Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Muzeu i Pliocenit në Dorkovo – i vetmi në Ballkan

БНР Новини

Dorkovo është një fshat i vogël në gjirin e malit Rodope. Ai ndodhet në Luginën Çepinska, në dy brigjet e lumit Mëtnica, rreth 15 km larg vendpushimit “Cigov Çark” dhe rreth 20 km larg vendpushimit “Sveti Konstantin i Elena”, që gjenden në bregun e liqenit artificial Batak. Rrugët e pastra dhe shtëpitë e bukura i mirëpresin turistët në orët e hershme të mëngjesit. Na befason sheshi, i cili është plotë njerëz, të cilët e presin autobusin për qytetin e afërt Velingrad. Qyteti, i quajtur spa-kryeqyteti i Bullgarisë, ndodhet rreth 15 larg fshatit. Disa prej njerëzve bisedojnë qetë, disa të tjerë janë ulur në stola dhe pa shpejtuar dhe pa i parë mërzitshëm sahatet, e presin orën e shënuar në orar. Por, kjo që na bën përshtypje më të madhe në shesh sikurse nuk janë njerëzit, por tempulli impozant “Shën Profeti Ilia”. Kambaneria ngrihet në mënyrë madhështore, kurse rrezet e diellit të mëngjesit reflektohen në kube dhe dritat e tyre e ndriçojnë oborrin e shkollës së afërt, ku vazhdimisht dëgjohet zhurma e fëmijëve. Kisha nuk është monument kombëtar, por sipas vendasve ajo ngjan shumë me tempullin e Sofjes “Shën Aleksandër Nevski”.

Снимка

Për Dorkovon ka të dhëna që nga koha e Mesjetës. Dokumenti më i hershëm me shkrim është nga viti 1515. Ai dëshmon se që nga atëherë deri më sot emri nuk është ndryshuar. Vendbanimi është i njohur i adhuruesve të folklorit për dëshirën e tij për të ruajtur dhe popullarizuar folklorin. Afro 20 vjet këtu zhvillohet Festivali Ndërkombëtar për Folklor Autentik nën egjidën e Ministrisë së Kulturës. Gjatë disa viteve të fundit fshati zhvillohet si një vend i turizmit alternativ, sidomos gjatë vitit 2013, kur këtu hapi dyer Muzeu Natyror-Shkencor “Diorama Pliocenski Park”.

Снимка

Ai u bë realitet në saje të zbulimit të mbi 600 kockave të afro 30 llojeve të kafshëve. Ato datojnë në pliocenin e hershëm. Deri tani nuk ka zbulime të tjera nga kjo periudhë. Pavarësisht se që gjatë viteve 30 të shekullit XX vendasit paralajmëronin për zbulimin e kockave me prejardhje të panjohur në rajon, që gjatë viteve 80 filluan studime, pasi disa gjeologë nga Universiteti i Sofjes zbuluan fosile. Me iniciativë të prof. Nikollaj Spasov, Muzeu Kombëtar Natyror-Shkencor pranë Akademisë Bullgare të Shkencave në bashkëpunim me Muzeun Kombëtar të Shkencave Natyrore-Historike në Paris organizuan studime në rajon. Pas një pune trevjeçare ekspedita bullgaro-franceze bëri përfundimin se ky është zbulimi më i madh i paleontologjisë në Ballkan dhe është i dyti për nga rëndësia në Evropë. Në vitin 1990 zbulimi u shpall monument natyror. Me ide të udhëheqësit të ekspeditës prof. Erber Toma nga Collège de France, me pjesëmarrjen aktive të shkencëtareve nga Muzeu Kombëtar Natyror-Shkencor pranë Akademisë Bullgare të Shkencave, dhe me mjete në kuadrin e Programit Operativ “Zhvillimi regjional”, u ndërtua muzeu në fjalë. Forma cilindrike e godinës e tërheq vëmendjen e vizituesve që nga larg.Ajo përbën konstruksione prej metali, të veshura me dru dhe një kupolë prej qelqi. Ideja e krijuesve është që të ngajë me koshere bletësh. Është shpallur godina e vitit 2013.

Снимка

Në qendër të hapësirës së brendshme, në një sipërfaqe prej rreth 300 metrash katrorë ngrihet maketi i një mastodonti me dimensionet e tij reale, i cili bën një përshtypje të madhe! Lartësia është 3.90 metra, dhëmbët e tij janë të gjata 3.50 metra. Ky është përfaqësuesi më i dalluar i Pliocenit - Anancus avernensis. Ai ka qenë barngrënës dhe ka peshuar rreth 10 tonë. Mastodonti është bërë prej plastmase, gjipsi dhe polistiroli. Që të duket më realist, për qimet e kokës, bishtit dhe qerpikëve janë përdorur jelet e kalit. Afër ndodhet një dhëmbë e madhe e mastodontit Mammut borsoni.

Снимка

Ka maket të majmunit Dolichopitecus ruscinensis. Në vitrina mund të shihen fosile të ndryshme – dhëmbë, kocka të ekzemplareve më të ndryshme historike. Një dioramë e madhe me tingull dhe pikturë paraqet florën dhe faunën në rajonin e Dorkovos para 5 mln vitesh, kur klima ka qenë e ngrohtë dhe e lagët. Atje, bashkë me bimësisë tipike të asaj kohe – Magnolia, Rhododendron, mund të shihen jo vetëm mastodontë, por edhe përfaqësues të ndryshëm të epokës, si heparionë (kuaj të zhdukur me tri gishta), tapirë (Tapirus arvernensis), rinoqerontë të Pliocenit me dy brirë (Stepharnochinus megarhinus), arinj primitivë, drerë dhe stërgjyshër të tjerë të llojeve të sotme. Janë paraqitur gjithashtu gjeli i egër i Rodopeve (Tetrao rhodopensis), i cili konsiderohet si përfaqësuesi më i lashtë i këtij lloji dhe rosa ballkanike e Pliocenit (Balcanas pliocaenica) Fotografitë e shumta dhe eksponatet në vitrina krahas shpjegimeve të hollësishme i pasurojnë dituritë e vizituesve për evolucionin.

Снимка

Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva

Fotografi: Svetllana Dimitrova dhe bg.wikipedia.org




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Galeria

Më shumë nga rubrika

Bansko hyri në top 10 të një renditjeje prestigjioze turistike botërore për vitin 2025

Në Ekspozitën Botërore të Turizmit WTM në Londër, Bansko u dallua si një nga destinacionet më të dëshirueshme në botë. Qyteti turistik hyri në top 10 të renditjes prestigjioze të Lonely Planet - "Më i miri në udhëtim 2025". "Kjo është një tjetër..

botuar më 24-11-07 11.53.PD

Një film bullgar për qytetin bregdetar Nesebër fitoi 4 çmime në 3 festivale botërore të filmit

Dokumentari i Televizionit Kombëtar Bullgar (BNT) "Pasqyra shpirtërore e qytetit të krishterë Nesebër" u nderua me gjithsej katër çmime në tri festivale prestigjioze ndërkombëtare të filmit në Brazil, Gjeorgji dhe Portugali. Skenarist i filmit është..

botuar më 24-10-26 9.10.PD

"Lonely Planet": Bansko është ndër destinacionet më të mira për t'u vizituar në 2025

Udhërrëfyesi i njohur i udhëtimit "Lonely Planet" e renditi resortin bullgar Bansko në Pirin ndër vendet më të mira për t'u vizituar vitin e ardhshëm në udhëzuesin e tij " Best in Travel 2025", raportoi BTA. Platforma e përshkruan Banskon si "një..

botuar më 24-10-24 6.28.MD