100 vjetori i Luftërave Ballkanike: Lufta përmes vështrimit të gazetarit çek Vlladimir Sis

botuar më 13-03-05 1.38.MD

Përpara 100 vjetëve në Pragë dol libri “Nga fushat e betejës në Bullgari”. Në të u botuan reportazhet e gazetarit çek Vlladimir Sis nga Luftërat Ballkanike dhe më saktë deri në armëpushimin e parë më 24 nëntor midis shteteve nga Aleanca Ballkanike (Bullgaria, Greqia, Serbia dhe Mali i Zi) dhe Perandorisë Osmane.

Libri “Nga fushat e betejës në Bullgari”

Vlladimir Sis ishte atëherë vetëm 23 vjeç, kur filloi të dërgojë korrespondencat e veta nga lufta për gazetën e Parisit “Listat Popullore”. Përmbledhje me reportazhet e tij të lavdishme ka dy botime të radhës në Çeki për një verë. Në Bullgari del për herë të parë. Mes konsultuesve të botimit është koloneli doc. dr. Dimitër Zafirov nga Akademia Ushtarake “Gjeorgji Sava Rakovski”, ja se çfarë tregoi ai për Vlladimir Sis në një intervistë për Radio Bullgarinë:
“Ai është sllavofill, bullgarofill, një gazetar mjaft talentuar, erudit. Duke udhëtuar nëpër Evropë, ai erdhi në Ballkan, vizitoi Turqinë, Greqinë, Serbinë, Bullgarinë dhe u bë shumë i afërt me Pallatin Mbretëror tei ne. Krijoi një rreth të gjerë lidhjesh mes elitës ushtarake. Në sajë të kësaj ai mori leje për akses, të cilën 93 gazetarët e tjerë të huaj nuk kishin gjatë kohës së Luftës Ballkanike. Në librin e vet “Nga fushat e betejës në Bullgari”, ai paraqiti një pamje të vërtetë nga periudha e parë e pjesëmarrjes bullgare në Luftërat Ballkanike, por jo vetëm. Ai mori dhe me pjesëmarrjen serbe, duke shikuar veprimet e Frontit Perëndimor, me pjesëmarrjen e Ushtrisë së Dytë aleate, në të cilën ishte dhe divizioni i shtatë bullgar i Rilës. Por vëmendja e tij kryesore u përqendrua mbi betejën në Trakinë Lindore, ku vepruan forcat kryesore të Ushtrisë Bullgare.”

Vlladimir Sis tregoi në reportazhet e veta për atmosferën përpara luftës, për mobilizimin dhe për sukseset e para, për fillimin e bllokimit të Kalasë së Edrenesë. Vëmendja e tij u drejtua më tepër ndaj operacioneve ushtarake te Llozengrad, Luleburgas, Bunarhisar dhe Çatallxha. Derisa korespondetët e tjerë të huaj morën informatë nga i ashtuquajturi seksion i censuruar pranë shtabit ushtarak, ai në sajë të lidhjeve të veta, kishte përshtypje të drejtpërdrejta, sepse kishte akses deri te vija e frontit.

Në fushën e betejës, pas fitores te Luleburgas, Vlladimit Sis bisedoi me një oficer bullgar. E pyeti se cili është shkaku për heroizmin bullgar. “Thelbësorja është intelekti i ushtarit bullgar, vetëmohimi i tij, vetiniciativa jo vetëm e oficerëve të lartë, por dhe të komandantëve, kuptohet dhe të reparteve të tyre. Rastiste që në ndonjë repart ose batalion të vriten që të gjithë oficerët dhe pavarësisht nga kjo, asnjë ushtari, për asnjë moment dhe nëpër mendje nuk i ka kaluar për s’mbrapsje” – ka përgjigjur oficeri.

“Në raste të tilla komanda menjëherë ishte ndërmarrë nga grupi i nënoficerëve ose gjatë mungesës së tyre, nga ushtarët e zakonshëm. Dhe lufta ka vazhduar! Mbi ushtarët u ndikua qëndrimi demokratik i oficerëve, si dhe shembulli i tyre personal, gatishmëria e tyre për vetëflijim... Ashtu siç jetonin ushtarët, ashtu jetonin dhe oficerët” – përgjithësoi Vlladimir Sis.

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva

По публикацията работи: Veneta Pavllova

Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Ndaje

100 vjetori i Luftërave Ballkanike: Lufta përmes vështrimit të gazetarit çek Vlladimir Sis

Më shumë nga rubrika

Falsifikimi i vlerave historike dhe kulturore "ndot" shkencën

Në Odesos, u zbulua një statujë e ruajtur plotësisht nga shekulli II - III

Një lagje e tërë e shekujve XIII-XIV e ngjashme me qytetin Hobbit u zbulua nga arkeologët në Perperikon