Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Ushqimi dhe beteja kundër mbipeshës

Foto: arkiv

Përsëri është verë – stina e pushimeve dhe të kostumeve të banjës. Përgatitjen për këtë stinë të shumëpritur e lidhim me provat për pakësimin e kilogramëve dhe dieta për dobësim. Muajt e ngrohtë janë koha më e përshtatshme për njerëzit me mbipeshë, sepse japin mundësi për sport mes natyrës dhe për një ushqim të balancuar me fruta dhe perime të freskëta.

Bullgarët janë mes kombeve në Evropë, të prekur nga mbipesha. Një shqetësim zgjon dhe fakti se, problemi tanimë po vihet re dhe në moshën e herët të fëmijëve. Sipas të dhënave të Asociacionit bullgar për studimin e mbipeshës dhe të sëmundjeve të lidhura me të, mes fëmijëve është shtuar dyfish vetëm gjatë 10 vjetët e fundit. Sqarimi është se, tanimë janë shkelur traditat vendëse të ushqyerit. Gjithnjë e më shumë përdoren të ashtuquajturat “ushqime të shpejta”, kurse kjo e rrit mjaft peshën e trupit. Shumë nga ushqimet tona janë zëvendësuar nga produkte më të lira, import nga jashtë. Në tryezën tonë shpesh takohen dhe ëmbëlsira të paketuara, të përgatitur me të ashtuquajturit përmirësues. Përmes reklamave të ndryshme të marketingut dhe të pakësimit në çmim, ushqimet e dëmshme bëjnë rrugë drejt menus së bullgarëve. Një efekt të ngjashëm vëmë re në lokalet për një ushqim të shpejtë. Pavarësisht nga paralajmërimi, se “Ushqimi i shpejt” çon deri në majmëri, restorantet e tipit “fast food” gëzojnë një interes të madh nga ana e fëmijëve dhe të prindërve të tyre.

“Bullgarët janë gjithnjë e më të shëndoshe dhe gjithnjë e më të sëmurë, një çerek nga adoleshentët tek ne vuajnë nga një majmëri, kurse 58% janë me një mbipeshë dhe ky është një problem serioz mjekësor dhe social – tregon profesori Svetosllav Haxhiev, kryetar i Asociacionit bullgar për studimin e mbipeshës. – Njerëzit të cilët kanë probleme me peshën e trupit, duhet të mendojnë për këtë shumë përpara ardhjes së verës, që të mund që përpjekjet e tyre të kenë rezultate. Ne specialistët, në vend të parë rekomandojmë ecjen me këmbë. Është mirë të përfshihet dhe biçikleta, noti, xhoging, të gjitha mundësitë për të dalë në mal. Banuesit e Sofjes janë të favorizuar sepse shumë afër është mali Vitosha. Dua të nënvizojë dhe kontributin konkret bullgar në shërimin e mbipeshës. Këto janë vallëzimet me karakter shërues, e ashtuquajtura horeoterapi. Përmes studimeve shumëvjeçare dëshmuam se, në qoftë se njëherë në javë, vallëzohet nga dy orë, kjo çon deri në një pakësim shumë favorizues të peshës dhe deri në rritjen e gjendjes psikike. Me rëndësi është që pacienti shumë shpejt të ndihet mirë, prandaj vallëzimet janë një pjesë e detyrueshme nga programi në sanatoriumet për shërimin e mbipeshës. Mbipesha shkakton zhvillimin e sëmundjeve të zemrës. Duke luftuar me kilet e tepërta, ne bëjmë një profilaktikë të diabetit dhe të rrezikut nga tensioni i lartë, infarkti, goditje në tru dhe akoma shumë sëmundje të tjera.”

Në një përpjesëtim botëror tanimë ka pandemi të mbipeshës. Problemi është si pasojë nga globalizimi dhe prek bile shtete të vogla, të cilat po kështu kanë ndryshuar traditat e veta në të ushqyerit. Prandaj sipas fjalëve të profesorit Haxhiev, parandalimi i mbipeshës duhet të fillojë akoma në 1000 ditët e para nga zhvillimi i fëmijës:

“Ne, mjekët, flasim për parandalim që në momentin e formimit deri në vitin e dytë nga zhvillimi i fëmijës. Është dëshmuar se, në qoftë se një nënë e ardhshme do që fëmija e saj të mos të jetë e shëndoshë dhe t’u shmanget një sërë sëmundjeve, ajo nuk duhet të shtojë peshën e vet më shumë se 14 kilogramë, maksimum 20 kilogramë përpara lindjes. Shëndeti i fëmijës varet nga mënyra e jetesës së nënës. Që të mund të ketë parandalim, asociacioni ynë zhvillon prej 3 vjetëve një “Shkollë për shëndet” në vendpushimin “Allbena”. Ajo është e përcaktuar për fëmijët, prindërit dhe mësuesit. Aty përmes praktikës mësohen të jetojnë në mënyrë shëndetësore, bëjnë shëtitje në plazh, notojnë dhe çdo gjë jep rezultat shumë të shpejtë. Kjo shkollë zhvillohet nën patronazhin e Ministrisë së Arsimit dhe tanimë tërheq vëmendjen e ekspertëve nga jashtë. I kemi vënë vetes për qëllim që kjo përvojë të arrijë deri në të gjitha krahinat e vendit tonë.”

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Prof. Ljubomir Gavrillov: Në raundin e parë, francezët votojnë me zemër, dhe në të dytin - me mendjen e tyre

Parlamenti Evropian është në prag të krijimit të një familjeje të re politike të formuar nga e djathta ekstreme në një kohë kur e majta po i jep një goditje të papritur të djathtës në Francë. “ Në vend të parë është i ashtuquajturi “Fronti i..

botuar më 24-07-10 2.40.MD

Shkolla bullgare e së dielës në Edrene ka nevojë për më shumë klasa

Shkolla bullgare e së dielës në Edrene filloi aktivitetet e saj edukative në vitin 2017 me një kurs të gjuhës bullgare për fëmijë nga komuniteti i bashkatdhetarëve tanë. Dy vjet më vonë, me iniciativën e Konsullatës së Përgjithshme të Bullgarisë, ajo u..

botuar më 24-07-10 7.30.PD
Shkolla Verore e Gjuhës Bullgare në Tiranë

U mbyll me sukses java e parë e Shkollës Verore të Gjuhës Bullgare në Tiranë

Java e parë e Shkollës Verore të Gjuhës dhe Kulturës Bullgare në Fakultetin e Gjuhëve të Huaja në Universitetin e Tiranës u mbyll me sukses. Ajo ishte mjaft e pasur në përmbjatje.  Filloi Shkolla Verore e Gjuhës Bullgare në Tiranë Gjatë..

botuar më 24-07-09 2.05.MD