Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Prof. Stefan Çapkënov: “Muzika popullore jo vetëm kuron me vibracionet e veta, por pastron shpirtërisht dhe fizikisht njeriun”

Foto: arkiv

Sivjet profesori Stefan Çapkënov kremton 55 vjet nga fillimi i veprimtarisë së tij artistike. Bilanci është mbresëlënës – 43 vjet si drejtor i ansamblit “Stranxha” të qytetit Burgas, për repertorin e të cilit ai krijon shumë këngë korale dhe solo, shumë suite dhe shfaqje skenike muzikore. Duke llogaritur edhe veprat e krijuara për formacione të tjera numri i përbashkët i kompozimeve arrin 800. Shumë prej tyre janë botuar në përmbledhje këngësh me nota. I lindur në qytetin detar Burgas, pas mbarimit të arsimit të lartë në fushën e muzikës, ai ia kushton talentin e vet artit skenik. Është mbajtës i çmimit “Nestinarka” për vitin 2013 – një çmim për kontribut të jashtëzakonshëm për mbrojtjen, zhvillimin dhe përhapjen e folklorit bullgar. Për arritjet e tij artistike ai mori dekoratat “Lira e artë” dhe “Lira e Kristaltë” të Bashkimit të Arteve të Muzikës dhe të Kërcimit. Shumë janë çmimet nga pjesëmarrjet e tij në konkurse ndërkombëtare dhe në festivale jashtë Bullgarisë.

Profesori flet duke falënderuar fatin për këtë se shqisat e tij u hapën për folklorin e malit Stranxha në një moshë shumë të re.

“Jam jashtëzakonisht i lumtur. Pata mundësinë ta popullarizoja artin në tri kontinente – në Evropë, Azi dhe Amerikë. Muzika popullore është shtylla energjetike e Bullgarisë, e cila na lidh me gjithësinë, kurse traditat tona janë imazhi i pasqyruar i historisë. Prej kohësh i jam përkushtuar ruajtjes së traditave tona.”

Folkloristi themeloi ansamblin “Stranxha” në vitin 1965 dhe dhjetëra vite me radhë është udhëheqës i tij artistik dhe kompozitor. E pasur dhe me shumë shtresa është kultura në malin Stranxha dhe kjo provokon interesin shkencor të profesorit Stefan Çapkënov.

“Gjithmonë përpiqem që çdo gjë, të cilën e kam krijuar të ketë edhe aplikim praktik, edhe dimension teorik. “Fenomeni i këndimit popullor bullgar. Problemet e nxjerrjes së tingujve” është vepra e parë shkencore për këndimin popullor. Shpesh pedagogët përdorin metodën e imitimit të tingujve, e cila është mohuar prej shumë kohësh. Kështu në qoftë se pedagogu ka ndonjë të metë, nxënësi automatikisht do ta përvetësojë atë. Në librin tim u jap këshilla praktike pedagogëve për punën e tyre të suksesshme me këngëtarët e rinj.”

Profesori Çapkënov na tregoi dhe për motivet e tij për krijimin e doracakut për studentë, mësues dhe specialistë “Folklori muzikor i malit Stranxha. Veçoritë metroritmike, strukturore dhe të tonalitetit”:

“Të gjithët dimë se muzika është një element i zhvillimit intelektual dhe shpirtëror të njeriut që nga epokat parahistorike. Ajo është shoqëruese e tij e përhershme – duke filluar nga ritmi, kërcim, tingujt e parë në jetën e njeriut primitiv. Muzika ilustron procesin e punës, rritet, kalon përmes sintezës së vallëzimit dhe më në fund dallohet si një art të veçantë. Që në Lashtësi ajo ka tërhequr vëmendjen e mendimtarëve të shquar nga shkolla e Pitagorit.”

Sot profesori Stefan Çapkënov vazhdon të kompozojë. Përveç kësaj punon mbi një libër shkencor, i cili së shpejti do të shfaqet në treg.

“Folklori bullgar është fenomenal. Për shembull – hapat e valleve janë shenja kodi. Nëpërmjet tyre ne perceptojmë vibracionet pozitive të gjithësisë, me ta ngarkohemi me energji pozitive. Muzika popullore, traditat dhe shkrimi janë fondamentet tona. Kënga popullore jo vetëm kuron me vibracionet e veta,  por pastron shpirtërisht dhe fizikisht njeriun. E gjithë kjo është arsyeja për të cilën e shkruaj veprën time të fundit “Jetëgjatësia dhe folklori bullgar”.

Përgatiti në shqip: Jordanka Ivanova



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Ekspozita "Paftat - një univers shenjash" po viziton Burgasin

Ekspozita "Paftat - një univers shenjash" e Muzeut Historik Rajonal në Ruse po viziton Burgasin. Në ekspozitën, e cila hapet në Muzeun Etnografik mund të shihen më shumë se tridhjetë shembuj të artit të argjendarisë. Paftat janë pjesë e veshjeve..

botuar më 24-07-03 6.10.PD
Foto: Shoqata e Ansambleve Folklorike Bullgare Jashtë Vendit

Ansamblet folklorike bullgare jashtë vendit janë bërthama e komunikimit social dhe kulturor

Nuk ka statistika që përmbledhin numrin e saktë të grupeve bullgare të vallëzimit jashtë vendit. Por një gjë është e sigurt - këto grupe të krijuara vetë, të shpërndara në të gjitha kontinentet, janë një urë lidhëse e gjallë midis Bullgarisë dhe pjesës..

botuar më 24-06-30 8.05.PD

Ditën e Enjos, barishtet dhe uji fitojnë fuqi magjike

Herët në mëngjes djemtë dhe vajzat mblidhen nëpër livadhe që të luajnë me diellin. “Besohet se atëherë dielli luan sepse është solstici më i gjatë i vitit” – kjo është gjëja më e rëndësishme që duhet ditur për Ditën e Enjos, sipas tetëvjeçarit Ivo..

botuar më 24-06-24 6.30.PD