Historia e Natalia Maevës është emocionuese dhe frymëzuese për shkak të kurajës së saj dhe të etjes për jetë. Në të njëjtën kohë ve  pyetje të shumta për gjendjen e sistemit shëndetësor bullgar. Gjatë vitit 2009 Natalia është diagnostikuar me hipertension arterial pulmonar. “Atëherë shteti nuk lëshonte një terapi adekuate. U nevojit ta paguajë familja ime”, tregon Natalia.

Hipertensioni pulmonar është një sëmundje mjaft e rrallë, e cila nuk shërohet, ka vetëm një terapi mbështetëse. Frymëmarrja është e vështirësuar, lëvizjet provokojnë lodhje të tepërt. Arteritë e vogla në mushkëri ngushtohen dhe zemra me shumë mundim e shtyn gjakun përmes tyre. Në stadin e fundit të sëmundjes ka nevojë për transplantim të dyanshëm pulmonar. Gjatë vitit 2014 gjendja e Natalies keqësohet. “Aparati i oksigjenit ishte vazhdimisht me mua. Në një gjendje të tillë njeriu izolohet nga shoqëria. Por unë mundohesha të merrem me gjëra të tjera”, kujtohet Natalia. Ajo punon aktivisht  për Shoqërinë Bullgare të pacientëve me hipertension pulmonar, të krijuar prej saj. U ndihmon dhe njerëzve të tjerë me sëmundjen e saj. Në vazhdim të 11 muajve ajo pret një situatë të përshtatshme për dhurimin e organit. Dhe pikërisht, në momentin, kur i thotë vetes se kjo nuk do të rastisë ajo merr thirrjen magjike. Ajo nuk ka qenë frikësuar: “Kisha arritur në momentin, në të cilin nuk kisha se çfarë të humbas. Më mbetej hapi i vetëm logjik - të provoj edhe me transplantim.” Kjo u bë në Spitalin Universitar të Vjenës. Ja se si e përshkruan Natalia emocionin të zgjohesh i transplantuar:

“Ky është një përjetim i jashtëzakonshëm. Ke ndjenjën se je duke fluturuar. Por ti nuk di të marrësh frymë normalisht, sepse duke qenë i sëmurë kaq vjet me radhë, ke humbur ritmin normal. Dhe fillon nga e para të mësohesh të marrësh frymë. Dhe kjo më kushtoi afro 3 muaj”. Pas transplantimit aventurat nuk përfundojnë, sepse “duhet të mendosh për qëndrimin e rimëkëmbjes tremujore në Austri. Shteti bullgar të jep paratë për operacionin. Që aty e tutje njeriu vetë kërkon mjetet e domosdoshme, në qoftë se ka mundësi. Prandaj i falënderoj që të gjithë, të cilët më ndihmuan dhe vazhdojnë të më ndihmojnë “, thotë Natalia. A është një trimëri fakti të jesh i transplantuar?

“Për disa kjo me të vërtetë është një trimëri. Sepse, që të mund të arrish këtë, duhet të mund të luftosh me sistemin. Kurse kjo në Bullgari fare nuk është një gjë e lehtë. Të marrësh një financim, të mund t'i plotësosh kërkesat e Komisionit që përgjigjet për shërimin e pacientëve jashtë shtetit - kjo është një tmerr i vërtetë. Kur një pacient ka nevojë për transplantim ai nuk ka kohë të luftojë, të përkthejë epikriza, t'i krahasojë ofertat për shërim. Çdo një ditë është me rëndësi. Këtu pacienti vetë duhet ta gjejë rrugën. Në qoftë se nuk lufton dhe nuk është në gjendje nga ana fizike ta bëjë këtë, ai thjesht vdes.”

Transplantimi bëhet jashtë shtetit, me qenë se në Bullgari akoma nuk ka kushte, ve në dukje Natalia. Ajo përgjithëson prioritetet e Shoqërisë Bullgare të Pacientëve me hipertension pulmonar kështu:

Mes detyrave tona bazë është ndërtimi në Bullgari i një qendre për kontrollimin e gjendjes së pacientëve pas transplantimit. Jemi detyruar ta bëjmë këtë kontrollim në Austri. Kjo është e papërshtatshme për bullgarët, kushton shumë, kurse  këtu nuk ka se kush të merret me këta njerëz. Në këtë moment këtëe bëjnë në spitalin kardiologjik “Shën Ekaterina”.

Sot pas të gjitha operacioneve të saj, Natalia Maeva drejton rekomandime konkrete, të cilët mund tu ndihmojnë njerëzve me  hipertension pulmonar:

“Duhet të krijohet një program kombëtar për transplantimin e mushkërive. Njerëzit në vendbanimet e vogla nuk e dinë sesi mund të luftojnë sistemin. Duhet të ketë rregulla të qarta. Pacientët, të cilët e kuptojnë se kanë nevojë prej një transplantim të mushkërisë duhet të dinë se cilat janë hapat e tjera. Është me rëndësi të ketë qendër për kontrollimin e gjendjes së pacientëvepas transplantimit në Bullgari me mjekë , të cilët kanë mësuar në Evropë. Ka pacientë të transplantuar në Greqi, në Rumani, në Bullgari. Në qoftë se bëjmë një qendër të tillë, do të marrim përsipër tërë Ballkanin.”

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva

Fotografi: arkiv personal