Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Protesta kombëtare e bletarëve kundër pesticideve të dëmshme

Bletarët alarmojnë – pesticidet i asgjësojnë bletët
Foto: BTA

Dy javë me radhë Shoqata Bullgare e Bletarëve organizon protesta në qytete të ndryshme të vendit – Shumen, Varna, Silistra, Razgrad, Tërgovishte. Shoqata kërkon që të ndalohet përdorimi i pesticideve të cilët asgjësojnë bletët. Me rastin e 22 Prillit, Ditës Ndërkombëtare të Tokës, bletarët organizojnë një protestë kombëtare në Sofje. Dihet se asgjësimi i bletëve çon në fundin e botës. Çfarë kërkojnë bletarët bullgarë?

“Arsyeja e hedhjes në protestë ishte se përfaqësuesi bullgar në Drejtorinë e Bujqësisë pranë Komisionit Evropian votoi “i abstenuar” në propozimin e ndalimit të pesticideve të dëmshme Neonicotinoid në BE.” Këtë e sqaron znj. Daniella Çelebieva, anëtare e Këshillit të autorizuar të Shoqatës Bullgare të Bletarëve, duke shtuar: “Më 26 prill ose më 2 maj vijon të rivotohet kërkesa për ndalimin e pesticideve. Kështu që, duke protestuar ne shpresojmë se përfaqësuesi bullgar në KE do të rishqyrtojë pozitën e tij. Ndryshe, Shoqata e Bletarëve insiston për miratim të njëanshëm të ndalimit të pesticideve jo më vonë se vjeshta e 2013-ës. Që nga viti 2011 në Bullgari filloi të shfaqet dukuria e vdekshmërisë së lartë dhe e zhdukjes të bletëve.”

© Foto: BTA

Në kuadër të fushatës “Për bletët dhe njerëzit” më 2011 u bë një sondazh sipas të cilit 63 për qind e bletëve janë zhdukur për shkak të pesticideve helmuese. Në 2012 rreth 200 bletë janë zhdukur në Bullgari që do të thotë 20 për qind e të gjitha bletëve të rritura në vend. Këto të fundit numërtojnë rreth 1 mln. Problemi me pesticidet Neonicotinoid nuk është helmi i drejtpërdrejtë. D.m.th. me këto pesticide trajtohen farat e kolzës vajëse, lulediellit, misrit dhe të pambukut. Pra, lëngu dhe pjalmi i tyre shndërrohet në helm për bletët. Sipas ekspertëve, pesticidet çojnë në pakësimin e imunitetit të bletëve, në sensibilitetin e sëmundjeve dhe kështu shkurtojnë jetën e tyre.

“Për mendimin tonë, pesticidet ndryshojnë fiziologjinë e bletëve – thotë znj. Çelebieva. – Bletët nënë të cilat zakonisht jetojnë deri në 7 vjet, tashti zhduken pas një viti. Bletët dimërore të cilat zakonisht jetojnë përafërsisht 6 muaj, tashti nuk mbijetojnë më se 4 muaj. Shumica e bletarëve kur të hapin kosheret gjatë prillit i gjejnë ato bosh. Kjo dukuri vërehet më tepër andej ku përreth ka të mbjella me kolzë vajëse. Problemet në Bullgari janë nga 3-4 vjet kur në vend filloi të mbjelluri kolzë vajëse në masë destinuar prodhimit të biodizelit. Shoqata mbledh informacion në të gjitha qoshet e vendit dhe sipas të dhënave gjatë 2010-ës vdekshmëria tek familjet e bletëve ka qenë rreth 10 për qind, gjatë 2011-ës e njëjta ka arritur afro 30 për qind. Edhe gjatë 2012-ës duket se do të jetë 30 për qind. Nëse nuk ndërmerren masa urgjente, pas dy vjetësh familjet e bletëve do të zhduken.”

Në Bullgari dhjetëra firma importojnë fara të trajtuara me pesticidet e dëmshme. Në shumicën e rasteve ndërmarrësit nuk janë në dijeni se çfarë fara blejnë. Në vend flitet shumë pak rreh kësaj çështjeje, komentojnë bletarët.

© Foto: BTA


Zhdukja e bletëve është një problem në masë botërore. 10 vitet e fundit është zhdukur gati gjysma e popullatës së bletëve. Komisioni Evropian propozoi që të paktën në vazhdim të 2 vjetëve të mos lejohet përdorimi i pesticideve të dëmshme. Para pak kohe Agjencia Evropiane e Sigurisë së Ushqimit raportoi për pasojat negative të përdorimit të pesticideve. Disa shtete si Franca, Italia dhe Spanja e kanë ndaluar atë në mënyrë të njëanshme.

Sipas fjalëve të znj. Çelebieva, pasi Italia ka ndërmarrë masat konkrete, popullata e bletëve ka filluar ta rikthejë numrin e saj: “Mbështetemi në Koordinimin Evropian të Bletëve në Bruksel dhe shpresojmë se bletarët nga të gjitha vendet do të bashkohemi. Ne do të përpiqemi ta fitojmë mirëkuptimin e shoqërisë, kështu që të mbrojmë jo vetëm bletët, por dhe natyrën dhe njerëzit.”

Protesta e bletarëve në Bullgari u përkrah nga Asociacioni Bullgar i Produkteve Biologjike, si dhe nga Partia “Të gjelbrit”. Bullgaria është ndër prodhueset e mëdha të majtit në Evropë. Mjalti bullgar është i cilësisë së lartë dhe shpeshherë përdoret si përmirësues i mjaltit të huaj. Vazhdimisht rritet pjesa e prodhimit të mjaltit biologjik në vend. Për nga numri i familjeve të bletëve me certifikatë Bullgaria zë vendin e tretë në Evropë.

Përgatiti në shqip: Anna Kapitanova
По публикацията работи: Maria Dimitrova-Pisho


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Radioja Kombëtare Bullgare mbush 90 vjet – një histori krenarie dhe pa paragjykime!

Më 25 janar 1935 u nënshkrua dekreti i Mbretit Boris III, me të cilin transmetimet radiofonike në Bullgari u bënë pronë shtetërore dhe kështu zyrtarisht u vu fillimi i "Radio Sofjes", siç quhej Radioja Kombëtare Bullgare. Në qershor të po këtij viti, si..

botuar më 25-01-25 8.20.PD

Radioja Kombëtare Bullgare feston përvjetorin e saj të 90-të me aktivitete të ndryshme

Më 25 janar të këtij viti Radioja Kombëtare Bullgare (BNR) do të festojë 90 vjetorin e saj. Festimi i Shtëpisë së Vjetër, siç e quajmë radion tonë, do të shoqërohet me iniciativa të ndryshme dhe kulmi do të jetë ceremonia e ndarjes së Çmimeve Vjetore të..

botuar më 25-01-24 7.20.PD

Një ekspozitë multimediale paraqet historinë dhe zërat e BNR

Më 25 janar 2025 mbushen 90 vjet nga krijimi i Radios Kombëtare Bullgare. Media jonë e feston përvjetorin me një sërë ngjarjesh. Në një transmetim special sot do të prezantohet një projekt multimedial - një ekspozitë virtuale, e cila do të jetë e..

botuar më 25-01-22 8.10.PD