Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Kryqi në lagjen e Sofjes “Lozenec”

Foto: Darina Grigorova

Në qendrën e lagjes prestigjioze “Lozenec” në Sofje dhe në afërsi të rezidencës qeveritare gjendet lokaliteti Kryqi. Dikur në këtë vend janë organizuar ndeje të mëdha. Emri i lokalitetit ka të bëjë me një kryq guri i cili u vendos pas Çlirimit të Bullgarisë më 1878. Sipas historianëve, ky është monumenti i parë memorial në kryeqytetin e Shtetit të Tretë Bullgar.

Kryqi u vendos falë ndihmës financiare të banorëve të “Lozenec”-it në përkujtim të dëshmorëve. Patriku i atëhershëm Ekzarh Josif ia dha monumentit bekimin e vet. “Kryqi dallohet për nga forma dhe mbishkrimi, duke personifikuar një mendim modern. Ky monument duket ndryshe në raport me kryqet karakteristike për shek. XIX-të”, komentoi znj. Katelina Saltirova-Pavllova. Ajo është eksperte në ndërmarrjen bashkiake “Sofja e vjetër”.

“Disa vite me radhë në lokalitetin Kryqi kryeqytetas dhe banorë të fshatrave përreth janë mbledhur për të festuar Ditën e Çlirimit. Dikur në Ditën e Ngjitjes së Jezusit në qiell në këtë vend janë organizuar festa të ndryshme lidhur me kryqin – sqaroi ekspertja. – Të ardhurit e parë janë vendosur në Lozenec me tufë delesh dhe dalëngadalë kanë filluar të ndajnë tokën. Pas viteve të 80-ta nuk kishte ndeje më. Praktika e mbledhjes së njerëzve dhe e festimeve u prish krejtësisht gjatë viteve 20-ta të shek. XX-të, kur në Lozenec filluan të vendoseshin të ardhurit nga lufta.”

© Foto: Darina Grigorova

Kisha “Metamorfoza e Shpëtimtarit”

Në fakt, kështu lindi lagja e re “Lozenec” në Sofje – mbi tokat e dikurshme të mbjella me hardhi, të quajtur Korubaglar. Gjatë viteve të 30-ta banorët e lagjes kanë themeluar një komitet për të ndërtuar kishë. Z. Manoll Petrov ka dhuruar një copë toke në afërsi të Kryqit. Sipas vullnetit të tij në oborrin e kishës duhej të vendosej kryqi me qëllim ruajtjen e tij. Fatkeqësisht, kjo nuk ndodhi, sepse në fillim të viteve të 40-ta vendi u nacionalizua. Mirëpo, pronarët e tokës nuk morën kompensim, edhe pse për këtë kanë insistuar peshkopët në rajon. Çështja u zgjedh pas ndryshimeve demokratike dhe më 1992 filloi së ndërtuari kisha “Shën Minai” që kishë u mundësua nga parat e banorëve të lagjes. Financat nuk u mjaftuan për t’u përfunduar tempulli i krishterë dhe për t’u mbishkruar. Zhvendosja e kryqit sërish u shty për më vonë. Ndërkohë gjatë 2005-ës kryqi u shpall monument kulturor dhe Instituti i përmendoreve kulturore në Bullgari rekomandoi që ai të zhvendoset dhe të rinovohet. “Kështu më 18 qershor 2011 me ndihmën e Mitropolisë së Sofjes e zhvendosëm kryqin në pjesën veriore të kishës “Metamorfoza e Shpëtimtarit”, tha znj. Pavllova.

Ajo vuri në dukje se megjithëse kryqi është zhvendosur disa herë me radhë, ai gjithmonë ka qenë në rajonin ku fillimisht është ngritur. Ndaj monumentit është ngjitur një tabelë informative e cila rrëfen për historinë e tij.

Përgatiti në shqip: Anna Kapitanova
По публикацията работи: Darina Grigorova


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Prof. Nikollaj Ovçarov

Në nekropolin e Perperikonit, arkeologët zbuluan një varr të dytë të një "vampiri"

Gjatë gërmimeve të fundit arkeologjike në qytetin shkëmbor Perperikon, u zbulua varri i një të ndjeri, me rituale kundër vampirëve të kryera në trup, tha për BTA kreu i hulumtimeve, Prof. Nikollaj Ovçarov. Gjetja shfaqet mes pothuajse 250 varreve dhe..

botuar më 24-10-23 5.05.PD
Romain Gary (1914-1980)

Shkrimtar, diplomat dhe humanist - Romain Gary dhe jehona e qëndrimit të tij në Bullgarinë e pasluftës

Shkrimtar, hero i Luftës së Dytë Botërore, aviator, gazetar, regjisor dhe diplomat - personaliteti i Romain Gary (1914-1980) është shumështresor dhe enigmatik. Dhe Bullgaria zë një vend të veçantë në jetën dhe veprën e një prej autorëve francezë më të..

botuar më 24-10-21 2.05.MD

Falsifikimi i vlerave historike dhe kulturore "ndot" shkencën

A ndodh që nëpër muze të ketë edhe disa eksponate të falsifikuara aq mirë sa nuk dallohen fare nga origjinalet - ka zëra dhe spekulime për këtë temë, por për momentin një seri e tërë falsifikimesh historike janë pjesë e një ekspozite në Muzeun Kombëtar..

botuar më 24-10-19 9.10.PD