krishti e lau mëkatet e të gjithëve dhe shpëtoi racën e humbur njerëzore.”

Me pagëzimin e vet në lumit Jordan, Krishti erdhi në botë që t’u shërbejë njerëzve. Më të moshuarit besojnë, se natën duke u gdhirë Dita e Pagëzimit të Krishtit, qielli hapet dhe Zoti dëgjon lutjet e njerëzve. Herët në mëngjes të gjithë shkojnë në kishë, që të asistojnë në meshën e bekimit të shenjtë të ujit. Pas liturgjisë solemne prifti së bashku me besimtarët shkojnë te burimi ose lumi më i afër, ku ai bekon ujin dhe hedh kryqin në ujërat e ftohta. Pavarësisht nga temperaturat e ulëta dhe acari, burra dhe djem shpejtojnë të hidhen në ujin, që të nxjerrin kryqin e shenjtë. Ka besim, se në se kryqi do të ngrihet në uji, viti do të jetë i mbarë dhe i bereqetshëm, ndërsa të krishterët do të jenë shëndosh.

Bekimi i ujërave kryhet nëpërmjet zhytjes së kryqit, i cili përbën një shenje të fitores së Zotit tonë Jisu Krisht mbi vdekjen. Kryqi konsiderohet simboli i ortodoksisë dhe i fesë së krishtere, dhe besohet, se me zhytjen e tij në uji, ai shenjtërohet dhe bekohet. Doemos ky mister fetar kryhet në shoqërim të lutjes përkatëse. Të krishterët ortodoksë duhet të respektojnë këtë ritë, jo të kërkojnë efektin laik. Është me rëndësi të dihet, se nëpërmjet zhytjes së kryqit në ujë bekohen të gjitha ujërat kudo në botë.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova

По публикацията работи: Darina Grigorova

Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Ndaje

Dita e Pagëzimit të Shpëtimtarit Jisu Krisht

Më shumë nga rubrika

Hristo Cokev - një nga artistët e parë me arsim akademik para Çlirimit

Muzeu në Razgrad ofron një turne falas përmes Abritusit të lashtë

Shën Dhimitri i Selanikut - mbrojtësi shpirtëror i qytetit Vidin

Gjetje antike, zbulime të reja – viti arkeologjik 2024 në Muzeun Historik Kombëtar